در تصادفات جاده‌ای تقریبا ۵۰۰ نفر کشته در ماه داشتیم

به گزارش جام جم آنلاین از روابط عمومی تهران بیست، سردار تیمور حسینی جانشین رئیس پلیس راهور فراجا و سینا صاحبی کارشناس حوزه حمل و نقل جاده‌ای و عضو هیات علمی دانشگاه از میهمانان امشب ۱۶ مهر ماه برنامه تهران بیست شبکه پنج سیما بودند.

۱۹ درصد افزایش تردد را نسبت به سال گذشته داشتیم! 

جانشین رئیس پلیس راهور فراجا در ابتدا در خصوص آمار و ارقام تصادفات جاده‌ای اظهار داشت: در شش ماهه اول امسال ماه‌های پرکاری را پشت سر گذاشتیم. تقریبا ۱۸ درصد افزایش تردد را نسبت به سال گذشته داشته و همین رقم تا پایان شهریور هم ادامه داشت و نزدیک به ۱۹ درصد افزایش ترددها را در طول محورهای مواصلاتی برون شهری در جاده‌ها شاهد بودیم. 

در تصادفات جاده‌ای تقریبا ۵۰۰ نفر کشته در ماه و نزدیک به ۳ هزار نفر را در شش ماه امسال داشتیم 

وی افزود: از نظر تصادفات شاهد افزایش شش درصدی در طول این مدت بودیم. در تصادفات جاده‌ای تقریبا ۵۰۰ نفر کشته نسبت به مدت مشابه سال قبل در ماه و نزدیک به ۳ هزار نفر در شش ماه امسال را داشتیم. ما در بحث مدیریت ترافیک با یک مساله آسان و سهل مواجهه هستیم. آسان به این علت که ما به هیچ عنوان در ارتباط با این حوزه با فرمول محرمانه‌ای مواجهه نیستیم.  یعنی کشورهایی که در این زمینه توانستند به موفقیت‌هایی دست پیدا کنند معلوم است چه اقداماتی را انجام دادند. ما هیچ فرمول محرمانه‌ای نداریم. به عنوان مثال کشور ژاپن، کره جنوبی، سوییس، آلمان، کار محرمانه‌ای انجام ندادند که ما بگوییم این‌ها فرمول‌های خود را در اختیار ما قرار نمی‌دهند. یا آن‌ها چه کاری کردند که توانستند عدد کشته‌های تصادف خود را به زیر ۱۰۰ نفر در سال برسانند. 

وضعیت ما در مساله ایمنی ترافیک خوب نیست و ما آمارهای نامناسبی را در ایران داریم 

در ادامه برنامه سینا صاحبی کارشناس حوزه حمل و نقل جاده‌ای نیز خاطرنشان کرد: ما چگونه می‌توانیم وضعیت ترافیک را بررسی و ارزیابی کنیم و چه عوامل تاثیرگذاری در تصادفات وجود دارد و چرا در این وضعیت هستیم؟ یکی از روش‌ها این است که یک مقایسه تطبیقی داشته باشیم که چه شرایطی به کشور ما نزدیک است. برای نمونه ترکیه را ببینیم، که چه مسافتی جاده و چه تعداد خودرو دارد و معمولا چقدر تردد در آنجا وجود داشته و چه مقدار تلفات در آن رخ می‌دهد. در مجموع متوجه می‌شویم که وضعیت ما در مساله ایمنی ترافیک وضعیت خوبی نیست یعنی ما شاهد آمارهای نامناسب در ایران هستیم. مثلا شاخص تعداد تلفات به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت شاخصی است که سازمان بهداشت جهانی آن را تعیین کرده و فکر می‌کنم ایران در جایگاه ۲۰ تا ۳۰ از سمت بهترین کشورها در دنیاست. 

