در آستانه برگزاری انتخابات ششمین دوره شورا‌های شهر و روستا کارشناسان از ۱۲ اقدام اولویت‌دار در شهر تهران می‌گویند
تهران؛ شهر اولویت‌های فراموش شده
کوله‌بار کار‌های نکرده و بر زمین‌مانده در تهران حالا که فقط ۸ روز تا برگزاری انتخابات و در نهایت دو ماه‌و‌نیم تا پایان عمر شورا‌های پنجم شهر باقی است، باید گفت که حسابی سنگین است. تهران، پایتخت سیاسی و اقتصادی کشور است و درعین حال شهری است که تقریبا از هر ۱۰ ایرانی یک نفر در آن زندگی می‌کند و به قدری درگیر کار‌های نکرده است که اگر فهرست شود طول و عرضش گیج‌کننده می‌شود.
به گزارش جام جم آنلاین به نقل از روزنامه جام جم، تهران می‌توانست شهری زیبا باشد، یک شهر فوق‌العاده با چشم‌انداز‌های دل‌نواز، شهری با مشتی پر از میراث تاریخی حفظ شده، جایی که مردمش به آن دل ببندند و دوستش داشته باشند، یک پایتخت با معماری اصیل که مقصد گردشگران داخلی و خارجی باشد، شهری مثل بقیه شهر‌های پر رونق دنیا که جای زندگی است، نه جای پول درآوردن از زمین و آسمان.
تهران می‌توانست شهر شلوغ و آلوده امروز نباشد، می‌توانست شهری باشد با آسمان آبی و زمین پاک، شهری آرام و توسعه‌یافته، شهر دوستدار کودک و سالمند و افراد کم‌توان، شهر امن زنان با ریه‌های سبز، یک باغ‌شهر تاریخی. تهران، اما سال‌هاست که هیچ‌کدام از این چیز‌ها نیست. تهران، شهر بی‌چشم‌انداز که تا چشم کار می‌کند ساختمان‌های قد و نیم قد در آن می‌بینید، در یک کلام جای آسودن نیست. حتی اوضاعش به‌قدری وخیم شده و به لحاظ زیست‌محیطی به اندازه‌ای لطمه دیده که اکنون باید از بقای این شهر و مردمش حرف زد نه فقط از امکان آسودن در آن.
از پنج شورایی که از اواخر دهه ۷۰ در تهران شکل گرفته‌اند هیچ‌کدام نتوانسته‌اند صفات منفی را از تهران بگیرند بلکه یا خود عامل اضافه شدن نقطه ضعفی به تهران بوده‌اند یا تماشا کرده‌اند تا مدیران شهری کاری به ضرر شهر انجام دهند.
تهران امروز با فاصله‌ای ۲۳ ساله از اولین روزی که صاحب شورای شهر شد تا امروز با چالش‌های زیاد و به تبع آن با اولویت‌های فراوانی روبه‌روست که خیلی‌ها امیدوارند فهرست بلندبالای این اولویت‌ها در چهار سال عمر شورای ششم مورد توجه قرار بگیرد تا تهران به جای شهری که میدان جدال دائمی با مصائب و مشکلات است به شهری دلپذیر برای زندگی تبدیل شود. تهران به روایت اعداد شورا‌های شهر شاید نتوانند معجزه کنند و در یک دوره چهارساله طومار مشکلات شهری را در هم بپیچند، ولی می‌توانند در طول حیات خود با کمک شهرداری که انتخاب می‌کنند یا رایزنی با دولت و مجلس و همچنین استفاده از ابزار‌های نظارتی در اختیار، بخشی از مشکلات را حل کرده و برای اتفاقات مثبت شهری ریل‌گذاری کنند.
شورا‌های شهر مطابق قانون موظفند کمبود‌ها و نیاز‌ها و نارسایی‌های اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی، آموزشی و رفاهی شهر را شناسایی کنند و برای رفع آن‌ها راه‌حل‌های کاربردی ارائه دهند. همچنین موظفند بر حسن اجرای مصوبات و طرح‌های مصوب خود در امور شهری نظارت کنند و در همکاری تنگاتنگی که با شهرداری دارند، امور شهر را پیش ببرند و زندگی مردم را از آنچه هست راحت‌تر و دلپذیرتر کنند.
شورا‌های شهر، اما از زمانی که آغاز به کار کرده‌اند فارغ از این که پیرو چه جریان فکری و سیاسی بوده‌اند اغلب حاشیه‌سازی کرده‌اند و عملکردی درخور نداشته‌اند. این وضع را می‌شود به تهران نیز تعمیم داد به طوری که تهران امروز پس از گذشت چهار سال تقریبا همان شهری است که بود با همان مشکلات قدیمی و ریشه‌دار، حتی با این که گزارش اخیر شهردار تهران نشان می‌دهد ۱۲۲ هزار متر از فضا‌های کارگاهی شهر به نفع مردم آزاد شده و در سه سال اخیر تهران صاحب پلازای ۷۰۰۰ متری میدان هفتم تیر و میدانگاه ۸۰۰۰ متری امیرکبیر و باغ‌راه ۵۴ هکتاری حضرت فاطمه (س) شده‌است.
