قیمت‌خودرو در برزخ واردات

سیدرضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت در زمان رأی اعتماد، قول ساماندهی بازار خودرو را داد که یکی از بخش‌های آن واردات است. ابتدا اعلام شد که دولت یک میلیارد دلار برای واردات در نظر گرفته، اما خبری از واردات نبود. این در حالی است که تابلو‌های تبلیغاتی یک برند خارجی در شهر‌های مختلف به چشم می‌خورد و دیروز هم وزیر صمت اعلام کرد هفته آینده خودرو‌ها وارد کشور خواهد شد. برخی کارشناسان معتقدند واردات باید باعث کاهش قیمت خودرو‌ها در داخل شود و اگر این اتفاق می‌افتد یا خیر، چارچوب اصلی این گزارش است.

بحث واردات خودرو از اردیبهشت سال جاری و با پایان یافتن ممنوعیت واردات مطرح شد و بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار خودرو، حباب خودرو‌های خارجی را ناشی از سه سال ممنوعیت واردات عنوان کردند. وزارت صمت نیز همسو با این مطالبه عمومی آمادگی خود را برای از سرگیری واردات خودرو اعلام کرد و طی هفت ماه گذشته وعده‌های فراوانی در این خصوص داد، اما هر بار این وعده تغییر کرد. این فرآیند در شهریور با فراخوان برای شرکت‌های واردکننده خودرو وارد فاز جدیدی شد. بسیاری از شرکت‌های قدیمی واردکننده به دلیل قوانین وزارت صمت نتوانستند مجوز واردات را دریافت کنند و درنهایت خودروسازان بزرگ مانند سایپا و پارس‌خودرو به همراه چند شرکت خصوصی تولیدکننده قطعه توانستند از فیلتر وزارت صمت عبور کنند و مجوز واردات را بگیرند و با اعلام اسامی این شرکت‌ها بسیاری از مردم تصور می‌کردند واردات در اواسط مهرماه همزمان با اعلام اسامی شرکت‌های مجاز آغاز خواهد شد، اما پاره‌ای از مشکلات واردات خودرو را به تعویق انداخت تا این‌که وزیر صمت روز گذشته وعده داد در هفته آینده نخستین خودرو‌های وارداتی به ایران خواهد رسید. این وعده وزیر صمت با همراهمی حجت‌ا... فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی همراه شد. فیروزی در صحبت‌های خود اعلام کرده بود که در اواخر آذر واردات خودرو به کشور صورت خواهد گرفت. باتوجه به تاریخ مشابهی که وزیر صمت و عضو کمیسیون صنایع اعلام کرده است به احتمال فراوان هفته آینده شاهد ورود خودرو‌های وارداتی خواهیم بود.

خودرو‌های وارداتی، اقتصادی نیست

سیدرضا فاطمی امین، وزیر صمت در خرداد از تامین خودرو‌های ارزان‌قیمت برای اقشار کم‌درآمد خبر داده بود. به گفته وی تیبا، سمند و پژو که از رده خارج می‌شوند، ارزان‌ترند و شاهین، تارا و... که می‌مانند، گران‌تر. پس باید برای قشری که خودروی ارزان می‌خواهد، محصول داشته باشیم و به‌تدریج بتوانیم به سمت تولید داخل خودرو‌های ارزان باکیفیت هم برویم تا سبد محصولات کامل شود. این خودرو‌های ارزان هم لزوما چینی نیستند، بلکه اروپایی هم است. طرح واردات خودرو بر اساس گفته وزیر صمت با هدف تعدیل قیمت خودرو صورت گرفت، اما شرایط به‌گونه‌ای است که احتمال کاهش قیمت خودرو‌های وارداتی با شرایط فعلی نزدیک به صفر است. براساس قوانین از خودرو‌های خارجی زیر ۲۰۰۰ سی‌سی بیش از ۷۵درصد تعرفه و عوارض گمرکی دریافت می‌شود که با احتساب دلار ۳۷هزار تومانی قیمت یک خودروی ۱۰هزار دلاری بیش از ۸۰۰ میلیون تومان خواهد بود. علاوه بر این کشف قیمت در بورس کالا صورت خواهد گرفت که با توجه به میزان تقاضا برای خرید، احتمالا قیمت آن بیش از یک میلیارد تومان است.

خودروسازان موافق گرانی

یکی دیگر از ابهامات این طرح، واردات خودرو توسط خودروسازان است. آیا می‌توان خودروسازان را متقاعد کرد که خودروی خارجی را با قیمت پایین‌تر از تولیدات خود در بازار عرضه کنند؟ اگر بنا باشد خودروی کیا پیکانتو که خودروی ارزان قیمت شرکت کیاموتور است با قیمت حدود ۳۰۰میلیون تومان عرضه شود آیا دیگر توجیهی برای تولید خودروی ایرانی خواهد ماند، پس باید با افزایش قیمت خودروی خارجی این فاصله قیمتی را حفظ کرد.
باید اذعان کرد طرح واردات خودرو هیچ تاثیری در بازار ندارد و فقط طبقه با درآمد بالا می‌تواند پس از سه سال ممنوعیت واردات خودروی خود را تعویض کنند و خودرو‌های داخلی از طریق بورس کالا همچنان با قیمتی نزدیک به قیمت بازار عرضه شوند.

مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفتگو با جام‌جم با اشاره به نحوه قیمت‌گذاری خودرو‌های وارداتی می‌گوید: «وزارت صمت یکی از اهداف واردات خودرو را تعدیل نرخ خودرو در بازار عنوان کرد، اما با توجه به این‌که قوانین مربوط به عوارض گمرکی و دولتی در این خصوص تغییر نکرده است، با احتساب این عوارض ارزان‌ترین خودروی وارداتی با قیمتی حدود ۸۰۰تا۹۰۰ میلیون به دست خریدار می‌رسد».

دبیر انجمن واردکنندگان خودرو ادامه می‌دهد: «علاوه بر این موضوع، کشف قیمت خودرو در بورس کالا صورت می‌گیرد که در این شرایط با وضعیت متناقضی مواجهیم در حالی که قیمت خودرو‌های چینی مونتاژی، حدود یک میلیارد تومان است آیا خودرو‌های کره‌ای که کیفیت بالاتری دارد، با قیمت پایین‌تر به دست خریدار می‌رسد؟ این تناقض باعث ابهام در قیمت نهایی خواهد شد». وی بیان می‌کند: «یکی دیگر از ابهامات این است که خودروسازان از واردکنندگان خودرو هستند، آیا آن‌ها حاضر می‌شوند خودروی خارجی را همتراز با قیمت خودرو‌های داخلی ارائه کنند؟ در شرایطی که کوییک حدود ۲۵۰میلیون قیمت دارد، آیا می‌توان توقع داشت که خودرو‌های خارجی با قیمتی پایین‌تر عرضه شود؟» دادفر عنوان می‌کند: «در مجموع باید گفت واردات خودرو و عرضه آن در بورس کالا به افزایش قیمت منجر می‌شود و هیچ تاثیری در تعدیل قیمت بازار نخواهد داشت».

روزنامه جام جم