بهای یلدا

سهم سفره شب یلدا در حقوق کارگران
بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که امسال قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا ۴۸۰‌هزار تومان تعیین شده‌است. همچنین قیمت میوه‌های اصلی این شب که انار و هندوانه است بین ۱۰تا ۵۵‌هزار تومان در هر کیلو قیمت‌گذاری شده‌اند؛ به‌طوری که قیمت هر کیلوگرم هندوانه بین ۱۰تا ۲۰‌هزار تومان و قیمت هر کیلوگرم انار بین ۲۵تا ۵۵‌هزار تومان، به فروش می‌رسد. این قیمت‌ها در حالی است که امسال حداقل دستمزد دریافتی کارگران دارای دو فرزند، هشت میلیون و ۵۷۹‌هزار و ۹۴۰ تومان بوده‌است. در واقع اگر خانواده‌ای چهار نفره بخواهد اقلام خوراکی سفره شب یلدا را تامین کند، حدودا به ۴۰۰ گرم آجیل، یک هندوانه سه کیلوگرمی و حدود یک کیلوگرم انار نیازمند است. با احتساب قیمت‌های مصوب، این خانوار باید برای تهیه آجیل مبلغ ۱۹۲‌هزار تومان، هندوانه مبلغ ۳۰‌هزارتومان و برای تهیه انار نیز حداقل مبلغ ۲۵‌هزار تومان پرداخت کنند که جمعا ۲۴۷‌هزار تومان می‌شود. گفتنی است آمارهای اعلامی برای حداقل مبالغ در نظر گرفته شده و می‌تواند بیش از اینها باشد.
 
سهم هزینه‌های شب یلدا در سال‌های گذشته
بررسی حداقل دستمزدهای دریافتی کارگران و مقایسه آنها با قیمت‌ هر کیلوگرم آجیل و میوه مرسوم این شب، میزان سهم این هزینه را از میان دستمزد دریافتی نشان می‌دهد. این موضوع درحالی است که حداقل میزان دریافتی هر کارگر درسال گذشته شش میلیون و ۷۲۵‌هزار و ۷۰۰ تومان بوده‌است. همچنین قیمت هر کیلوگرم آجیل شب یلدا مبلغ ۳۵۰‌هزار تومان، هر کیلوگرم هندوانه ۵۰۰۰ تومان و هر کیلوگرم انار نیز ۱۰‌هزار تومان قیمت‌گذاری شده بود. با احتساب این قیمت‌ها، هر خانوار چهار نفره برای تهیه اقلام شب یلدا باید حداقل مبلغ ۱۷۵‌هزار تومان را پرداخت کند. مقایسه این مبلغ با حداقل دستمزد دریافتی هر کارگر، نشان می‌دهد که تهیه اقلام سفره شب یلدا درسال۱۴۰۱، سهمی معادل ۲.۶درصد ازحداقل حقوق دریافتی کارگران را دارا بوده‌است. در سال ۱۴۰۰ نیز حداقل دستمزد دریافتی کارگران چهار میلیون و ۲۳۶‌هزار و ۵۹۴ تومان بوده وقیمت هر کیلوگرم آجیل حداقل ۱۵۰‌هزار تومان، هر کیلوگرم هندوانه ۵۰۰۰ تومان و هر کیلوگرم انار نیز ۱۸‌هزار‌تومان اعلام شده بود. بر همین اساس، اگر خانواده‌ای چهار نفره قصد خرید این اقلام را برای این شب می‌داشت، باید حدود ۴۰۰گرم آجیل، سه کیلوگرم هندوانه و یک کیلوگرم انار خریداری می‌کرد. برهمین اساس درسال۱۴۰۰، قیمت ۴۰۰گرم آجیل حدود ۶۰‌هزار تومان، سه کیلوگرم هندوانه مبلغ ۱۵‌هزار تومان و یک کیلوگرم نیزحدود ۱۸‌هزار تومان می‌شد. درواقع سرپرست یک خانوار چهار نفره باید مبلغ ۹۳‌هزار تومان برای تهیه این اقلام پرداخت می‌کرد. بر همین اساس مقایسه این قیمت با حقوق دریافتی یک کارگر نشان می‌دهد که هزینه‌های شب یلدا سهمی معادل ۲.۲درصد از درآمدها را داشته‌است. سال ۱۳۹۹ نیزحداقل دستمزد دریافتی کارگران دو میلیون ۹۰۲‌هزار و ۵۱۲تومان، قیمت هرکیلوگرم آجیل شب یلدا حداقل۱۲۰‌هزار تومان، قیمت هر کیلوگرم هندوانه حدود ۳۰۰۰ تومان وقیمت هرکیلوگرم انار نیزحدود ۷۰۰۰تومان اعلام شده بود. برهمین اساس، یک خانواده چهار نفره ‌باید مبلغ ۴۸‌هزار تومان برای آجیل،۹۰۰۰ تومان برای هندوانه و۷۰۰۰تومان برای انار پرداخت می‌کرد. مجموع این مبالغ ۶۴‌هزار تومان می‌شود که نسبت با حداقل دستمزد اعلامی، سهمی ۲.۲درصدی داشته‌است. نکته قابل‌توجه این‌که شب یلدا زمانی برای دورهم جمع شدن اعضای خانواده و فامیل است؛ نوعی احترام به بزرگان و اهمیت به اصل خانواده. مقامات مسئول که وظیفه کنترل بازار را دارند باید با تمام توان مقابل گرانی‌ها بایستند و به‌خصوص درمورد اقلام مرتبط با این شب، نظارت بیشتری داشته باشند. در سنوات قبل هم اگرچه چند روز مانده به شب یلدا این نظارت وجود داشت اما ناگهان در شب‌های آخر با گرانی غیرمنتظره‌ای روبه‌رو بوده‌ایم.