مساجد قلب تپنده جامعه اسلامی

در تاریخ اسلام با ورود پیامبر به مدینه نخستین مسجد پایهگذاری شد و مجسد قبا به نوعی کانون حکومت اسلامی در شهر مدینه بود و تمام تصمیمات مهم، گردهمایی مسلمانان برای مشورت در امور حیاتی همچون جنگها، غزوات و حتی مراسم مهمی همچون بیعتها و جشنها هم در مسجد برگزار میشد و به این صورت مسجد، کانون و قلب تپنده جامعه اسلامی بود. در دوران مبارزات مردم کشورمان علیه رژیم ستمشاهی نیز مساجد در سراسر کشورکانونی برای گردهمایی و تصمیم گیری برای پیشبرد مبارزات علیه این رژیم بود. ریشههای شکلگیری حرکت مردمی علیه نظام ستمشاهی و همچنین هدایت این مبارزات، چاپ، تکثیر، توزیع اعلامیهها و نوارهای سخنرانی امام خمینی(ره) و به طور کلی جهت دهی و هدایت مبارزات همه در مساجد اتفاق میافتاد. بعد از انقلاب و در دوران جنگ تحمیلی هم مساجد جایگاه خود را حفظ کردند و به کانونی برای ثبتنام داوطلبان حضور در جبههها و همچنین جمعآوری کمکهای مردمی و ارائه خدمات پشت جبهه تبدیل شده بودند. در این میان یکی از مهمترین مساجدی که در دوران دفاعمقدس نقشی محوری داشت و به نماد مقاومت مردم تبدیل شد، مسجد جامع خرمشهر بود. مسجدی که در این دوران به محلی برای تجمع رزمندگان، رسیدگی به وضعیت زخمیها و کانون خدمترسانی به جبهههای جنوب تبدیل شد. مسجد خرمشهر با پشتیبانی از رزمندگانی که از شهر دفاع میکردند، درواقع مرکز ثقل دفاع جانانه این شهر بوده است. حالا با سپری شدن بیش از چهار دهه از آغاز انقلاب اسلامی بهرغم آنکه انتظار میرفت کارکردهای مساجد از قبل جدیتر و جایگاه آن در جامعه اسلامی و تحکیم بنیان خانواده تعمیق شود، در عمل با تقلیل کارکرد این مکان به عنوان جایی برای برگزاری نمازهای روزانه و عموما نماز مغرب و عشا مواجهیم و حضور مردم و خانواده در مساجد به مراسم مذهبی یا مراسم ختم محدود شده است. البته هنوز هم در برخی محلات، مساجد به همت امام جماعت آنجا نقش خود را حفظ کردهاند و در دوران کرونا هم مساجد به پایگاهی برای خدمترسانی به مردم و بیماران کرونایی تبدیل شد تا نشان دهد این ظرفیت بالقوه همچنان در مساجد وجوددارد.