شهردار تهران اخیرا گزارش داده در سه سال اخیر به منظور مهار رشد بی‌رویه بلندمرتبه‌سازی که در دوره‌های قبل آغاز شد صدور پروانه‌های ساختمانی برای این ساخت‌وساز‌ها ۸۷ درصد کاهش یافته است. تهران، اما با این حال شهری است که هنوز معماری بی‌هویت دارد و تفاوت شمال و جنوب در آن محسوس است.
در چهار سال اخیر مناسب‌سازی فضا‌های شهری گرچه معطل نماند، ولی تکمیل هم نشد، به طوری که همچنان پایتخت از معضل معابر و پیاده‌رو‌های غیراستاندارد رنج می‌برد و به‌خصوص افراد دارای معلولیت در آن آسوده نیستند. در این سال‌ها همچنین با این که ۲۱ باغ و زمین مشجر در تهران به تملک شهرداری درآمد و از خطر نابودی نجات یافت، ولی هنوز ۹ محله تهران طبق اذعان شهردار فاقد بوستان است.
تهران در عین حال شهری است همچنان طلبکار که نتوانسته مطالباتش را وصول کند. تهرانی که امروز درباره‌اش حرف می‌زنیم شهری است که بابت عوارض پایدار و شهرسازی بیش از ۲۲ هزار میلیارد تومان از دستگاه‌های دولتی و بیش از ۴۰۰۰ میلیارد تومان بابت جرایم رانندگی و یارانه بلیت اتوبوس و مترو و طرح کاهش آلودگی هوا و بافت فرسوده از دولت طلب دارد. مسؤولان شهری شاید بگویند که بدهکاران بدهی‌شان را نمی‌دهند، ولی می‌شود پرسید طلبکار که شهرداری باشد چرا نمی‌تواند مطالباتش را وصول کند یا این که نقش شورای شهر در این بین آیا فقط شنیدن و تماشا کردن است؟
مدیریت شهری فعلی تا شهریور ماه در حالی دست به دست شده و به افراد جدید سپرده می‌شود که از سال ۹۶ تا امروز هیچ اتوبوس و مینی‌بوسی را از دولت تحویل نگرفته، درحالی که سال‌های قبل رسم بر این بود که دولت‌ها همواره سهم ۵/۸۲ درصدی خود از حمل‌ونقل عمومی را می‌پرداختند.
با این‌که پایتخت اکنون ۹۰ شتاب‌نگار لرزه‌ای، ۱۴ لرزه‌نگار حساس و ۷۸ ایستگاه فعال شتاب‌نگاری دارد (که به حوزه مدیریت بحران و زلزله مربوط می‌شود)، ولی چون درگیر تلخکامی‌ها در حوزه حمل‌ونقل عمومی است این دارایی‌ها به چشم مردمش نمی‌آید.
در سه سال اخیر ۴۰ کیلومتر مسیر مترو در خطوط ۶ و ۷ به بهره‌برداری رسیده و همچنین ۳۲ ایستگاه در این خطوط زیر بار رفته که اگر بر عمر چهارساله مدیریت اخیر شهری تقسیم شود سهم هر سال از افتتاح ایستگاه‌های مترو هشت مورد می‌شود که در مقایسه با میانگین ۵/۷ ایستگاه در دوره ۱۲ ساله گذشته حرکتی رو به جلو بوده است. با این حال متروی تهران می‌توانست و می‌بایست بیش از این توسعه یابد، چون شهری با ۸/۵ میلیون جمعیت بیش از این نیازمند راه‌آهن شهری است؛ شورای شهر نیز می‌توانست و می‌بایست بیشتر از آنچه انجام داد در این راه مایه بگذارد، چون کردیم و نشد جمله‌ای نیست که مردم بخواهند.
اکنون که کاندیدا‌های شورای شهر در دو جبهه اصلاح‌طلب و اصولگرا در قالب دو فهرست دسته‌بندی شده‌اند، فارغ از تمایلات حزبی و جناحی، آنچه مردم تهران از آن‌ها انتظار دارند چیزی است که منافع‌شان را تامین کند.
تهران شهری است با اولویت‌های کاری بی‌شمار که کارشناسان در گفتگو با ما آن‌ها را تک تک شمرده و گوشزد کرده‌اند. شهری که به انضباط ساخت‌وساز و بهسازی کالبدی، توسعه زیرساختی و تسهیل ترافیک، درآمد‌های پایدار شهری، مشارکت اجتماعی، ایمنی و محیط‌زیست پایدار، حفاظت از میراث طبیعی و تاریخی و هوشمندسازی و شفافیت بیش از هر زمانی نیاز دارد.
نوسازی بافت فرسوده
مهرداد مال‌عزیزی، کارشناس شهری
بافت فرسوده تهران، تهدیدی جدی برای پایتخت محسوب می‌شود. تهدیدی که سرعت پیشروی‌اش در چند سال اخیر از نوسازی پیشی گرفته است و طبیعتا رسیدگی به این معضل، باید یکی از اولویت‌های شورای شهر ششم باشد. در واقع عملکرد نوسازی‌ای که امروز در شهر تهران اجرایی می‌شود، نتوانسته پاسخگوی بافت‌های فرسوده‌ای باشد که روز به روز بیشتر می‌شود و همین باعث شده‌است تهران در معرض فرسودگی قرار بگیرد. یکی از دلایل این عقب‌ماندگی نوسازی تهران، نبود تعامل مناسب بین دولت و شهرداری است؛ اتفاقی که نتیجه‌ای جز اضافه شدن میزان بافت فرسوده تهران در سال‌های اخیر نداشته است. اگر در روز‌های پیش‌رو، چاره‌ای اساسی و سریع، برای جلوگیری از افزایش روز‌افزون بافت فرسوده تهران، نیندیشیم، شاهد افزوده شدن مساحت بافت فرسوده‌ای خواهیم بود.
فرسودگی حمل‌ونقل عمومی و گره ترافیک
هادی هاشمی، رئیس پلیس پیشین راهور پایتخت
حمل‌ونقل عمومی شهر تهران با ظرفیتهای موجود به کمتر از ۴۰ درصد نیاز‌های مردم پاسخ می‌دهد. حمل‌ونقل عمومی و مساله ترافیکی تهران بیشتر شبیه یک آشوب همیشگی است. این آشوب بعد از شیوع ویروس کرونا در کشور بیشتر هم شد. به همین دلیل است که اولویت نخست شورای ششم تهران، باید حمل ونقل عمومی باشد تا شاهد کاهش ترافیک شهری باشیم. در مدت زمان فعالیت شورای شهر پنجم تلاش زیادی برای رفع این مشکل انجام نشد. حمل‌ونقل هوشمند می‌تواند مهم‌ترین راهکار برای حل معضلات حمل‌ونقل شهری باشد. رسالت اصلی مدیریت شهری است که به گونه‌ای حمل‌ونقل عمومی را گسترش دهد تا مردم در هر سفر، با آرامش، در کمترین زمان و با کمترین قیمت، به سفر‌های درون‌شهری بپردازد؛ اتفاقی که با برنامه ریزی‌های جامع قابل اجراست.
سلامت اجتماعی فراموش نشود
حسن موسوی‌چلک، رئیس انجمن مددکاران
اقدام جدی در حوزه اجتماعی باید یکی از اولویت‌های کاری شورای ششم شهر تهران باشد. شورای آینده در این حوزه باید تدوین برنامه سلامت اجتماعی، اجرای مناسب‌سازی محیط برای افراد دارای معلولیت، سالمندان و کودکان و نیز توسعه خدمات شهری در حوزه کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی را در دستورکار قرار دهد و همچنین برای ایجاد و افزایش نشاط اجتماعی بکوشد. از شورای شهر ششم تهران انتظار می‌رود برای حرکت در این مسیر از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های سازمان‌های غیردولتی نیز استفاده کند و شعار مشارکت اجتماعی را که همواره سر داده شده، عملی کند. علاوه‌براین اعضای شورای شهر باید برای هر تصمیم شهری، یک پیوست اجتماعی و فرهنگی نیز در نظر داشته باشند چراکه ضعف عمده مدیران شهری ما همواره این بوده که به تاثیر طرح‌ها و برنامه‌ها بر زندگی گروه‌های مختلف اجتماع کم‌توجه بوده‌اند.
خطر ساختمان‌های ناایمن را جدی بگیرید
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهر تهران
وجود بافت فرسوده و ساختمان‌های متعدد قدیمی، یکی از معضلات ایمنی شهر تهران است که لازم است رسیدگی به آن در اولویت برنامه‌های شورای‌شهر ششم قرار بگیرد. طبیعتا وقوع حادثه در ساختمان‌های مهم شهر مانند بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در همه‌جای دنیا، موجب شکل‌گیری چالش بزرگی خواهد شد؛ اتفاقی که لازم است پیش از وقوع از آن جلوگیری کرد؛ البته بعد از حادثه تلخ پلاسکو و بیمارستان سینا، عزمی برای رسیدگی به این معضل شکل گرفت، اما متاسفانه همیشه تصمیم و عزم متولیان امر در مراحل اولیه متوقف و بعد از مدتی به فراموشی سپرده می‌شود. در حالی که این هدف باید ادامه‌دار باشد؛ موضوعی که شورای‌شهر تهران می‌تواند با وضع و اصلاح قوانین به آن رسیدگی کند.
