درواقع از زمان بروز طوفان‌الاقصی رسانه‌ملی دست به کار شد و در قالب‌های مختلف به این رویداد نگاه ویژه داشت. جام‌جم در گزارش پیش‌رو ضمن بررسی عملکرد رسانه‌ملی در رویدادهای اخیر منطقه با کارشناسان رسانه گفتوگو داشته و نظرات آنها را نیز جویا شده است.
حسن لاسجردی، کارشناس روابط بین‌الملل درباره ارزیابی‌اش از پوشش رسانه‌ای صداوسیما درباره عملیات طوفان‌الاقصی به جام‌جم می‌گوید: به نظر من عملکرد صداوسیما در اتفاقاتی که در منطقه می‌افتد، خوب است، به‌ویژه مناطقی که از نگاه جمهوری اسلامی هم به‌عنوان مناطق مورد توجه نیروهای مقاومت مثل سوریه و فلسطین قرار می‌گیرد. در حقیقت می‌توان گفت صداوسیما پوشش خبری مناسبی را می‌دهد.
وی ادامه می‌دهد: از طرف دیگر با توجه به امکانات مناسبی که صداوسیما در این مناطق دارد، از‌جمله حضور خبرنگاران، مزید بر علت می‌شود که بتوانیم حوادث و اتفاقات آن مناطق را با نگاه دقیق‌تری پوشش دهیم.
وی همچنین می‌افزاید: از آنجایی که هر جنگ، نزاع و درگیری در منطقه می‌تواند تاثیراتش را روی باقی کشورها بگذارد و به نوعی مردم منطقه به درگیری‌های نظامی در منطقه خیلی حساس هستند، چون سرنوشت برخی از جنگ‌ها روی برخی کشورها تاثیرگذار است، اینها دلایلی است که حساسیت افکار عمومی را بالا می‌برد و از این‌رو موضوع جنگ در منطقه می‌تواند عامل انگیزشی باشد که مردم اخبار جنگ را با دقت و حساسیت و علاقه بیشتری توجه کرده و دنبال می‌کنند. این موضوع مهم و اساسی مربوط به تاثیرات جنگ است.
لاسجردی در ادامه عنوان می‌کند: نکته بعد درباره اسرائیل است که به‌عنوان یک دشمن منطقه‌ای فعالیت می‌کند، ضربه می‌زند و ضربه می‌خورد و می‌توان گفت ما یک چالش همیشگی داریم. از طرفی با توجه به خصومتی که در سیاست اسرائیل هست، هر‌جا که یک طرف دعوا و درگیری اسرائیل باشد، باز هم این موضوع برای افکار‌عمومی جامعه ما دارای اهمیت است. لذا به این دلایل به‌نظر می‌رسد مجموعه واکنش‌هایی که صداوسیما به تحولات منطقه دارد، مثبت است. فقط این‌که پیشنهاد می‌کنم کارشناسان و کسانی که در صداوسیما اظهار‌نظر می‌کنند، کلیشه‌ای صحبت نکنند و در این بحث‌ها تعدد دیدگاه‌ها با رعایت مسائل ملی وجود داشته باشد.
در ادامه گفتوگو با کارشناسان رسانه با محور قرار دادن چند عنصر در امر پوشش خبری عملکرد صداوسیما را بررسی کردیم.
خبر یکی از قالب‌هایی است که صحت و سرعت عمل در انتشارش اهمیت ویژه دارد. اما عمر خبر کوتاه است و پس از آن نوبت به ورود تحلیل و تفسیر می‌رسد تا حیات یک جریان فکری در رسانه امتداد یابد. در این حوزه رسانه‌ملی در رخداد طوفان‌الاقصی حرف‌های عمل کرده است. در واقع صداوسیما از همان لحظات آغازین حملات جبهه مقاومت علیه رژیم صهیونیستی با پوشش لحظه به لحظه و زنده از این رویداد مهم درخاورمیانه که تاثیر جهانی و پیامی روشن برای استکبار دارد، نشان داد در امر خبررسانی با قوت ظاهر شده است.
