سوريه عجله‌ای برای بازگشت به اتحاديه عرب ندارد

بعد از تحولاتي كه طي يك دهه گذشته در منطقه غرب آسيا رخ داد برخي از دولت‌هاي عربي با تنها گذاشتن سوريه ديگر عضو اين مجموعه در برابر تروريست‌ها و پشتيباني از شورشگران و ميدان دادن به بازيگران فرامنطقه‌اي عملا فضا را براي به آشوب كشاندن منطقه مهيا كردند اما سير رخدادها بر مدار اميال و آروزهايي برخي از دولت‌های عربي در خصوص فروپاشي نظام سياسي سوريه نچرخيد و اكنون دمشق بعد از عبور از بحران بيش از گذشته موفق به تثبيت موقعيت خود در عرصه‌های داخلي و منطقه‌ای شده است. جعفر قنادباشي تحليلگر مسائل دنيای عرب در گفت و گو با جام‌جم آنلاين بر اين اعتقاد است كه تصميم جديد اتحاديه عرب بيش از آنكه نياز دولت سوريه باشد ناشي از احساس ضرورتي است كه دولت‌های عربي منطقه از بازگشت دمشق به اين اتحاديه دارند.

بگفته اين كارشناس مسائل غرب آسيا، اتحاديه عرب مدتها است كه به اين نتيجه رسيده است كه سوريه بايد به جمع كشورهای اين اتحاديه برگردد چرا كه تداوم تعليق كرسي دمشق در اتحاديه عرب زيان‌های زيادی براي ديگر اعضا دارد. از اين جهت كه بخش زيادی از حكومت‌هاي عربي نه براساس مشروعيت مردمي بلكه مبتني بر اعمال زور و ديكتاتوري بر جامعه خود حكومت مي‌كنند و از اين رو پايه‌های نظام سياسي اين كشورها سست است.

وي با بيان اين‌كه افكار عمومي دنيای عرب سوالات زيادي درباره عملكرد ديكتاتورهای منطقه دارد تصريح كرد: آگاهان و تحليلگران سياسي و همچنين قشر تحصيل كرده كشورهای عضو اتحاديه عرب كاملا به تفاوت‌های موجود ميان نظام سياسي مردمي و رژيم‌های غير متكي به آرای عمومي وافق هستند و بخوبي مي‌دانند كه ادامه تعليق دمشق هيچ وجه منطقي و حقوقي ندارد و اساسا عقلاني نيست كه رژيم‌های ديكتاتوری اتحاديه عرب كه وابستگي آشكاری به غرب دارند و حتي در مقطعي براي برقراری با رژيم صهيونيستي در حال پيشي گرفتن از يكديگر بودند در عضويت اين اتحاديه باقي بمانند و دولت سوريه كه در جنگي نابرابر با تروريسم و آشوب با سربلندي به پيروزي رسيد همچنان خارج از اتحاديه عرب باقي بماند.

قناد باشي با اشاره به اين‌كه موضوع دعوت از سوريه براي حضور در اتحاديه عرب از مدتها پيش مطرح بوده خاطرنشان كرد: تصميم اخير وزيران خارجه كشورهايیعربي از جنبه مختلف قابل بررسي است و بايد نيات اصلي كشورهايي را كه مدتها جزو دشمنان بشار اسد بودند مورد ارزيابي و تحليل قرار داد. از يك منظر اين احتمال وجود دارد كه اين كشورها با توجه به ناكامي از تلاش هايشان براي سقوط دولت سوريه اكنون درپي فرصت سازی براي برقراری ارتباط مجدد سياسي با دمشق هستند و از سويي ديگر اين اين گمان را نيز مي‌توان مطرح كرد كه با توجه به مواضع انقلابي سوريه اين امكان وجود دارد كه برخي از اعضای اتحاديه علاقمندند كه با كشاندن دمشق به سمت خودشان مواضع انقلابي سوريه را متعادل كنند.

وي با اشاره به مواضع سوري‌ها در خصوص تصميم اعضای شوراي اتحاديه عرب گفت: بشار اسد در واكنش به چنين رويكردي از سوي دولت‌هاي عربي اعلام كرد كه ما عجله و شتابی براي بازگشت به اتحاديه عرب نداريم و اين موضعگيری سوريه نوعي واكنش اعتراضي و غرامت خواهانه است.

این کارشناس مسائل غرب آسیا اضافه کرد: سوريه كاملا حق دارد كه از رويكرد برخی از كشورهاي عربی در جريان تحولات يك دهه گذشته انتقاد كند چون اعضای اتحاديه عرب برخلاف مرامنامه‌اي كه داشتند اين كشور را در مواجه با بدترين نوع تروريسم و مداخله در امور داخلی تنها گذاشتند و اكنون زمان آن رسيده كه اعضاي اين اتحاديه در برابر دمشق ندامت خود را نشان دهند و دست از دشمنی بردارند.

قنادباشي با بيان اين‌كه اتحاديه عرب از زمان تشكيل تاكنون در خصوص تحولات و رخدادهای بين‌المللي و منطقه‌ای عملكرد ضعيفي از خود نشان داده است خاطرنشان كرد: همكاری كشورهای عربی در چارچوب مسائل فرهنگی قابل پذيرش است اما اين اتحاديه از همان ابتدا بر پايه قوميت و تاكيد بر مسائل نژادی بنا شده و به همين خاطر است كه در بسياري از رخدادهاي گذشته و جاري با توجه به وابستگي‌هايی كه در برابر نظام سلطه غرب داشته بسيار منفعل عمل كند. طبعا سوريه هم مي‌داند كه حضور مجدد در اين اتحاديه در صورت ادامه همان جنبه‌هاي قومگرايانه باشد افتخاري براي اين كشور محسوب نمي‌شود چون پيشتر سوريه با حضور مداوم در جبهه مقاومت توانست به امتيازات بيشتري دسترسي پيدا كند.