روز آتش و مرگ

 

ساعت ۱۳و۴۷دقیقه بعدازظهر سه‌شنبه بود که زنگ هشدار آتش‌نشانی به صدا درآمد. محل انفجار، یک مغازه تعویض روغنی در قیطریه تهران بود که علاوه بر تخریب مغازه و مصدومیت چهارنفر، باعث تخریب دو مغازه، چهاردستگاه خودرو و شکستن شیشه چند مغازه دیگر شد.

 

 

در خیابان آفریقای تهران هم آتش غوغا کرد. در این حادثه که ساعت ۱۶و۸ دقیقه به آتش‌نشانی اعلام شد، حریق از قسمت اسپلیت یکی از اتاق‌های طبقه چهارم آغاز شد و به دلیل ریزش شعله‌های آتش به میز، کامپیوتر و سایر لوازم اطراف خود گسترش پیدا کرد که خوشبختانه تلفاتی نداشت.

 

 

ساختمان ۱۲۰واحدی عتیق در مجیدیه هم کانون بعدی آتش‌سوزی بود که خبر این حادثه ساعت ۲۰و ۱۱دقیقه به آتش‌نشانی اعلام شد. در پارکینگ، دو خودرو آتش گرفته بود و آتش‌نشانان ۸۰نفر از ساکنان ساختمان را تخلیه کردند، اما سه نفر مصدوم شدند که یکی از آن‌ها که یک مرد ۶۵ ساله بود، جان خود را از دست داد. در این آتش‌سوزی ۱۳نفر هم مصدوم شدند.

 

پس از این آتش‌سوزی با حضور ماموران در محل و تحقیقات اولیه معلوم شد که یک خودروی پژو پارس و یک خودروی تیبا در آتش سوخته‌اند. مالکان خودرو‌ها شناسایی و معلوم شد یکی از آن‌ها در املاک کار می‌کرده و آن شب دو مشتری را آورده تا خانه‌ای را برای اجاره بازدید کنند. همسرش هم در خودروی پژو پارس در پارکینگ مانده و با دیدن دود داخل خودرو از آن پیاده شده که بعد از آن، خودرو منفجر می‌شود و شعله‌ها به خودروی کناری سرایت می‌کند. بازپرس شعبه پنجم دادسرای جنایی تهران، دستور تحقیقات درباره این حادثه و مقصران آن را صادر کرد.

 

 

اوج این آتش‌سوزی‌ها، حادثه شهرک صنعتی شکوهیه قم بود که جان پنج کارگر را گرفت و باعث مصدومیت هفت نفر دیگر شد. یکی از کسبه حوالی محل حادثه به جام‌جم‌گفت: «متوجه صدای انفجار خاصی نشدیم، اما دود غلیظ آن را دیدیم. محل آتش‌سوزی یک شرکت تولید مواد شیمیایی و حشره‌کش بود که پنج‌شش سال پیش هم دچار آتش‌سوزی شد. دو نفر از کارگران فوت‌شده خانم هستند و بقیه هم بالای ۹۰درصد سوختگی دارند که خدا به آن‌ها و خانواده‌شان رحم‌کند. تا جایی که خبر دارم برای درمان به تهران و اصفهان اعزام شده‌اند. وقتی به کارخانه رفتم، از دیدن چهره غم‌زده کارگران‌که به خاطر مرگ همکاران خود ناراحت بودند، متاثرشدم.»

 

زن دیگری که محل‌کارش اطراف محل حریق است، به ما گفت: «مشغول‌کار بودیم که دیدیم دود سیاهی به آسمان بلند شده است. اصلا آتش را نمی‌دیدیم. بعد هم صدای مردی را می‌شنیدم که داد می‌زد کمک، کمک. از بچه‌های کارخانه، سه‌نفر برای‌کمک رفتند و بعد هم با آتش‌نشانی تماس‌گرفتیم.»

