کاهش جرم با پخش هشدارهای‌پلیسی

برنامه‌ای ۲۰ دقیقه‌ای که به‌مناسبت هفته نیروی انتظامی هر شب یکی از یگان‌های تخصصی پلیس‌های مبارزه با مواد مخدر، آگاهی، پیشگیری، فتا، یگان ویژه، فرماندهی مرزبانی و امنیت اقتصادی را‌معرفی‌کرد. البته یگان‌های نیروی انتظامی فقط به همین هفت گروه تخصصی محدود نمی‌شود و شامل پلیس‌های راهنمایی و رانندگی، گذرنامه و‌... هم می‌شود، اما طی این مدت کوتاه قرار بر این شد تا مردم با آن بخشی از فعالیت‌های نیروی انتظامی که اطلاعات کمتری درباره آن‌ها در اختیار مردم است بیشتر آشنا شوند. براین اساس دیده‌بان نه تنها باعث معرفی یگان‌های تخصصی نیروی انتظامی شد بلکه به مردم هشدار‌هایی داد تا کمتر در دام متخلفان بیفتند. در‌خصوص این برنامه مستند، محمود‌دینی، تهیه‌کننده و کارگردان برنامه دیده‌بان در گفتگو با «جام‌جم» بیشتر توضیح می‌دهد که در ادامه خواهید خواند.

محمود دینی در‌خصوص پخش برنامه مستند «دیده‌بان» به جام‌جم می‌گوید: دیده‌بان برنامه مستند و نمایشی است که به پرونده‌های تخصصی نیروی انتظامی از‌جمله پلیس آگاهی، فتا، مرزبانی، مواد مخدر و... می‌پردازد. هدف از تولید این برنامه معرفی فعالیت‌های پلیس در هفته نیروی انتظامی‌است.

وی اضافه می‌کند: هر سال رسم بر این است که در هفته نیروی انتظامی، فعالیت‌های یگان‌های آن به‌صورت مجموعه برنامه تلویزیونی، نمایشگاه، پوستر و‌... به نمایش گذاشته شود و بر این اساس، دیده‌بان هم با تهیه‌کنندگی و کارگردانی بنده تولید شد؛ برنامه‌ای که به مدت هفت شب از ساعت ۲۱ و ۳۰ دقیقه پخش و به‌موارد متعددی که در یگان ویژه به آن پرداخته می‌شود مانند موضوعاتی همچون گروگانگیری و آموزش پلیس فتا درباره حساب‌های بانکی و نحوه کارت به کارت کردن و‌... به نمایش گذاشت. تهیه‌کننده برنامه دیده‌بان ادامه می‌دهد: در این برنامه، آموزش کار‌های تخصصی که حتی ممکن است برای عده‌ای جنبه بدآموزی را داشته باشد، نمی‌دهیم و فقط به مردم هشدار می‌دهیم تا کمتر گرفتار متخلفان شوند.

بدآموزی متعلق به زمانی است که یک فیلمی را بسازید که آموزش دهد مجرمان بتوانندآن کار‌ها را انجام دهند. این درحالی است که دیده‌بان بیشتر جنبه هشداری و بازدارنده دارد. از پلیس فتا که صحبت می‌کند بیشتر هشدار می‌دهد که به کسی اعتماد نکنید و رمز کارت را به اشخاص ندهید. همچنین اگر پیامکی حاوی لینک را دریافت کردید، باز نکنید؛ بنابراین دیده‌بان بیشتر جنبه هشداری دارد. گفتنی است در برنامه دیده‌بان بخشی از فعالیت‌های پلیس‌های تخصصی نیروی انتظامی همچون پلیس آگاهی، مواد مخدر و‌... به همراه هشدار‌هایی از افسر‌های پرونده‌ها به نمایش در‌می‌آید و کل زمان پخش هر قسمت از آن ۲۰دقیقه بوده تا مورد اقبال شمار بیشتری از مخاطبان قرار بگیرد. همچنین برای درک بهتر شرایط و فضای صحنه‌های جرمی که پلیس با آن‌ها مواجه می‌شود تعدادی بازیگر انتخاب شده بودند تا نقش متهمان واقعی را بازی کنند.

