این وام نیست!

ارائه وام برای خرید مسکن، یکی از روش‌های حمایتی دولت برای خانه‌دار شدن افراد بوده اما به دلیل افزایش نرخ مسکن در سال‌های اخیر و نامتناسب بودن این رقم با نرخ تورم، کارایی خود را از دست داده‌است.

بنا بر آمارهای اعلامی در چهار دهه گذشته، قیمت مسکن رشد ۳۰۰۰ برابری داشته اما وام مسکن در ۱۴۰۰ با افزایش ۱۰۰میلیونی به ۲۰۰میلیون تومان برای هر زوجین می‌رسد و با احتساب ۸۰میلیون تومان وام جعاله به ۴۸۰میلیون تومان رسیده‌ اما این رقم نهایی نیست و با توجه به هزینه‌های جاری مانند خرید اوراق، پرداخت کارمزد بانکی و سایر هزینه‌ها به حدود ۳۸۰ میلیون تومان خواهدرسید.

از سوی دیگر هزینه ارزیابی واحد مسکونی از سوی شعبه پرداخت‌کننده وام بر دوش مشتری است. همچنین هزینه تنظیم سند رهنی در دفتر اسناد رسمی که با معرفی شعبه بانک انجام می‌شود، اکنون حداقل ۱۰ میلیون تومان است که باید توسط دریافت‌کننده وام پرداخت شود.

سهم وام از خرید مسکن به یک‌دهم رسیده‌ البته در خانه‌های ۴۰ متری نیز شرایط چندان مناسب نیست؛ به دلیل این‌که تقاضا برای خرید این واحدها بیشتر است، قیمت این واحدهای نقلی نسبت به واحدهای متراژ بزرگ، بالاتر است.

برای اخذ وامی به ارزش ۲۰۰ میلیون تومان باید ۴۰۰ برگه تسه تهیه شود. قیمت این اوراق در فرابورس مشخص می‌شود و در سال‌های اخیر با توجه به میزان تقاضا در هر ماه متفاوت بوده‌است؛ از ۴۰هزار تومان تا ۱۳۰هزار تومان، زمانی که قیمت وام مسکن افزایش یافت، قیمت این اوراق نیز بالا رفت اما در ادامه به دلیل افزایش تورم در بخش مسکن قیمت اوراق با افت محسوسی به حدود ۸۴ هزار تومان در اردیبهشت ۱۴۰۲ رسید. البته میزان پرداخت این وام با توجه به وضعیت تاهل یا مجرد بودن متقاضی وام متفاوت است، مجردهای ساکن تهران می‌توانند تا ۲۸۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت کنند که شامل ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن و ۸۰ میلیون تومان وام جعاله می‌شود.

زوج‌های تهرانی نیز بر همین اساس می‌توانند تا سقف ۴۸۰ میلیون تومان شامل ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات خرید مسکن دریافت کنند.

در کنار وضعیت تاهل، سقف پرداختی این وام در سایر استان‌ها متفاوت است، سقف این تسهیلات برای مراکز استان و شهرهای با جمعیت بیش از ۲۰۰هزار نفر برای مجردها به ۱۶۰ و برای زوجین به ۳۲۰ میلیون تومان رسیده‌است.

نرخ سود این تسهیلات نیز حدود ۲۲.۵درصد در نظر گرفته شده و زوجین جوان باید رقم سنگینی را در این خصوص بپردازند، به طوری که با بررسی سود و اقساط وام مذکور پس از تغییر در سود سپرده و وام، حکایت از آن دارد که متقاضیان در بازپرداخت ساده ۱۲ ساله حدود ۹۱۲ میلیون تومان سود پرداخت می‌کنند.

کل بازپرداخت این وام ۴۸۰ میلیون تومانی حدود یک میلیارد و ۳۹۲ میلیون تومان است. میزان اقساط ماهانه این وام حدود ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان است.

در کنار این موضوع باید به حذف بی‌سرانجام اوراق قرضه در سال‌های گذشته طرحی در خصوص حذف هزینه اوراق قرضه در مجلس شورای اسلامی مطرح شد اما در نهایت نتوانست نظر اکثریت نمایندگان مردم را جلب کند و از دستور کار خارج شد.

برای کاهش نقش این اوراق، بانک مسکن در سال ۹۹ طرحی را ارائه کرد که مطابق آن متقاضیان وام مسکن، می‌توانستند نصف مبلغ وام را بدون خرید اوراق دریافت کنند و فقط برای نصف دیگر آن اوراق را بخرند اما به دلیل شرایط بازپرداخت و قسط‌های سنگین آن، این طرح نیز بدون سرانجام ماند.

وام ودیعه مسکن افزایش می‌یابد؟

با افزایش انتقادات در خصوص میزان رقم وام مسکن، گمانه‌زنی‌های فراوانی در خصوص افزایش وام پرداختی مطرح شده‌است.

بانک مسکن به عنوان متولی تامین سرمایه این بخش به بانک مرکزی پیشنهاد افزایش وام را مطرح کرده‌است که مطابق آن به هر یک از زوجین ۳۵۰میلیون تومان وام ارائه می‌شود و با افزایش وام جعاله از ۸۰میلیون به ۱۰۰میلیون تومان، در نهایت به زوجین تهرانی ۸۰۰میلیون وام پرداخت می‌شود، البته باید هزینه اوراق را در نظر گرفت که برای دریافت این وام نباید ۸۰۰اوراق خریداری شود و این ۸۰۰ اوراق حدود ۱۶۰میلیون تومان هزینه خواهدداشت و حتی در صورت تصویب این طرح، میزان پرداختی وام به آنها حدود ۶۴۰ میلیون تومان خواهدبود. البته مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی از پیشنهاد افزایش وام خرید مسکن به ۵۵۰ میلیون تومان خبر داد و گفت این رقم در حال بررسی است و احتمال تصویب آن وجود دارد. در نهایت باید منتظر ماند که شورای پول و اعتبار با پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی موافقت خواهد کرد یا خیر؟

قیمت هر برگ اوراق وام مسکن

سال ۹۴ ۷۴ هزار تومان
سال ۹۵ ۹۱ هزار تومان
سال ۹۶ ۶۵ هزار تومان
سال ۹۷ ۶۰ هزار تومان
سال ۹۸ ۴۵ هزار تومان
سال ۹۹ ۴۸هزار تومان
سال ۱۴۰۰ ۹۶ هزار تومان
سال ۱۴۰۱ ۱۱۹ هزار تومان
سال ۱۴۰۲ ۸۶ هزار تومان