در این مدت در کنار پوشش لحظه‌ای شبکه خبر، بخش دیگری از اخبار هم در شبکه خبر۲ منتشر می‌شود. بر این اساس، شبکه خبر۲ به صورت اینترنتی و ۲۴ساعته به پوشش تحولات زنده می‌پردازد. این شبکه که مقارن با برگزاری سومین نشست افق تحول رسانه‌ملی در مرکز همایش‌های صداوسیما، پخش اینترنتی خود را به شکل رسمی آغاز کرد، در این مدت تلاش کرده تا فشردگی جدول پخش شبکه خبر را کنار بزند و زمان بازتر و بیشتری را برای مخاطبان فراهم کند. ابراهیم بابایی، مدیر شبکه خبر۲ در همین رابطه درباره پوشش رسانه‌ای این اتفاق در روز نخست حمله به جام‌جم گفته بود: ما از ابتدای این اتفاق دست به کار شده و پوشش لحظه به لحظه و بدون وقفه رسانه‌ای می‌دهیم. به‌دلیل این‌که ما پخش زنده هستیم، فقط تصاویر از تل‌آویو، غزه، اشکلون و فلسطین رفته‌ایم. البته ما خبرنگار مستقر در آنجا نداریم و فقط پوشش تصویری زنده می‌رویم.
وی همچنین درباره سرعت عملی که در این زمینه دارند، عنوان کرد: ما مانیتورینگ هستیم، مدام چک می‌کنیم و به محض این‌که خبر بیاید، از تصاویر زنده استفاده می‌کنیم.
در بخش تحلیل هم صداوسیما با شبکه خبر و دیگر شبکه‌های صداوسیما وارد عمل شد و توانست با حضور کارشناسان مختلف از نگاه‌های متفاوت و دید رسانه‌ای و سیاسی متنوع در تحلیل و بررسی این مهم بهره ببرد. کارشناسانی که از داخل و خارج کشور به‌صورت حضوری یا تلفنی مهمان برنامه‌ها شدند و بی‌پرده از نگاه‌شان به این نبرد گفتند. همان‌طور که اشاره شد امر تحلیل یکی از وظایف خطیر رسانه در چنین موقعیت‌هایی است که باید در پی خبر خودنمایی کند.
دراین خصوص امیدعلی مسعودی، استاد دانشگاه و کارشناس رسانه هم پیش از این به جام‌جم گفته بود: ما درباره این حوادث نباید صرفا به آن رویداد نگاه کنیم؛ یعنی نباید رویدادمحور باشیم. ما باید به فرآیند این عملیات نگاه کنیم. به نظر من انعکاس خبر خوب بود. درعین‌حال، صداوسیما، مطبوعات و خبرگزاری‌ها باید بگویند چرا به اینجا رسیده‌ایم که آنها وارد سرزمین اشغالی شوند و با اشغالگرها به این شکل برخورد کرده، اتفاقا موفقیت‌آمیز هم عمل کنند. این نکته خیلی مهم است. یعنی باید علاوه بر رویداد، به فرآیند آن هم توجه کنیم. خبر بعد از ۲۴ساعت تمام می‌شود و بعد ما باید وارد تحلیل شویم. یعنی کار فقط در یک بسته خبری نماند. ما باید منبع خبر و تحلیل‌های خبری باشیم. صداوسیما می‌تواند به‌عنوان هسته اصلی انتشار خبر و تحلیل خودش را به خبرگزاری‌های بزرگ دنیا تحمیل کند.