 

یک مهندس متالوژی صنعتی‌که محل کارش حوالی محل آتش‌سوزی است و یکی از جانباختگان حادثه دوست او بود، به جام‌جم‌گفت: «با مهندس پاکباز از وقتی در اداره استاندارد دوره‌های مختلف را می‌دیدیم، آشنا بودم. او دو دختربچه دارد. ساعت حوالی سه چهار بعدازظهر بود که صدای آژیر آتش‌نشانی را شنیدیم و بعد هم اقدامات بعدی امداد صورت‌گرفت. مهندس پاکباز، مسوول فنی آزمایشگاه محل حادثه بود. این محل در کنار سیستم آزمایشگاهی، حشره‌کش هم تولید می‌کرد. البته اطلاع ندارم تولید به صورت آزمایشگاهی انجام می‌شد یا غیرآزمایشگاهی، اما درهر صورت انجام می‌شد. آن‌طور که من شنیده‌ام، ترکیب‌گاز تولیدی حشره‌کش با گاز نشتی در سالن، علت وقوع حادثه بوده که منجر به جرقه، انفجار و آتش‌سوزی شده است.

 

من، چون در واحد‌های مرتبط با نفت وگاز و پتروشیمی فعالیت کرده و از شرایط ایمنی صنعتی اطلاع دارم، باید بگویم عملکرد این ماده به نحوی است که اگر شرایط لازم برای فعالیت آن مهیا شود، افراد حاضر در محل حادثه، کمتر از یک دقیقه فرصت دارند از مهلکه فرارکنند، در غیر این صورت ۱۰۰درصد دچار سوختگی، جراحت یا فوت خواهند شد. گاز سیستم حشره‌کش، گازی بسیار خطرناک و میزان اشتعال آن بسیار بیشتر از گازشهری و لوله‌کشی است.»

 

او ادامه داد: «برای من سوال است که چرا استاندارد‌های لازم ایمنی و کنترلی روی این واحد آزمایشگاهی‌که تحت نظارت اداره استاندارد است، اعمال نشده بود؟ چرا نشتی گاز به نحوی بود که منجر به این انفجار شد؟»
مدیرکل مدیریت بحران استانداری قم پس از اطفای حریق کارخانه گفت: حال شش‌مصدوم سانحه آتش‌سوزی در کارخانه تولیدی مواد شیمیایی و حشره‌کش در شهرک شکوهیه این استان وخیم است.
محسن اوروجی افزود: علت اولیه عنوان شده برای دلیل وقوع سانحه، نشت گاز حین کار بوده، اما اعلام علت اصلی نیازمند کار کارشناسی دقیق است. این کارخانه سال ۹۸ نیز دچار سانحه شده بود و در آن سه نفر کشته شده بودند.

بی احتیاطی علت آتش‌سوزی‌های سریالی

 

جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی تهران در واکنش به آتش‌سوزی‌های متعدد در چند روز اخیر و این‌که آیا آمار آتش‌سوزی‌ها افزایش پیدا کرده است، به جام‌جم گفت: آمار آتش‌سوزی‌ها افزایش پیدا نکرده و هیچ توجیه علمی هم پشت این حوادث قرار ندارد. گاهی اوقات در چند روز متوالی، چند حریق رخ می‌دهد، اما توجیه خاصی جز بدشانسی و بی‌احتیاطی برای آن وجود ندارد. بی‌احتیاطی همواره وجود دارد، ولی این‌که برخی بحث‌های متفرقه مانند خرابکاری به میان می‌آورند، اصلا منطقی نیست و ما هم به این نتیجه نرسیده‌ایم. گاهی حوادثی در نقاط مختلفی رخ می‌دهد که بازخورد زیاد رسانه‌ای دارد و بیشتر دیده می‌شود، گاهی هم همان حوادث وجود دارد، اما برجسته نیست. برای جلوگیری از وقوع این حوادث، احتیاط شرط عقل است و کسبه و مردم باید نکات ایمنی را برای جلوگیری از حوادث در نظر بگیرند. یعنی اگر سیستم هشداری مشکل دارد باید تعمیر و اگر خاموش است باید روشن شود. پاساژی که هر متر آن چند صد میلیون تومان است، چرا نباید سیستم هشدار آن روشن باشد. همه حوادث به بی‌احتیاطی خودمان برمی‌گردد. اگر سیستم فعال باشد، حتی اگر حریق هم رخ دهد، گسترده نمی‌شود و با اعلام هشدار، مردم از ساختمان خارج می‌شوند و جان عده‌ای به خطر نمی‌افتد.