اما این افراد نیز برای دریافت ارز مسافرتی خود با مشکلات عدیدهای مواجهند؛ بهطوری که در مشاهدات میدانی ما بسیاری از مسافران با سردرگمی به صرافیهای متعددی برای دریافت ارز مورد نیاز خود مراجعه میکنند.
یکی از مسافران در گفتوگو با جامجم با ابراز نارضایتی از وضعیت خدمات صرافان میگوید: «با اینکه مدارک مورد نیاز را برای دریافت ارز مسافرت به همراه دارم اما با گذشت دو ساعت از حضور در صرافیهای میدان فردوسی هنوز نتوانستهام دلار خود را تامین کنم. وصل نبودن شبکه و نداشتن ارز دو بهانه اصلی این مراکز برای ارائه نکردن ارز مسافرتی است.»
مشکلات صرافیها در تامین ارز، مسافران را به سمت دلالان سوق داده به طوری که با خروج مسافران از صرافی بدون تامین ارز، چند دلال، مسافر را دوره کرده و با قیمتهای خود بهدنبال فروش ارز خود هستند. این پایان کار نیست، دلالان پیشنهاد دیگری نیز برای مسافران دارند، برخی از آنها با آگاهی از زمان پرواز و وقت کم مسافر، پیشنهاد میکنند امتیاز ارز مسافرتی خود را به آنها واگذار کند و با قیمت بالاتر ارز خود را دریافت کنند، برخی از این دلالان نیز ادعا میکنند از طریق ارتباط با صرافان میتوانند در کمتر از سه سوت ارز مسافرتی را تامین و با دریافت رقمی این فرآیند را تسهیل کنند.
یکی از صرافان در پاسخ به این سؤال که به چه دلیل مسافران ارز خود را بهسختی تامین میکنند، میگوید: «میزان توزیع ارز در صرافی طی هفتههای گذشته کاهش یافته است و چشمانداز مبهم در بازار درخصوص کاهش یا افزایش قیمت نیز باعث شده مردم نیز برای خرید یا فروش ارز اقدام نکنند».
وی ممنوعیت خریدوفروش ارز در خارج از صرافی را گامی مناسب برای مدیریت بازار عنوان کرد اما معتقد است بهدلیل نظارتهای ضعیف، دلالان در بازار جولان میدهند و برخوردها پراکنده و مقطعی است.
نکته جالبتر اینجاست که وقتی برای خرید یا فروش به صرافی مراجعه میکنید، متصدی باجه قیمت پایینتر از قیمت بازار را برای خرید اعلام میکند و برای فروش ارز هم میگوید موجودی دلار ندارد.
به محض ترک صرافی یکی از عوامل همان صرافی در پوشش دلال سراغ شما آمده و عنوان میکند با قیمت ارزانتری میتواند دلار شما را خریداری کند.
خریدوفروش ارز در کوچه
با ممنوعیت خریدوفروش ارز در خارج از صرافی بخشی از فروشندگان در کوچههای فرعی خیابان فردوسی مستقر شدند. بهعبارت دیگر پاتوق دلالان ارز از دور میدان به کوچههای خلوت اطراف رسیده است. بسیاری از مردم نیز بهدلیل نگرانی از توقیف ارز ترجیح میدهند به کوچههای اطراف برای خریدوفروش مراجعه کنند.
این تغییر جایگاه، تلفات نیز داشته. بهگفته یکی از کسبه میدان فردوسی روز گذشته یکی از فروشندگان ارز در این کوچه مورد زورگیری قرارگرفت.
خریدوفروش ارز با چانه زنی
قیمتگذاری برای خریدوفروش ارز تابع فرمول خاصی نیست و باتوجه به رقم خرید واسطهها میتواند تغییر کند. مثلا امروز که قیمت دلار به ۲۸هزار و ۵۰۰ تومان رسیده بود قیمت خرید بین ۲۸تا ۲۸ هزار و ۳۰۰ تومان متفاوت بود اما قیمت فروش با فاصله کمتر از ۱۰۰ تومان بسته به چانهزنی خریدار میتواند پایینتر باشد.
دلار سفید یا آبی، مساله این است
تفاوت دلار سفید و آبی تنها مربوط به سال چاپ است. در سال ۲۰۱۳ چاپ دلار سفید متوقف شد و دلار آبی با تغییرات گسترده درخصوص امنیت و نوار ضخیم آبی رنگ جایگزین شد.
بهدلیل احتمال جعل دلار سفید معمولا خرید این دلار با دقت و بررسی بیشتر صورت میگیرد اما به لحاظ ارزش هیچ تفاوتی با دلار آبی ندارد البته برخی سودجویان با مطرح کردن دوگانه غلط سفید و آبی بهدنبال خرید این دلار با قیمت پایینتر هستند.
ارزهای دیگر نیز در بازار مشتری خود را دارند بهخصوص اگر این کشورها بهعنوان مقصد سفر ایرانیان باشد مانند لیر و درهم که بهراحتی دلار به فروش میرسند اما برخی از توریستها که از قاره آفریقا به ایران آمده باشند در فروش ارز ملی خود با مشکلاتی مواجه هستند و بهراحتی نمیتوانند ارز خود را به فروش برسانند این موضوع میتواند به گردشگری کشور نیز لطمه وارد کند. اصولا باید جایی مشخص برای فروش ارز رایج کشورهای دیگر نیز تعیین شود تا شهروندان این کشور بتوانند بهراحتی ارز خود را به فروش برسانند.
روح الله قیطاسی - گـروه اقتصاد روزنامه جام جم
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد