سکوی مطمئن راه‌اندازی استارت‌آپ‌های نانویی

استارت‌آپ یا همان نوآفرین، تعاریف مختلفی دارد. برای نمونه شاید بد نباشد به این تعریف نگاهی داشته باشیم؛ «استارت‌آپ شرکتی است که به تازگی فعالیت خود را برای حل چالشی یا پاسخ به نیازی واقعی در جامعه آغاز کرده است. این راهکار در گذشته عنوان نشده یا راهکار فعلی به دلایل مشخص از راهکارهای موجود در گذشته بهتر است.

 

موفقیت این نوع شرکت‌ها معمولا تضمین‌شده نیست و مدیریت آن‌ها عدم قطعیت بالایی دارد؛ اگرچه حاشیه سود بسیاری بالایی نیز به همراه دارد. بنیان‌گذاران استارت‌آپ معمولا ثبات را رها می‌کنند و با هدف تاثیرگذاری گسترده و رشد سریع و غیرمعمول به سمت توسعه کسب‌وکار خود و ریسک‌های مربوط به آن حرکت می‌کنند. حدس و خطا و تلاش و ممارست جدی در اوایل توسعه یک استارت‌آپ از جمله نیاز‌های حیاتی چنین مجموعه‌هایی است.»

حمایت از استارت‌آپ‌ها در ایران معمولا از مراکز رشد و کارآفرینی در دانشگاه‌ها آغاز می‌شود. در ادامه با دریافت حمایت‌های دولتی، خانوادگی و خصوصی (مانند سرمایه‌گذاران فرشته) اعضای تیم استارت‌آپی موفق به ساخت نمونه اولیه‌ای از محصول خود می‌شوند. پس از ساخت نمونه اولیه و دریافت استاندارد‌های ساخت و فروش محصول، تیم استارت‌آپی سراغ روش‌های دیگر تامین مالی مختلف مانند دریافت تسهیلات یا جذب سرمایه می‌رود تا بتواند محصول خود را تجاری‌سازی کند. (به این معنی که کارکرد و خصوصیات نمونه اولیه خود را به حد یک محصول آماده عرضه برساند و تعدادی از آن را بفروشد.)

دانشگاه‌ها، صندوق‌های پژوهش و فناوری، شتاب‌دهنده‌ها، پارک‌های علم و فناوری و سایر بازیگران زیست‌بوم استارت‌آپی کشورمان در سال‌های اخیر گام‌های مثبت و جدی برای ایجاد فرهنگ کارآفرینی و حمایت از راه‌اندازی استارت‌آپ‌ها برداشته‌اند. این در حالی است که معمولا در مرحله تبدیل ایده به یک نمونه اولیه اقدام اثرگذاری انجام نشده است. حمایت‌های مالی دانشگاه‌ها به دلیل ملاحظات بودجه و رسالت آموزشی-ترویجی‌شان عموما در این مرحله اعطا نمی‌شود. شتاب‌دهنده‌ها و صندوق‌ها نیز به دلیل خطرپذیری بالای شکست فنی در این مرحله حمایتی نمی‌کنند.

برنامه «نانواستارت‌آپ» در ستاد نانو با هدف حمایت از فناوران کشور از مرحله ایده تا نمونه اولیه شکل گرفته است. این برنامه ضمن ارائه خدمات مشاوره، مربیگری و آموزش، بودجه پژوهشی بلاعوضی را برای ساخت نمونه اولیه به فناوران اعطا می‌کند تا خطرپذیری‌های مالی را به حداقل برساند. این برنامه هیچ سهام یا منفعت مادی از استارت‌آپ‌ها دریافت نمی‌کند و خروجی‌های موفق برنامه می‌توانند به کمک محصول اولیه خود (MVP) با شتاب‌دهنده‌ها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری مذاکره کنند. این برنامه در واقع حلقه واسطی میان فارغ‌التحصیلان علاقه‌مند به کارآفرینی و سایر بازیگران اکوسیستم استارت‌آپی کشور است. تاکنون بیش از ۱۵۰ تیم استارت‌آپی موردحمایت نانواستارت‌آپ قرار گرفته‌اند و بیش از ۶۰ محصول اولیه در این برنامه ساخته شده است. در حال حاضر بیش از ۲۰ استارت‌آپ فعال از خروجی‌های این برنامه در حال فروش محصول خود در کشور هستند.