پیچ‌خوردگی‌های مکرر

بررسی بزرگی از مطالعات پیچ‌خوردگی مچ پا در مجله‌پزشکی ورزش (Sports Medicine) نشان داد بیشتر افرادی که به طور فعال ورزش یا تمرین می‌کنند، در هر هزار ساعت تمرین، احتمال وقوع پیچ‌خوردگی مچ پا خواهندداشت. این مطالعه همچنین می‌گوید: «زنان در مقایسه با مردان و کودکان در مقایسه با نوجوانان و بزرگسالان در معرض خطر بیشتری برای متحمل شدن پیچ خوردگی مچ پا قرار دارند و همچنین ورزش‌های داخل سالن بیشترین خطر را دارد.»

شایع‌ترین نوع پیچ‌خوردگی مچ پا زمانی رخ می‌دهد که رباط‌های بیرونی مچ پا کشیده یا پاره شوند و مفصل فراتر از محدوده حرکت طبیعی حرکت کندکه به عنوان پیچ‌خوردگی مچ پای وارونه یا جانبی شناخته می‌شود. نتایج مطالعات نشان می‌دهد وقتی یک‌بار مچ پای افراد پیچ می‌خورد احتمال زیادی دارد که دوباره این اتفاق بیفتد. همان‌طور که بررسی شواهد بیان می‌کند: «سابقه پیچ‌خوردگی جانبی مچ پا باعث اختلال در یکپارچگی ساختاری رباط‌ها و عملکرد حسی ـ حرکتی می‌شود که احتمالا توانایی فرد را برای اجتناب از موقعیت‌های آسیب‌زا مختل می‌کند.»

بررسی دیگری نشان داد احساس بی‌ثباتی و آسیب‌های مکرر پیچ‌خوردگی مچ پا (به نام بی‌ثباتی مزمن مچ پا یا CAI) در بیش از ۷۰درصد بیماران گزارش شده است. رشد بی‌ثباتی مزمن مچ پا پیامد‌های نامطلوبی برای سلامت از جمله کاهش کیفیت زندگی و آرتروز زودرس در پی دارد. مراکز درمانی هنگامی که شکستگی در مچ پا در کار نباشد، معمولا بیماران را با دستورالعمل‌هایی به خانه می‌فرستند تا با یخ گذاشتن روی مچ برای یک یا دو روز از آن نگهداری کنند. این مایه تاسف است، زیرا شواهد نشان می‌دهد افرادی که سابقه پیچ‌خوردگی مچ پا دارند احتمالا:
- فعالیت‌شان به تدریج کم می‌شود
-شاخص توده بدنی بالاتری دارند
- گزارش درد عمومی بیشتر بدن دارند
- معمولا کیفیت زندگی پایین‌تری دارند

مچ پای دیگر نیز ممکن است در معرض خطر باشد

پژوهش‌ها نشان می‌دهند افرادی که مچ پایشان پیچ می‌خورد، ممکن است بیشتر در معرض آسیب‌های مفاصل دیگر همان پا یا حتی پای مخالف باشند. نتیجه یک بررسی نشان داد پیچ‌خوردگی مچ پا هم با آسیب مجدد و هم آسیب پای مخالف مرتبط است. این اتفاق ممکن است ارتباطی با توانایی شگرف مغز با سازگاری مداوم داشته باشد. همان‌طور که استراحت طولانی‌مدت در بستر یا قرار گرفتن فضانوردان در معرض گرانش بسیار ضعیف می‌تواند تغییراتی در مغز و نحوه ارتباط آن با حرکت ایجاد کند، شاید مغز ما ناخودآگاهانه پس از آسیب مچ پا، با این شرایط سازگار می‌شود. برای مثال این سازگاری می‌تواند از طریق لنگیدن یا تغییر جزئی در راه رفتن شما باشد؛ شاید به دلیل ترس از پیچ‌خوردگی مجدد، ناخودآگاه نمی‌خواهید مچ پا را به چالش بکشید. این ممکن است سایر مفاصل یا اندام مقابل را در معرض خطر بیشتری قرار دهد.

برای کاهش خطر پیچ‌خوردگی مجدد چه کنیم؟
اگر دچار پیچ‌خوردگی مکرر مچ پا هستید به فیزیوتراپ مراجعه کنید. آن‌ها به شما یاد می‌دهند چگونه خطر را کاهش دهید. در حال حاضر بهترین راهکار برای کاهش احتمال پیچ‌خوردگی مچ پا به دو مورد مهم خلاصه می‌شود:

- محافظت از مفصل با مچ بند هنگام فعالیت
- انجام تمرینات تعادلی و «تمرینات حس عمقی»

نمونه‌هایی از تمرینات حس عمقی عبارتند از:
- ایجاد تعادل روی هر پا به صورت تکی، در حالی که توپ را به دیوار پرتاپ می‌کنید و می‌گیرید.
- ایجاد تعادل روی دیسک مچ پا به مدت سه تا پنج دقیقه در روز.
این تمرینات به تقویت عضلات و رباط‌های مچ پا کمک می‌کند.

روزنامه جام جم