کشته‌های ناشی از تصادف کشور ما در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت از میانگین دنیا پایین‌تر است و در شاخص وسیله نقلیه، کشور ما حتی از آسیا هم وضعیت نامناسب‌تری دارد 

جانشین رئیس پلیس راهور نیز گفت: در واقع فرمولی را سازمان بهداشت جهانی در نظر گرفته است که کشته‌های ناشی از تصادف در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و در هر ۱۰ هزار وسیله نقلیه است. ما در ۱۰۰ هزار نفر جمعیت عدد دنیا حدودا ۲۵ نفر بوده و عدد ما نزدیک به ۲۲ است. یعنی ما در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت از میانگین دنیا پایین‌تر هستیم. این شاخص در کل دنیا در آسیا در اروپا و در ایران در اختیار ما است. ولی در وسیله نقلیه کشور ما حتی از آسیا هم وضعیت نامناسب‌تر و بدتری را دارد. در جمعیت هم وضعیت کشور ما از اروپا بسیار بدتر بوده یعنی خیلی عقب‌تر هستیم ولی از دنیا وضعیت‌مان بهتر است. 

وی تاکید کرد: مولفه‌های مختلفی وجود دارد که می‌توان این موضوع را با آن مورد سنجش قرار داد. البته تردد را بیشتر با پیمایش می‌سنجند. پیمایشی که هنوز امکان سنجش دقیق آن برای ما وجود ندارد. ما سامانه ترددشمار در وردی و خروجی شهرها داریم. این سامانه به ما تعداد عبور خودروها را از این سامانه نشان می‌دهد.

در حال حاضر تعداد ۲ هزار ترددشمار در کشور داریم 

سینا صاحبی ادامه داد: تردد شمارهای ما تازه در سال ۹۴ نصب شده و پس از مدتی افزایش پیدا کرد. در حال حاضر تعداد ۲ هزار ترددشمار در کشور داریم که اگر تعداد آن در سال آینده به عدد ۳ هزار برسد، ترددهای ما در آمار افزایش پیدا می‌کند. آنچه که در دنیا به عنوان تردد شناخته می‌شود مسافت پیموده شده ضربدر تعداد خودروها بوده که یکی از شاخص‌های خوب آن مصرف سوخت به عنوان پیمایش است. 

طبق آخرین آمار در ۱۰ سال گذشته، ما نیازمند ۸۰ هزار میلیار بودجه برای بحث ایمن‌سازی راه‌ها هستیم

سردار تیمور حسینی نیز بیان کرد: پیاده‌سازی این فرمول نیازمند صرف هزینه مادی و معنوی است. ما یا نمی‌خواهیم یا نمی‌توانیم که این هزینه را پرداخت کنیم. استثنایی وجود ندارد که بخشی را اجرا و بخش دیگر را به بعد موکول کنیم. این موضوع باید توامان در همه بخش‌های سیستم پیاده‌سازی شود و سخت نیست. راه‌ها و وسایل نقلیه ما باید بر اساس فرمول‌های شناخته شده، به آن استعدادهای لازم برسد. عامل انسانی ما هم باید بر اساس یک سیستم آموزشی درست موظف باشد که رفتار درستی را در حین رانندگی یا به عنوان یک کاربر داشته باشد. این کاربر می‌تواند عابرپیاده، دوچرخه‌سوار و یا سرنشین یک خودرو باشد. پس همه این موارد باید توامان اجرا شود چرا که تا کنون نتوانستیم نتیجه مناسبی را بگیریم. البته در سال ۹۲ سندی را یک تیم با محوریت وزارت راه و شهرسازی برای برون رفت از این شرایط نوشته و جمع کردند. در این سند برآورد شد که ما نیاز به ۸۰ هزار میلیار بودجه و اعتبار برای بحث ایمن‌سازی راه‌ها هستیم تا به آن حد مطلوب برسیم. ولی این آمار برای ۱۰ سال پیش است و تا کنون آمار جدیدی ارائه نشده است. 