ایجاد درآمد‌های پایدار
علیرضا احمدی، رئیس شورای‌عالی استان‌ها
تهران برای این که به شهری زیست‌پذیر تبدیل شود به اقدامات متعددی نیاز دارد که البته برخی از آن‌ها نسبت به بقیه در اولویت هستند. مثلا شهرتهران علاوه بر ایجاد زیرساخت‌ها و امکانات جدید به نگهداشت فضاها، امکانات و زیرساخت‌های موجود نیز نیاز دارد چرا که اگر بزرگراه‌ها، تونل‌ها و پل‌هایی که سال‌های قبل در تهران ایجاد شده با صرف چندمیلیاردتومان به نتیجه رسیده از این پس به دلیل تورم به چند هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد؛ بنابراین حفظ و نگهداشت امکانات شهر باید جزو اولویت‌های مدیریت شهری باشد. در کنار این، اما موضوعی که در اولویت بالاتری قرار دارد بحث درآمد‌های پایدار است که شورای‌شهر باید در این بخش تسهیل‌گری کرده و زمینه جذب سرمایه‌گذاری را فراهم کند.
تفکیک زباله از مبدا
تورج فتحی، کارشناس محیط‌زیست
اولویت‌های زیست‌محیطی زیادی را برای شورای‌شهر ششم می‌توان برشمرد؛ از اجرای طرح پشت‌بام‌های سبز بگیرید تا ساماندهی و جمع‌آوری روان‌آب‌ها. علاوه براین دو مورد که بررسی آن‌ها در این نوشته کوتاه میسر نیست می‌توان به مساله مدیریت پسماند نیز در تهران اشاره کرد. در واقع شورای‌شهر تهران به عنوان بازوی اجرایی قانون باید بتواند تفکیک پسماند از مبدا را در شهر تهران اجرایی کند. برای مثال می‌توان تفکیک زباله از مبدا را ابتدا در مکان‌های عمومی و بعد هم در منازل مسکونی اجرایی کرد. اتفاقی که اگر به عنوان اولویتی اساسی در نظر گرفته شود، مشکلات آرادکوه که به عنوان مجتمع دفع و پردازش پسماند تهران است هم حل خواهد شد.
میراث‌فرهنگی شهر دیده شود
ناصر رضایی، عضو پژوهشکده گردشگری
برای رونق گردشگری در تهران کار زیادی انجام نشده است. به همین دلیل یکی از اولویت‌های شورای ششم تهران باید این مهم باشد. درست است که تهران قدمت تاریخی زیادی ندارد و بسیاری از آثار تاریخی آن مربوط به دوره قاجار است، اما مدیران شهری می‌توانند برنامهریزیهای مناسب برای رونق گردشگری در پایتخت داشته باشند. مرمت و نگهداری از بنای تاریخی، باید اولویت نخست شورای شهر بعدی باشد. این در حالی است که تا به امروز به این مهم بیتوجهی شده است، مانند آنچه در هفتههای گذشته برای شیرهای سنگی میدان حر افتاد یا طرح تهران ۱۴۰۰ که به جاذبه‌های گردشگری و تاریخی بیتوجه است. مدیران شهری به‌جای واگذاری خانههای تاریخی به بخش خصوصی، باید با نگهداری و مرمت این بناها، جاذبه‌های ارزشمندی برای پایتخت ایجاد کنند.
مدیریت بحران فراموش نشود
مهدی زارع، کارشناس مدیریت بحران
مدیریت بحران جزو اولویت‌های نخست اعضای شورای‌شهر در دوره‌های مختلف نبوده است. برنامه‌ریزی چهار ساله نمی‌تواند برای مدیریت مشکلات تهران چاره‌ساز باشد. رسیدگی به بحران‌هایی مانند کم‌آبی، آلودگی هوا و ترافیک در تهران فصلی است و هر وقت مشکل‌ساز می‌شود، همه به فکر بررسی آن می‌افتند. این شیوه مدیریت، اما مشکل را حل نمی‌کند؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای حل مشکلات تهران در ۲۵ سال آینده اولویتی است که باید در شورای‌شهر آینده وجود داشته باشد. تشکیل کمیته بحران در شورای‌شهر پایتخت می‌تواند گزینه مناسبی برای حل معضلات مهم تهران باشد. مانند کمیته‌ای که در بحران پلاسکو تشکیل شد، اما این کمیته‌های بحران باید راهکار عملی هم داشته باشند.