بررسی پرونده‌های واقعی

تهیه کننده برنامه دیده‌بان با اشاره به این‌که این مستند در مدت کوتاهی روی شبکه پنج سیما قرار گرفت و جزو آثار بلند نیست، می‌گوید: کل تعداد قسمت‌های سریال دیده‌بان فقط هفت قسمت بود و جزو آثار بلند شناخته نمی‌شود. از این‌رو از بازیگران خیلی حرفه‌ای و بنام استفاده نشده است و فقط به کمک آن‌ها بعضی از صحنه‌های وقوع جرم را که در گذشته اتفاق افتاده به نمایش گذاشتیم. خیلی از این متهمان نیز یا الان در زندان هستند یا مدت مجازات خودشان را طی کرده‌اند و آزاد شده‌اند. از این‌رو دیگر نیازی به باز نشان دادن تصویر آن‌ها نیست. این درحالی است که به‌قدری صحنه‌ها به‌خوبی بازسازی شد که وقتی مخاطب آن را می‌بیند فکر می‌کند خود متهمان هستند.

دینی در پاسخ به این سؤال که آیا در روند تولید دیده‌بان چالش خاصی وجود داشته یا نه؟ بیان می‌کند: خوشبختانه طی روند تولید برنامه با چالش خاصی مواجه نبودیم؛ چرا که از قبل‌تر تمام برنامه‌ریزی‌ها برای تولید این مستند در معاونت فرهنگی‌ــ‌اجتماعی نیروی انتظامی انجام شده و داستان و نحوه تولید برنامه از سوی آن‌ها مورد تایید کامل قرار گرفته بود. همچنین با توجه به این‌که در این معاونت نیروی انتظامی امکانات خوبی هم فراهم شده بود، تولید برنامه هم سر زمان‌بندی مناسب خود انجام شد.

وی در پاسخ به این سؤال که چقدر تولید برنامه دیده‌بان زمان برد؟ اضافه می‌کند: حدود شش ماه برای تولید برنامه به معاونت اجتماعی ــ فرهنگی نیروی انتظامی تردد داشتیم و حدود سه ماه هم برای تحقیق و بررسی پرونده‌ها و نحوه نگارش داستان این مستند زمان صرف کردیم. همچنین در روند نوشتن داستان دیده‌بان با مامورانی که طی کشف پرونده تلاش کرده‌اند نیز صحبت کردیم. تهیه‌کننده این برنامه ادامه می‌دهد: با توجه به این‌که مدت زمان پخش این مستند پلیسی فقط ۲۰ دقیقه است برای تولید آن نیز همچون یک سریال بلند زمان نیاز نبوده است. البته در هر صورت کار‌های کوتاه هم مشکلات خود را دارد، اما با تمام مسائلی که ممکن بود در روند کار پیش بیاید، پلان‌های خارجی را هم گرفتیم و دیده‌بان را آماده نمایش کردیم.

آموزش فرهنگی راهی برای داشتن جامعه امن‌تر

دینی در پاسخ به این موضوع که چقدر دیده‌بان مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است، می‌گوید: در هر صورت در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که چالش‌های فکری و اقتصادی بسیاری دارد. از همین‌رو شاهدیم عده‌ای ازشرایط سوءاستفاده می‌کنند و باعث به دردسر افتادن دیگران می‌شوند. از این‌رو پلیس در قبال کسانی که اقدام مجرمانه‌ای همچون حمل سلاح سرد و استفاده از آن برای تهدید دیگران می‌کنند، ناچار است وارد عمل شود و امنیت مردم را حفظ کند.

وی اضافه می‌کند: این درحالی است که اگر بتوانیم اطلاع‌رسانی دقیق و آموزش مناسبی در مورد مسائل اجتماعی و پلیسی به مردم بدهیم کمتر نیاز است که پلیس به‌صورت مستقیم وارد عمل شود. البته این نکته حائز اهمیت است که برای سبک شدن کار نیرو‌های انتظامی، پلیس هم نباید رسانه را فراموش کند، چراکه اگر اطلاعات دقیق به مردم با روش‌های صحیح بدهیم از خیلی حوادث می‌توان جلوگیری کرد.

تهیه کننده و کارگردان دیده‌بان ادامه می‌دهد: با تحقیق در مورد پرونده‌های پلیسی به پرونده‌ای برخوردیم که یک گروه بیش از ۵۰۰۰ قبضه سلاح سرد را وارد کشور کرده بود، این حجم قابل توجه از سلاح با چه کاربردی به کشور می‌آید؟ باید در این مورد تحقیق و بررسی دقیقی انجام شود و مردم را مطلع کرد؛ چون ممکن است یک عده ندانسته گرفتار اهداف گروه‌هایی شوند و برای خود و دیگران دردسر درست کنند. هرچند مشکلاتی همچون مسائل اقتصادی وجود دارد، اما نمی‌توان با استفاده از سلاح سرد مردم را تهدید و آسایش را از دیگران گرفت. مردم در مقابل کسانی که اقدام به واردات سلاح می‌کنند باید بدانند گرفتار موجی که آن‌ها می‌خواهند نشوند، چراکه اگر آن‌ها می‌خواستند معضلی را رفع کنند به عنوان مثال دارو می‌آوردند.