پوشش زنده در کنار خبررسانی سریع و صحیح و ارائه تحلیل از زوایای متعدد، از دیگر ویژگی‌های عملکرد رادیو و تلویزیون در روزهای اخیر و در مواجهه با طوفان‌الاقصی بوده است. شبکه خبر در صدر شبکه‌های تلویزیونی به این مهم توجه داشت و به‌صورت تمام صفحه یا در قالب قاب، تحولات نبرد را منعکس می‌کرد. شبکه‌های برون‌مرزی همچون العالم هم در این خصوص با قدرت ظاهر شدند. در این‌باره ساجد زبیدی، مدیر اخبار شبکه العالم پیشتر به ما گفت: ما سه خبرنگار در فلسطین یعنی در رام‌ا...، قدس و غزه داریم که اخبار را به‌موقع به ما می‌رسانند. همچنین دفاتر غزه برای ما مهمان می‌آورند تا گفت‌وگوی‌شان را منتشر کنیم. تصاویری هم که توسط گروه‌های فلسطینی ضبط می‌شود را روی آنتن استفاده می‌کنیم. ما همچنین ارتباطات زنده هم روی آنتن داریم. مثلا از آغاز حملات با هر سه خبرنگار ارتباط زنده بدون انقطاع داشتیم که تصاویر زنده خبرگزاری‌های جهانی و همچنین تصاویری که توسط گروه‌های مقاومت فرستاده شده و تصاویری که خبرنگاران ما فرستاده‌اند و آخرین اطلاعات و اخبار درباره عملیات را هم روی آنتن پوشش می‌دهیم. شبکه العالم استودیوی ثابت خود را از غزه خواهد داشت و مستقیم از آنجا به تحولات و مسائل مربوط به طوفان‌الاقصی می‌پردازد. می‌توان گفت به‌رغم همه محدودیت‌ها شبکه العالم توانست از همان لحظه آغاز عملیات، کنار نیروی مقاومت قرار گیرد و اخبار اختصاصی را به‌صورت زنده منتقل کند. همان‌طور که گفتیم، اگر این شبکه تلویزیونی را رصد کرده باشید از ابتدای عملیات طوفان‌الاقصی به پوشش لحظه به لحظه حوادث در غزه و سرزمین‌های اشغالی پرداخته است. در واقع با شروع غیر‌منتظره و غافلگیرانه عملیات نیروهای مقاومت فلسطین علیه رژیم جنایتکار اسرائیل با نام طوفان‌الاقصی، شبکه العالم با قطع برنامه‌های عادی خود، اقدام به پوشش ویژه میدانی روزانه از «استودیو میدانی در غزه» کرده است .این برنامه در روز اول(شنبه) با حضور کارشناسان سیاسی به بررسی آخرین وضعیت حوادث پرداخت و در روز دوم استودیوی خود را در بیمارستان الشفا دایر کرد و در گفتوگو با سخنگوی حماس و جهاد اسلامی به بررسی آخرین وضعیت میدانی حوادث در غزه پرداخته است. برنامه روز دوشنبه این شبکه از مدارس آنروا وابسته به سازمان ملل متحد از وضعیت آوارگان فلسطینی که از بیم بمباران‌های اسرائیلی به این مدارس پناه آورده‌اند، می‌پردازد.همچنین شبکه خبری العالم در روز یکشنبه با شیخ ماضی مشعل از رهبران دینی الازهر مصر نیز درباره حمایت از مردم فلسطین مصاحبه اختصاصی کوتاهی داشته است.
از سوی دیگر واکنش گسترده مردم جهان به طوفان‌الاقصی فلسطینیان علیه رژیم غاصب صهیونیستی در برنامه «هاشتاغ» شبکه العالم بررسی شد. عملیات فاتحانه طوفان‌الاقصی علیه رژیم اشغالگر اسرائیل در شبکه‌های اجتماعی عربی بازتاب گسترده‌ای داشته است که در این برنامه رصد می‌شود. پخش تصاویری از جشن و شادی مردم مناطق مختلف دنیا از این موفقیت بزرگ فلسطینیان و رزمندگان جبهه مقاومت و خواندن توییت‌های تبریک و تهنیت حامیان فلسطین در اقصی نقاط جهان نیز از بخش‌های دیگر این برنامه است.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بین‌الملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بین‌الملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