برخورد جدی‌تر با فساد
علیرضا سرحدی، کارشناس شهری
یکی از وظایف شورای شهر تهران نظارت بر عملکرد شهرداریهای این کلانشهر است. نظارت بر بودجه، یکی از موضوعاتی است که اعضای شورای شهر باید به‌طور خاص به آن توجه کنند. گردش مالی زیادی در شهرداری‌ها وجود دارد و این می‌تواند زمینه فساد مالی را ایجاد کند، مانند آنچه در دوره‌های پیشین شورا‌های شهر اتفاق افتاد؛ بنابراین از وظایف شورای شهر است که بر هزینه بودجه شهرداری‌ها نظارت کند و اگر فساد مالی اتفاق میافتد، سکوت نکند. شورای شهر آتی باید با وسواس و نظارت دقیق‌تری عملکرد شهرداری‌ها را مورد بررسی قرار دهد و نتایج این بررسی‌ها را نیز به شکل شفاف با مردم در میان بگذارد. نبود نظارت مناسب نه‌تن‌ها در موضوعات مالی که در همه مسائل زندگی شهری به چشم می‌آید؛ از آلودگی هوا و حمل‌ونقل عمومی گرفته تا مدیریت پسماند.
توجه بیشتر به فضای اجتماعی شهر
محمدعلی پورنیا، کارشناس شهری
این روز‌ها تهران با مجموعه‌ای از کمبود‌ها روبه‌رو است که یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها برای بهبود آن، زیباسازی و از آن مهم‌تر، برگرداندن نشاط به شهر است. این روز‌ها فضا‌های اجتماعی شهر فراموش‌شده و برای شهروندانی که ساعات زیادی از شبانه‌روز را در محل کار یا خانه می‌گذرانند، فضای مناسبی برای گذراندن معدود ساعات استراحت‌شان وجود ندارد یا آنقدر کم است که مردم آن‌ها را نمی‌شناسند.
برخورد با مافیای زباله
اعظم آهنگر، کارشناس شهری
سال‌هاست که معضل زباله‌گردی در سطح شهر تهران پدید آمده و ما با مافیای زباله روبه‌رو شده‌ایم؛ این‌که عده‌ای افراد خاص برای رسیدن به منافع شخصی از کودکان سوءاستفاده می‌کنند و منجر به شکل‌گرفتن پدیده زباله‌گردی شده‌اند. موضوعی که تاکنون تصمیم قاطعی برای مبارزه با آن گرفته نشده و به همین دلیل باید گفت رسیدگی به این معضل باید یکی از اولویت‌های شورای ششم شهر باشد. پیشنهادی که می‌توان به شهرداری و شورای شهر ارائه کرد این است که در هر منطقه‌ای از تهران، شهرک‌هایی تحت‌عنوان شهرک بازیافت، تعریف و طراحی شود؛ اقدامی که نتیجه آن چیزی جز حذف مافیای زباله و جلوگیری از آسیب‌های متعددی که به کودکان کار طی این زباله‌گردی وارد می‌شود، نخواهد بود.
احیای پروژه‌های فراموش‌شده
شهرام جبارزادگان، کارشناس برنامه‌ریزی شهری
اعضای شورای ششم باید رشته کار‌های نیمه‌تمام دوره قبل را در دست بگیرد و یکی از اولویت‌هایشان در برنامه‌ریزی‌ها، اتمام پروژه‌های نیمه‌تمامی باشد که در تهران وجود دارد. این‌طور که به‌نظر می‌رسد، بهتر است در دوره پیش‌رو، پروژه جدیدی در تهران آغاز نشود؛ چرا که ابتدا باید با توجه به محدودیت اعتبار که در مجموعه مدیریت شهری در اختیار دارد، سراغ پروژه‌های نیمه‌تمام برود و بخش قابل‌توجهی از آن صرف پروژه‌هایی شود که در اواسط یا اواخر کار قرار دارد و باید هرچه سریع‌تر به اتمام برسد؛ یکی از مصداق‌های با‌اهمیت و نیازمند رسیدگی درباره این موضوع، توجه به بخش گسترده‌ای از خطوط و ایستگاه‌های متروست که باید هرچه سریع‌تر نسبت به اتمام و تکمیل آن‌ها اقدام شود.
تهران می‌توانست شهر شلوغ و آلوده امروز نباشد، می‌توانست شهری باشد با آسمان آبی و زمین پاک، شهری آرام و توسعه‌یافته، شهر دوستدار کودک و سالمند و افراد کم‌توان، شهر امن زنان با ریه‌های سبز، یک باغ‌شهر تاریخی. تهران، اما سال‌هاست که هیچ‌کدام از این چیز‌ها نیست. تهران، شهر بی‌چشم‌انداز که تا چشم کار می‌کند ساختمان‌های قد و نیم قد در آن می‌بینید، در یک کلام جای آسودن نیست. حتی اوضاعش به‌قدری وخیم شده و به لحاظ زیست‌محیطی به اندازه‌ای لطمه دیده که اکنون باید از بقای این شهر و مردمش حرف زد نه فقط از امکان آسودن در آن.