بودجه ما محدود است و نمی‌توانیم همه آن را یک جا هزینه نماییم

کارشناس حوزه حمل و نقل جاده‌ای تصریح کرد: ما در راه‌ها به عنوان یکی از عواملی که بسیار مهم است، دارای یک رده‌بندی هستیم که این رده‌بندی در دنیا پنج ستاره است. یعنی از رده یک تا پنج ستاره را شامل می‌شود. آیا هیچ کشوری را داریم که تمامی راه‌های آن پنج ستاره باشد؟ حالا ما هدف‌گذاری خود را بر مبنای ۴ ستاره قرار می‌دهیم. اصلا دنیا چه کاری کرده است؟ اینکه ما باید به نقطه ایمن برسیم یعنی یک حدی از استانداردها را برای خود بپذیریم و به آن نقطه برسیم. اما فرض کنید در یکی از این حوزه‌ها ۸۰ همت و در حوزه دیگر ۱۰۰ همت می‌خواهیم و طبیعتا همانند سایر کشورها بودجه ما محدود است و نمی‌توانیم همه آن را یک جا هزینه نماییم. پس چه کاری باید کرد؟ این سوالی است که دانشجو و دانشگاه باید به آن بپردازد. 

عقب افتادگی شدید در بحث راه‌ها 

جانشین رئیس پلیس راهور فراجا با اشاره به عقب افتادگی شدید در بحث راه‌ها گفت: ما انتظار نداریم که تمامی راه‌های کشور پنج ستاره باشد. ولی این انتظار را داریم که حداقل از راه‌های موجود به خوبی نگه‌داری کنیم. برخی از راه‌ها زمانی ایجاد شدند که به عنوان یک مسیر روستایی، فرعی و یا حتی درجه دو بوده و امروزه به واسطه تغییراتی که در آن محدوده ایجاد شده از جمله ایجاد یک مجتمع صنعتی یا مرکز تجاری و ... می‌توان از این راه به عنوان یک شاهراه استفاده کرد. پس استانداردهای آن راه امروزه باید به حدی برسد که در حال مشخص شدن سطح سرویس آن است.

بخش عمده‌ای از تصادفات امسال و سال گذشته کشور مربوط به راه‌های جداسازی نشده است

تیمور حسینی در پاسخ سوال مجری که می‌گوید تا چه حد راه‌ها ایمن هستند و تاکنون چه مقدار از بیمه‌های شخص ثالث به عنوان بخشی از هزینه‌های راه‌ها استفاده شده، گفت: واقعا این آمار وجود ندارد که چه مقدار از راه‌ها ایمن شدند و یا حداقل من اطلاعی از آن ندارم. متاسفانه تا این لحظه از بیمه شخص ثالث هیچ هزینه‌ای برای راه‌ها نشده است. ما تا امروز عقب‌ماندگی زیادی داریم. در استان‌هایی مثل استان خوزستان که یک شهر بسیار صنعتی و کشاورزی و حساس است، در وضعیت راه‌های آن عقب‌افتادگی زیادی را شاهدیم که باید از یک جایی شروع کرد. یک بخش عمده‌ای از تصادفات امسال و سال گذشته کشور مربوط به راه‌های جداسازی نشده بوده که عمدتا به دلیل انحراف به چپ و تصادفات رخ به رخ اتفاق افتاده که متاسفانه در هر تصادف شاهد چهار الی پنج نفر کشته هستیم. به هر حال این راهی که امروز به واسطه همه شرایط ایجاد شده است باید استاندارد آن مشخص شده و ارتقاء پیدا کند. نمی‌شود به صورت مطلق گفت کاری انجام نشده ولی نیاز به یک اقدام اساسی‌تری دارد. 

