نمایش ثروت در خانه ابدی!

وجود انواع و اقسام تاج‌گل‌ها و بسته‌های لاکچری پذیرایی و حتی آرایش‌های مخصوص این مراسم، بسیار تعجب‌برانگیز است چراکه چنین تجملاتی برای یک خانواده عزادار که عزیزی را از دست داده است، شاید کمی دور از انتظار باشد. در این بین با جست‌وجویی در فضای مجازی، شرکت‌ها و تشریفاتی را می‌بینیم که از هر فرصتی استفاده می‌کنند و به روش‌های مختلف حتی در زمان مرگ افراد سود می‌برند. عناوین مختلفی هم در برخی از این سایت‌ها دیده می‌شود؛ از اعزام پزشک و آمبولانس معتمد و گل‌آرایی و شمع‌آرایی محل تدفین گرفته تا موسیقی مراسم ختم و اجرای مراسم ترحیم عرفانی در مزار آن مرحوم. جالب‌تر و تعجب‌برانگیزتر این‌که یکی از همان تشریفات و خدمات لوکس گزینه‌ای را در منوی خدمات خود درج کرده بود که پیش از مرگ هم مشاوره‌هایی برای اجرای هرچه بهتر مراسم وجود دارد! آرامستان‌هایی که زمانی در سادگی غرق شده بود و صاحبان عزا برای آرامش روح متوفای خود تلاش می‌کردند، اما هم‌اینک محلی است برای نمایش ثروت و تجمل برخی از افرادی که فکر می‌کنند با برگزاری چنین مراسم‌های لاکچری منجر به شادی روح آن عزیز ازدست‌رفته خواهند شد.

امروزه بسیاری از مجالس ختم، میدانی برای چشم و هم‌چشمی و فخرفروشی برخی از افراد متمول شده است. از طرفی برگزاری مراسم‌ سوگواری به‌اصطلاح لاکچری، منجر به این می‌شود خانواده‌هایی هم که از سطح طبقاتی متوسطی برخوردار هستند نیز برای حفظ آبروی خود و آن متوفا، هزینه‌های سنگینی را متحمل شوند. درصورتی‌که این مراسم‌ می‌تواند به افراد، نقطه پایانی زندگی را یادآوری کند و محلی برای تامل بیشتر به زندگی پس از مرگ و حتی رفتار حال حاضر افراد زنده باشد.

فخرفروشی در مجالس ختم لاکچری
متاسفانه برخی خانواده‌ها تصور می‌کنند هرقدر مراسم ترحیم یا خاکسپاری لاکچری باشد، به عزیز ازدست‌رفته‌شان احترام بیشتری گذاشته‌اند و اطرافیان هم از این کار آنها راضی خواهند بود. محسن نصری، جامعه‌شناس مذهبی ضمن بیان علت برگزاری مراسم‌ سوگواری لاکچری به جام‌جم می‌گوید: «با نگاهی به ارزش‌های اسلامی، شاهد این موضوع هستیم که بیشتر این ارزش‌ها بیانگر آن است که نسبت به یکدیگر تفاخر و تکبر نداشته باشیم. این اتفاقی که در سبک زندگی و مراسم‌ عزاداری در حال رخ‌دادن است، توسط برخی از افراد و به سبب فخرفروشی و بزرگ نشان‌دادن خودشان در بین سایر افراد است. بعضا هزینه‌هایی می‌کنند که هم خلاف شرع و هم خلاف عقل و عرف جامعه است.»
نصری بر این باور است که ریشه برگزاری این مراسم‌، به معضل اخلاقی، فکری و روحی افراد و همچنین موضوع سبک زندگی براساس تفاخر و تکبر مربوط می‌شود درصورتی‌که در آیات و روایات اسلام، به ساده برگزار شدن این مجالس تاکید می‌شود. 
 
ترویج اشرافی‌گری و ایجاد تنش اجتماعی
فقدان عزیز ازدست‌رفته، بی‌رحم و پر از غصه است. در این شرایط حضور آشنایان و بستگان در مراسم ترحیم، تسکین و مرهم بزرگی است. از طرفی مراسم ترحیم، برای بازماندگان یک بزرگداشت و خیرات برای عزیز ازدست‌رفته بوده و از اهمیت بالایی برخوردار است. بر همین اساس و طبق اظهارات این جامعه‌شناس، ما نباید اجازه دهیم که جامعه، همچون گذشته به یک جاهلیت مدرن و با استفاده از سبک‌های جدید تبدیل شود. وی تصریح می‌کند: «در آیه شریفه قرآن و در سوره تکاثر هم به این موضوع اشاره شده‌است که درفرهنگ جاهلی عده‌ای برای فخرفروشی، با شمردن قبرهای‌اموات‌شان، حتی به‌قبورشان هم فخر می‌فروختند.»
وی می‌افزاید: «اگر در جامعه‌ای، عده‌ای بخواهند اشرافی‌گری خود را به رخ دیگران بکشند و در تفاخر زندگی کنند، این جامعه نمی‌تواند یک انسجام اجتماعی خوبی پیدا کند بلکه تنش‌های اجتماعی و اختلاف در بین آنان، تفرقه ایجاد می‌کند. خانواده‌هایی هم که سطح توان‌شان در حد برگزاری چنین مجالس نیست، ممکن است با دیدن چنین مراسمی اثر منفی روی زندگی و فکرشان داشته باشد. و از طرفی فاصله طبقاتی و اجتماعی و تنش‌های اجتماعی را تشدید می‌کند.» 
 
به‌کارگیری آموزش و تربیت در خانواده و مدارس
برگزاری مراسم‌ سوگواری پرزرق‌‌وبرق و پرخرج به‌تنهایی بد نیست ولی چه خوب و نیکوست که به‌جای این هزینه‌های اضافه و خرید گل‌های چندده‌میلیون تومانی و هزینه‌های میلیاردی، همین هزینه را صرف امور خیریه، آزادی زندانیان، کمک‌هزینه جهیزیه و کمک به افراد محروم این جامعه نماییم. نصری با اشاره به راهکارهای موجود در این خصوص می‌گوید: «باید بعد اخلاقی جامعه را ترویج کنیم که اگر رفتار نادرستی صورت‌گرفت، بتوانیم در عرصه فرهنگ‌سازی و مطالبه‌گری اجتماعی کاری کنیم که افراد، تمایلی به انجام این‌گونه کارها نداشته باشند. اگر ما بخواهیم این نوع از ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی را اصلاح کنیم، راه‌حل آن آموزش‌وپرورش است. باید آموزش و تربیت را، هم در نهاد خانواده و هم در مدارس به‌کارگیریم. نسل جوانی که وارد جامعه می‌شود، باید از کودکی با برخی از مسائل آشنا شود. او باید متوجه شود که هنجار و اخلاق اجتماعی باید چگونه باشد که هم خودش آسیب نبیند و هم به جامعه آسیب نزند. البته خانواده‌ها هم باید در مورد این مسأله توجیه شوند و بدانند که برگزاری چنین مراسمی چه پیامدهایی را برای جامعه در بر دارد.»