از پنج شورایی که از اواخر دهه ۷۰ در تهران شکل گرفته‌اند هیچ‌کدام نتوانسته‌اند صفات منفی را از تهران بگیرند بلکه یا خود عامل اضافه شدن نقطه ضعفی به تهران بوده‌اند یا تماشا کرده‌اند تا مدیران شهری کاری به ضرر شهر انجام دهند.
تهران امروز با فاصله‌ای ۲۳ ساله از اولین روزی که صاحب شورای شهر شد تا امروز با چالش‌های زیاد و به تبع آن با اولویت‌های فراوانی روبه‌روست که خیلی‌ها امیدوارند فهرست بلندبالای این اولویت‌ها در چهار سال عمر شورای ششم مورد توجه قرار بگیرد تا تهران به جای شهری که میدان جدال دائمی با مصائب و مشکلات است به شهری دلپذیر برای زندگی تبدیل شود. تهران به روایت اعداد شورا‌های شهر شاید نتوانند معجزه کنند و در یک دوره چهارساله طومار مشکلات شهری را در هم بپیچند، ولی می‌توانند در طول حیات خود با کمک شهرداری که انتخاب می‌کنند یا رایزنی با دولت و مجلس و همچنین استفاده از ابزار‌های نظارتی در اختیار، بخشی از مشکلات را حل کرده و برای اتفاقات مثبت شهری ریل‌گذاری کنند.
شورا‌های شهر مطابق قانون موظفند کمبود‌ها و نیاز‌ها و نارسایی‌های اجتماعی، فرهنگی، بهداشتی، آموزشی و رفاهی شهر را شناسایی کنند و برای رفع آن‌ها راه‌حل‌های کاربردی ارائه دهند. همچنین موظفند بر حسن اجرای مصوبات و طرح‌های مصوب خود در امور شهری نظارت کنند و در همکاری تنگاتنگی که با شهرداری دارند، امور شهر را پیش ببرند و زندگی مردم را از آنچه هست راحت‌تر و دلپذیرتر کنند.
شورا‌های شهر، اما از زمانی که آغاز به کار کرده‌اند فارغ از این که پیرو چه جریان فکری و سیاسی بوده‌اند اغلب حاشیه‌سازی کرده‌اند و عملکردی درخور نداشته‌اند. این وضع را می‌شود به تهران نیز تعمیم داد به طوری که تهران امروز پس از گذشت چهار سال تقریبا همان شهری است که بود با همان مشکلات قدیمی و ریشه‌دار، حتی با این که گزارش اخیر شهردار تهران نشان می‌دهد ۱۲۲ هزار متر از فضا‌های کارگاهی شهر به نفع مردم آزاد شده و در سه سال اخیر تهران صاحب پلازای ۷۰۰۰ متری میدان هفتم تیر و میدانگاه ۸۰۰۰ متری امیرکبیر و باغ‌راه ۵۴ هکتاری حضرت فاطمه (س) شده‌است.
شهردار تهران اخیرا گزارش داده در سه سال اخیر به منظور مهار رشد بی‌رویه بلندمرتبه‌سازی که در دوره‌های قبل آغاز شد صدور پروانه‌های ساختمانی برای این ساخت‌وساز‌ها ۸۷ درصد کاهش یافته است. تهران، اما با این حال شهری است که هنوز معماری بی‌هویت دارد و تفاوت شمال و جنوب در آن محسوس است.
در چهار سال اخیر مناسب‌سازی فضا‌های شهری گرچه معطل نماند، ولی تکمیل هم نشد، به طوری که همچنان پایتخت از معضل معابر و پیاده‌رو‌های غیراستاندارد رنج می‌برد و به‌خصوص افراد دارای معلولیت در آن آسوده نیستند. در این سال‌ها همچنین با این که ۲۱ باغ و زمین مشجر در تهران به تملک شهرداری درآمد و از خطر نابودی نجات یافت، ولی هنوز ۹ محله تهران طبق اذعان شهردار فاقد بوستان است.