وی تاکید می‌کند: از همین رو با هدف اطلاع‌رسانی به مردم مستند دیده‌بان تولید شد. محصولی فرهنگی که می‌تواند بخشی از چالش‌های اجتماعی کشور را مرتفع یا کمرنگ کند. با این حال نیاز است پلیس نه‌فقط در هفته نیروی انتظامی بلکه در تمام فصول ارتباط خوبی با کسانی که کار فرهنگی می‌کنند، داشته باشد و تولیدات فرهنگی در حوزه پلیس افزایش یابد؛ بنابراین هرقدر این برنامه‌ها بیشترتولید شود، کمتر جوانان درگیر مسائل غیرقانونی می‌شوند.

ضرورت تعامل بیشتر پلیس و رسانه

تهیه کننده و کارگردان دیده‌بان تصریح می‌کند: اگر به‌درستی درمورد مسائلی که مردم گرفتار مجرمان می‌شوند یا عواقبی که در انتظار متخلفان است، اطلاع‌رسانی کنیم و هشدار‌های پلیسی را در قالب فیلم، سریال، پوستر و ... نمایش دهیم نه تنها فاصله مردم و جامعه کم می‌شود بلکه تخلفات قانونی هم کمتر رخ می‌دهد و امنیت مردم بیشتر حفظ می‌شود. وی اضافه می‌کند: باید هشدار‌های پلیسی را در قالب برنامه‌های فرهنگی تولیدکنیم و مقدمات اطلاع رسانی به مردم را برای کاهش جرم انجام دهیم؛ بنابراین تولیدات فرهنگی نباید فقط به هفته پلیس محدود شود و دوباره برویم تا سال بعد برنامه دیگری را تولید کنیم. اثرگذاری کار فرهنگی به استمرار آن است و نیاز است پلیس بیشتر به حوزه فرهنگ سازی از طریق رسانه‌های خبری، برنامه‌های تلویزیونی و ... ورود کند. البته این کار فرهنگی فقط به این معنا نیست که مدام سریال‌های پلیسی تولید کنیم و برنامه سازی فقط درمورد زمان وقوع جرم باشد بلکه نیاز است قدری عقب‌تر برویم و ببینیم این افراد مجرم چه شرایطی را پشت سر گذاشته‌اند. همچنین تامین امنیت جامعه فقط به‌عهده پلیس نیست بلکه به‌عهده تمام دستگاه‌های دولتی است.

ضرورت آموزش فرهنگی به خانواده‌ها

تهیه کننده و کارگردان دیده‌بان با اشاره به این‌که تولید فیلم‌های پلیسی با توجه به پرمخاطب بودن آن‌ها در تمام دنیا مرسوم است و از این ژانر شاهد تولیدات بی‌شماری خواهیم بود، می‌گوید: فیلم‌های پلیسی پرمخاطب و هیجان‌انگیز هستند، بنابراین فیلم‌سازان سراغ این گروه از فیلم‌ها زیاد می‌روند که هم جرم‌خیز و هم هشدار دهنده است.

دینی با اشاره به این‌که در کارنامه کاری‌اش نیز محصولات پلیسی بسیار است، اضافه می‌کند: اکنون قصد دارم برای ادامه فعالیت خود بیشتر سراغ فیلم‌هایی بروم که جنبه خانوادگی و اجتماعی آن‌ها پررنگ‌تر باشد؛ بنابراین دیگر دنبال کار‌های جنایی نمی‌روم و الان واجب‌تر است که تمام خانواده‌ها از مسائل امنیت اجتماعی خودشان با خبر باشند، چراکه خانواده خیلی می‌تواند نقش موثری در هدایت بچه‌ها در مسیر درست داشته باشد.
وی با اشاره به مسئولیت اجتماعی که به عنوان فیلم‌ساز به‌عهده خود می‌بیند، ادامه می‌دهد: پلیس باید از همکاران فیلم‌ساز در این حوزه حمایت کند تا بتوانیم به اهداف خود پلیس و جامعه برای آسایش دست‌یابیم. بعد از این سریال نیز فیلمنامه‌ای را در دست داریم که کار‌های مقدماتی آن تا حدود ۲۰درصد انجام شده که به بررسی مشکلات می‌پردازد؛ مسائلی که هر روز با یکسری از آن‌ها مواجهیم که باید در قالب برنامه فرهنگی با هشدار‌های آموزشی، فرهنگی و پلیسی به مردم، شدت اثر آن‌ها را کمتر کنیم.

روزنامه جام جم