انتظار ما از دانشگاه‌ها این است که سهم پلیس را در راه‌های کشور مشخص کنند

حسینی در پاسخ به سوال دیگر مجری که می‌گوید علت کشته شدن آن ۳ هزار نفر چقدر مربوط به ایمن نبودن راه‌هاست، افزود: همیشه یکی از دغدغه‌های ما این موضوع بوده و یکی از انتظاراتمان از دانشگاه‌ها همین است که پژوهشی را انجام داده و مشخص شود که سهم پلیس، سهم راه، وسایل نقلیه و سهم ضعف قوانین و مقررات   در تصادفاتی که رخ داده چقدر است. حوزه پلیس را بررسی کنند تا ببینیم که سهم خودرو، راه، قوانین و مقرارات و اجرای آت قوانین که بر عهده ماست به چه شکل بوده است.

پنج رکن اساسی در حوزه ایمنی وجود دارد که ایجاد مشکل در هر کدام از این‌ها باعث عدم پیشرفت در حوزه ایمنی ترافیک می‌شود

سینا صاحبی عضو هیات علمی دانشگاه عنوان کرد: در سال ۱۹۸۰ یک نگاهی در دنیا ایجاد شد که ما ۳ عامل راه، انسان و وسیله را داریم. بسیاری روی این عوامل متمرکز شدند که چند درصد به هر کدام از این عوامل بستگی دارد. ما امروزه متوجه شدیم که چند درصد وسیله است و چند درصد راه و ما باید چه کنیم؟ فرض کنیم که آن بودجه را کسب کردیم، چگونه باید هزینه نماییم؟ اینجا سوالات به جایی به وجود می‌آید که باید دقیق به آن پاسخ دهیم. این مساله بین‌المللی است و همه کشورها با آن درگیر هستند. در سال ۲۰۱۱ برای اولین بار سازمان ملل متحد دهه‌ای را به عنوان اقدام برای ایمنی گذاشت و گفت ما سالی ۱/۳ میلیون نفر در دنیا کشته داریم. اگر قرار باشد این ادامه پیدا کند در سال ۲۰۲۰ این عدد به ۱/۹  می‌رسد. پس بیاید یک دهه‌ای تعریف کنیم که تعداد تلفات خود را کاهش دهیم. ما باید رویکرد سیستم ایمن داشته باشیم یعنی انسان‌ها اولین خطایشان آخرین خطای آنان نباشد. رویکرد دوم پنج رکن اساسی در حوزه ایمنی است یعنی راه ایمن، خودرو ایمن، کاربر ایمن، اقدامات پس از حادثه و مدیریت پس از حادثه که هر کدام از این رکن‌ها مشکل داشته باشد ما شاهد پیشرفت در حوزه ایمنی ترافیک نیستیم. مدیریت ایمن ما چگونه باید باشد؟ نهاد راهبر ما چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟ سوالی که باید از دانشگاه داشته باشیم این است که کدام یک از این موارد بیشترین سود را می‌رساند؟

خودرو باید این امکان را داشته باشد که از جان سرنشینانش محافظت کند

سردار حسینی در خاتمه ضمن تاکید به استانداردهای خودرو بیان کرد: من سالهاست در این حوزه با مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنم. همچنان اعتقاد دارم که تمامی این عوامل باید تواما پیاده‌سازی شود. خودرو که یک  داستان قدیمی و شناخته شده است. انتظار ما این است که خودرویی که در اختیار مردم قرار می‌گیرد استانداردهای مورد نیاز را داشته باشد چرا که خودرو دو وظیفه بسیار بسیار مهم را در این چرخه ترافیک عهده‌دار است. یکی به عنوان نقش پیشگیری پیشامدیری و حفظ جان سرنشینان و دیگر نفش آن به عنوان پسامدیری است. یعنی یک خودرو می‌تواند از یک تصادف پیشگیری کند، با سیستم‌های ایمنی فعالی که امروز در حوزه‌های روز دنیا وجود دارد و به هر دلیلی اگر این خودرو وارد صحنه تصادف شد و تصادفی برای آن رخ داد این امکان و قابلیت را داشته باشد که بتواند از جان سرنشینانش محافظت کند.