تهران در عین حال شهری است همچنان طلبکار که نتوانسته مطالباتش را وصول کند. تهرانی که امروز درباره‌اش حرف می‌زنیم شهری است که بابت عوارض پایدار و شهرسازی بیش از ۲۲ هزار میلیارد تومان از دستگاه‌های دولتی و بیش از ۴۰۰۰ میلیارد تومان بابت جرایم رانندگی و یارانه بلیت اتوبوس و مترو و طرح کاهش آلودگی هوا و بافت فرسوده از دولت طلب دارد. مسؤولان شهری شاید بگویند که بدهکاران بدهی‌شان را نمی‌دهند، ولی می‌شود پرسید طلبکار که شهرداری باشد چرا نمی‌تواند مطالباتش را وصول کند یا این که نقش شورای شهر در این بین آیا فقط شنیدن و تماشا کردن است؟
مدیریت شهری فعلی تا شهریور ماه در حالی دست به دست شده و به افراد جدید سپرده می‌شود که از سال ۹۶ تا امروز هیچ اتوبوس و مینی‌بوسی را از دولت تحویل نگرفته، درحالی که سال‌های قبل رسم بر این بود که دولت‌ها همواره سهم ۵/۸۲ درصدی خود از حمل‌ونقل عمومی را می‌پرداختند.
با این‌که پایتخت اکنون ۹۰ شتاب‌نگار لرزه‌ای، ۱۴ لرزه‌نگار حساس و ۷۸ ایستگاه فعال شتاب‌نگاری دارد (که به حوزه مدیریت بحران و زلزله مربوط می‌شود)، ولی چون درگیر تلخکامی‌ها در حوزه حمل‌ونقل عمومی است این دارایی‌ها به چشم مردمش نمی‌آید.
در سه سال اخیر ۴۰ کیلومتر مسیر مترو در خطوط ۶ و ۷ به بهره‌برداری رسیده و همچنین ۳۲ ایستگاه در این خطوط زیر بار رفته که اگر بر عمر چهارساله مدیریت اخیر شهری تقسیم شود سهم هر سال از افتتاح ایستگاه‌های مترو هشت مورد می‌شود که در مقایسه با میانگین ۵/۷ ایستگاه در دوره ۱۲ ساله گذشته حرکتی رو به جلو بوده است. با این حال متروی تهران می‌توانست و می‌بایست بیش از این توسعه یابد، چون شهری با ۸/۵ میلیون جمعیت بیش از این نیازمند راه‌آهن شهری است؛ شورای شهر نیز می‌توانست و می‌بایست بیشتر از آنچه انجام داد در این راه مایه بگذارد، چون کردیم و نشد جمله‌ای نیست که مردم بخواهند.
اکنون که کاندیدا‌های شورای شهر در دو جبهه اصلاح‌طلب و اصولگرا در قالب دو فهرست دسته‌بندی شده‌اند، فارغ از تمایلات حزبی و جناحی، آنچه مردم تهران از آن‌ها انتظار دارند چیزی است که منافع‌شان را تامین کند.
تهران شهری است با اولویت‌های کاری بی‌شمار که کارشناسان در گفتگو با ما آن‌ها را تک تک شمرده و گوشزد کرده‌اند. شهری که به انضباط ساخت‌وساز و بهسازی کالبدی، توسعه زیرساختی و تسهیل ترافیک، درآمد‌های پایدار شهری، مشارکت اجتماعی، ایمنی و محیط‌زیست پایدار، حفاظت از میراث طبیعی و تاریخی و هوشمندسازی و شفافیت بیش از هر زمانی نیاز دارد.
نوسازی بافت فرسوده
مهرداد مال‌عزیزی، کارشناس شهری
بافت فرسوده تهران، تهدیدی جدی برای پایتخت محسوب می‌شود. تهدیدی که سرعت پیشروی‌اش در چند سال اخیر از نوسازی پیشی گرفته است و طبیعتا رسیدگی به این معضل، باید یکی از اولویت‌های شورای شهر ششم باشد. در واقع عملکرد نوسازی‌ای که امروز در شهر تهران اجرایی می‌شود، نتوانسته پاسخگوی بافت‌های فرسوده‌ای باشد که روز به روز بیشتر می‌شود و همین باعث شده‌است تهران در معرض فرسودگی قرار بگیرد. یکی از دلایل این عقب‌ماندگی نوسازی تهران، نبود تعامل مناسب بین دولت و شهرداری است؛ اتفاقی که نتیجه‌ای جز اضافه شدن میزان بافت فرسوده تهران در سال‌های اخیر نداشته است. اگر در روز‌های پیش‌رو، چاره‌ای اساسی و سریع، برای جلوگیری از افزایش روز‌افزون بافت فرسوده تهران، نیندیشیم، شاهد افزوده شدن مساحت بافت فرسوده‌ای خواهیم بود.
