اقدامات پیشگیرانه علیه بیماری‌های دامی در کرمانشاه

رامین سمیعیان، رییس اداره نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی دامپزشکی استان؛ گفت: از ابتدای سال‌جاری تا امروز تعداد ۴ هزار و ۳۹۳ راس دام سنگین (گاو و گوساله) و تعداد ۱۷ هزار و  ۸۶۹ راس دام سبک (گوسفند و بز) در کشتارگاه‌های دام استان و تحت نظارت اداره‌کل دامپزشکی استان کشتار که تعداد ۵۲ راس لاشه حذفی ضبط و از چرخه مصرف خارج شده است.

وی ادامه داد: تب کریمه کنگو (Crimean Congo Fever) به واسطه گزش کنه‌های آلوده یا به دلیل تماس با آن، به بدن منتقل می‌شود. فرد مبتلا علائم عمومی بیماری‌های عفونی مانند تب، سردرد، بدن درد، حالت تهوع و درد معده را تجربه می‌کند.

رییس اداره نظارت بر بهداشت عمومی و مواد غذایی دامپزشکی استان کرمانشاه تصریح کرد: همچنین در موارد شدیدتر ممکن است علائمی چون خونریزی و تشنج بروز پیدا کند، نرخ مرگ و میر تب خونریزی دهنده کریمه کنگو تا ۴۰ درصد است، ویروس در برابر گرما مقاومت زیادی ندارد و در دمای ۵۶ درجه به مدت ۳۰ دقیقه از بین می‌رود، پختن گوشت یا پاستوریزه کردن شیر می‌تواند ویروس را از بین ببرد. 

وی با اشاره به خواستگاه اصلی ویروس کریمه کنگو مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، خاورمیانه، هند و غرب چین است، تأکید کرد: همچنین مشاغل درگیر با دام مانند دامداران، دامپزشکان، قصاب‌ها و کارکنان کشتارگاه‌ها بیش از سایرین در معرض ابتلا به این بیماری هستند، ناقل اصلی این بیماری کنه‌ای به نام هیالوما (Hyalomma) است، ویروس ابتدا به واسطه گزش کنه به بدن دام منتقل می‌شود و بعد از آن به تدریج پخش می‌شود، حیواناتی چون گاو، گوسفند، بز، خرگوش و جوندگانی مثل موش به عنوان عوامل اصلی انتقال این بیماری شناخته می‌شوند.

سمیعیان افزود‌: البته این بیماری تقریبا روی تمام پرندگان به جز شترمرغ بی‌اثر است‌، بیماری در حیوانات اهلی علائم مشخصی ندارد اما خطر انتقال بیماری به انسان در هنگام کشتار آن یا تماس با لاشه وجود دارد، البته درست است پرندگان نسبت به بیماری مقاوم هستند، اما می‌توانند ناقل‌های خوبی برای آن باشند، پرندگان حاضر در جغرافیای آلوده می‌توانند کنه را به هر مقصدی منتقل کنند. هنوز واکسن انسانی یا حیوانی برای CCHF تولید نشده، به همین دلیل تنها راه جلوگیری از ابتلا به این بیماری، آگاهی از عوامل خطر و آموزش روش‌هایی برای پیشگیری از ابتلا به آن است.

وی اظهار کرد: گوشت لاشه دام پس از کشتار باید به مدت حداقل ۲۴ ساعت در دمای ۴-۰ درجه سانتیگراد(دمای یخچال) نگهداری شود تا بر اثر فعل و انفعالات ناشی از جمود نعشی و اسیدی شدن گوشت عامل بیماری مذکور در صورت وجود در لاشه از بین رفته و گوشت ترد و لذیذ می‌‌شود و با توجه به اینکه این امر در کشتارگاه‌های صنعتی دام تحت نظارت این اداره‌کل انجام می‌گیرد لذا از هم‌استانی‌ها تقاضا می‌شود از مصرف گوشت حاصل از کشتار دام‌های خیابانی خودداری کرده و سلامت خود و اعضای خانواده را به خطر نیندازند.

شاهرخ یارویسی، معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان کرمانشاه نیز در ادامه این گفت‌وگو، افزود: بیماری هاری یک بیماری حاد و کشنده ویروسی سیستم اعصاب مرکزی است، کلیه حیوانات خونگرم پستاندار اهلی و وحشی اعم از گوشتخواران، علفخواران و خفاش ها نسبت به بیماری هاری حساس هستند که این تعداد میزبان‌های مختلف موجب گسترش وسیع بیماری شده است. مسئله هاری شهری در ایران بیشتر مربوط به سگ و در موارد کمی گربه و سایر حیوانات است.

وی با بیان انواع اهمیت بیماری هاری، افزود: میزان کشندگی بالا(۱۰۰درصد)، بطوریکه پس از ظهور علائم بالینی چه در انسان و چه در حیوان متاسفانه درمان پذیر نیست و بیمار محکوم به مرگ است، دوم افزایش تعداد موارد حیوان گزیدگی، سالیانه مبالغ زیادی صرف خرید سرم و واکسن ضد هاری جهت درمان و پیشگیری مجروحین می‌‌شود.

معاون سلامت اداره‌کل دامپزشکی استان کرمانشاه بااشاره به راه‌های انتقال بیماری، ادامه داد: گاز گرفتن اصلی‌ترین راه انتقال بیماری است، در گربه‌سانان انتقال بیماری از طریق پنجه کشیدن نیز ممکن است رخ دهد، علاوه بر این بیماری ممکن است از طریق مخاطات، خراش های روی پوست منتقل شود.

تصریح کرد: طی سال جاری دو کانون در جمعیت سگ‌های صاحبدار اتفاق افتاده که اقدامات لازم در راستای مهار کانون انجام گرفته است، کنترل جمعیت سگ‌ها و گربه‌های ولگرد و بدون صاحب، واکسیناسیون سالیانه سگ‌ های صاحبدار و سگ گله، استفاده از قلاده برای نگهداری و حمل سگ و گربه خانگی، خودداری از تماس سگ‌های گله و نگهبان با سایر گوشتخواران اهلی و وحشی، جلوگیری از تماس و بازی کردن کودکان با حیواناتی که سابقه بهداشتی آن‌ها مشخص نیست.

یارویسی در پایان، هشدار داد: در صورت مشاهده هرگونه حیوان با علائم مشکوک به بیماری هاری حتما به نزدیک‌ترین اداره دامپزشکی اطلاع دهید یا از طریق سامانه تلفنی ۱۵۱۳ با اداره کل دامپزشکی تماس حاصل فرمایید.