کوچ اجاره‌نشینان

حدود هفت میلیون مستاجر در کشور هستند که حدود یک میلیون از آن‌ها با میل در خانه‌های استیجاری سکونت دارند. به این معنا که توانایی خرید یک واحد مسکونی را دارند، اما ترجیح می‌دهند سرمایه خود را برای خرید مسکن صرف نکنند. نکته قابل‌توجه برای شش میلیون نفری است که باقی می‌مانند. شش میلیون نفری که اگر طرح مسکن مهر، مسکن امید، مسکن اجتماعی، طرح اقدام ملی، نهضت‌ملی مسکن و طرح‌های دیگر اجرا و تکمیل شده بود اکنون مشکلات در حوزه چشمگیر نبود. اخیرا گزارشی منتشر شده که برخی واحد‌های مسکونی کوچک و میان متراژ در تعدادی از محله‌های تهران با اجاره‌های نجومی روبه‌رو شده‌اند که عملا باعث شده متقاضیان از محله‌های گران پایتخت کوچ کنند. براساس اعلام بانک مرکزی، متوسط اجاره‌بهای مسکن در تهران از ابتدای امسال تا پایان مرداد ماه ظرف پنج ماه، ۵/۱۴درصد افزایش داشته است. این در حالی است که برخی مشاوران املاک در تعدادی از مناطق تهران از افزایش بعضا تا ۲۵‌درصدی اجاره‌بها در بهار و تابستان امسال خبر می‌دهند. در سال گذشته، محله‌های پایین شهر به‌دلیل اجاره‌های کمتر از دو میلیون تومان، به محلی برای کوچ خانواده‌های مستاجر و طبقات متوسط تبدیل شده بود که با اجاره‌هایی که در حال حاضر مالکان ازمستاجران این واحد‌ها اخذ می‌شود، دیگر نمی‌توان به آن‌ها واحد‌های ارزان‌قیمت‌تر اطلاق کرد.

در نقشه شهرداری‌های کشور مناطقی به نام بافت فرسوده مشاهده می‌شود. شهرداری‌ها به منظور نوسازی در این مناطق مشوق‌هایی را در نظر می‌گیرند تا ساختمان‌ها ساخته شود و از فرسودگی خارج شوند، اما شواهد نشان می‌دهد افزایش قیمت مصالح ساختمانی صرفه اقتصادی ساخت مسکن را حتی در بافت فرسوده کاهش داده است. در مناطق فرسوده شهر‌ها تنها هزینه صدور نقشه دریافت می‌شود و جواز تقریبا رایگان است، اما در مناطق دیگر مبالغ زیادی دارد که البته در قیمت تمام شده تاثیر می‌گذارد. رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی در مورد ارائه مشوق‌های جدید برای نوسازی بافت‌های فرسوده توضیحاتی ارائه کرد و گفت: یکی از دغدغه‌های دولت رسیدگی به مناطق بافت فرسوده است، زیرا متأسفانه در کشور بافت فرسوده کم نداریم. در اکثر شهر‌ها محلات و بافت فرسوده وجود دارند که علاوه بر ایمنی و شرایط سخت زندگی برای مردم این محلات، مسأله عبور مردم و خودرو‌ها در این مناطق بسیار دشوار است. به گفته وی، شورای‌عالی شهرسازی و معماری تصمیم گرفت خدماتی به محل‌های فرسوده داده شود؛ در روستا‌ها برای نوسازی و تعمیرات ۲۰۰‌میلیون تومان وام با نرخ سود ۵‌درصد مصوب کرد که کمک بزرگی است. برای قیمت پروانه ساخت تخفیف خوبی داده می‌شود و همچنین ساختمان‌های ریز به درشت تبدیل و دو طبقه تشویقی در ارتباط با افزایش طبقات در نظر گرفته شده است.

قاسمی گفت: از انبوه‌سازان تقاضا می‌کنم در مناطق دارای بافت‌های فرسوده حضور یابند. تسهیلات در اختیارشان قرار می‌دهیم تا بافت‌های فرسوده شرایط بهتری پیدا کنند. وزیر راه‌و‌شهرسازی در مورد ساخت دو طبقه اضافه روی ساختمان‌ها، تصریح کرد: در شورا بحث کارشناسی مفصلی صورت گرفته است؛ در بافت فرسوده طبقات بلندمرتبه نداریم و وقتی این دو طبقه اضافه شود، به سطوح عادی شهرستان هم نمی‌رسد. لطف‌ا... سیاهکلی، نماینده مجلس با بیان این‌که ارزان شدن مصالح و ارزانی مسکن شدنی است، تصریح کرد: مسکن متری هشت میلیون تومانی را کسی نمی‌تواند بخرد، مسکن باید به متری ۴ تا ۵/۴‌میلیون تومان برسد، اما این‌که ۳۰۰‌میلیون وام بدهیم و خانوار بخواهد ۵۰۰-۶۰۰ میلیون تومان آورده داشته باشد، خب از کجا بیاورد؟

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: ما باید به فکر مردم باشیم و با کاهش قیمت‌ها و هزینه‌ها به سمت ارزان کردن مسکن برویم، ارزانی قیمت را هم باید از دولت شروع کنیم، فولاد و پتروشیمی و سیمان در اختیار دولت است که پایه‌های حوزه مسکن هستند. سیاهکلی در پاسخ به سؤالی در ارتباط با لزوم تشکیل جلسات شورای‌عالی مسکن در فواصل زمانی نزدیک، اظهار کرد: این اقدام باید انجام شود و وزرایی که مرتبط با بخش مسکن هستند نیز باید گزارش‌ها و آمادگی خود را به اطلاع معاون اول رئیس‌جمهور برسانند. در این صورت بخش مسکن آمادگی بهتری برای عرضه خواهد داشت.