فرسودگی حمل‌ونقل عمومی و گره ترافیک
هادی هاشمی، رئیس پلیس پیشین راهور پایتخت
حمل‌ونقل عمومی شهر تهران با ظرفیتهای موجود به کمتر از ۴۰ درصد نیاز‌های مردم پاسخ می‌دهد. حمل‌ونقل عمومی و مساله ترافیکی تهران بیشتر شبیه یک آشوب همیشگی است. این آشوب بعد از شیوع ویروس کرونا در کشور بیشتر هم شد. به همین دلیل است که اولویت نخست شورای ششم تهران، باید حمل ونقل عمومی باشد تا شاهد کاهش ترافیک شهری باشیم. در مدت زمان فعالیت شورای شهر پنجم تلاش زیادی برای رفع این مشکل انجام نشد. حمل‌ونقل هوشمند می‌تواند مهم‌ترین راهکار برای حل معضلات حمل‌ونقل شهری باشد. رسالت اصلی مدیریت شهری است که به گونه‌ای حمل‌ونقل عمومی را گسترش دهد تا مردم در هر سفر، با آرامش، در کمترین زمان و با کمترین قیمت، به سفر‌های درون‌شهری بپردازد؛ اتفاقی که با برنامه ریزی‌های جامع قابل اجراست.
سلامت اجتماعی فراموش نشود
حسن موسوی‌چلک، رئیس انجمن مددکاران
اقدام جدی در حوزه اجتماعی باید یکی از اولویت‌های کاری شورای ششم شهر تهران باشد. شورای آینده در این حوزه باید تدوین برنامه سلامت اجتماعی، اجرای مناسب‌سازی محیط برای افراد دارای معلولیت، سالمندان و کودکان و نیز توسعه خدمات شهری در حوزه کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی را در دستورکار قرار دهد و همچنین برای ایجاد و افزایش نشاط اجتماعی بکوشد. از شورای شهر ششم تهران انتظار می‌رود برای حرکت در این مسیر از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های سازمان‌های غیردولتی نیز استفاده کند و شعار مشارکت اجتماعی را که همواره سر داده شده، عملی کند. علاوه‌براین اعضای شورای شهر باید برای هر تصمیم شهری، یک پیوست اجتماعی و فرهنگی نیز در نظر داشته باشند چراکه ضعف عمده مدیران شهری ما همواره این بوده که به تاثیر طرح‌ها و برنامه‌ها بر زندگی گروه‌های مختلف اجتماع کم‌توجه بوده‌اند.
خطر ساختمان‌های ناایمن را جدی بگیرید
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی شهر تهران
وجود بافت فرسوده و ساختمان‌های متعدد قدیمی، یکی از معضلات ایمنی شهر تهران است که لازم است رسیدگی به آن در اولویت برنامه‌های شورای‌شهر ششم قرار بگیرد. طبیعتا وقوع حادثه در ساختمان‌های مهم شهر مانند بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در همه‌جای دنیا، موجب شکل‌گیری چالش بزرگی خواهد شد؛ اتفاقی که لازم است پیش از وقوع از آن جلوگیری کرد؛ البته بعد از حادثه تلخ پلاسکو و بیمارستان سینا، عزمی برای رسیدگی به این معضل شکل گرفت، اما متاسفانه همیشه تصمیم و عزم متولیان امر در مراحل اولیه متوقف و بعد از مدتی به فراموشی سپرده می‌شود. در حالی که این هدف باید ادامه‌دار باشد؛ موضوعی که شورای‌شهر تهران می‌تواند با وضع و اصلاح قوانین به آن رسیدگی کند.
ایجاد درآمد‌های پایدار
علیرضا احمدی، رئیس شورای‌عالی استان‌ها
تهران برای این که به شهری زیست‌پذیر تبدیل شود به اقدامات متعددی نیاز دارد که البته برخی از آن‌ها نسبت به بقیه در اولویت هستند. مثلا شهرتهران علاوه بر ایجاد زیرساخت‌ها و امکانات جدید به نگهداشت فضاها، امکانات و زیرساخت‌های موجود نیز نیاز دارد چرا که اگر بزرگراه‌ها، تونل‌ها و پل‌هایی که سال‌های قبل در تهران ایجاد شده با صرف چندمیلیاردتومان به نتیجه رسیده از این پس به دلیل تورم به چند هزار میلیارد تومان بودجه نیاز دارد؛ بنابراین حفظ و نگهداشت امکانات شهر باید جزو اولویت‌های مدیریت شهری باشد. در کنار این، اما موضوعی که در اولویت بالاتری قرار دارد بحث درآمد‌های پایدار است که شورای‌شهر باید در این بخش تسهیل‌گری کرده و زمینه جذب سرمایه‌گذاری را فراهم کند.
تفکیک زباله از مبدا
تورج فتحی، کارشناس محیط‌زیست
اولویت‌های زیست‌محیطی زیادی را برای شورای‌شهر ششم می‌توان برشمرد؛ از اجرای طرح پشت‌بام‌های سبز بگیرید تا ساماندهی و جمع‌آوری روان‌آب‌ها. علاوه براین دو مورد که بررسی آن‌ها در این نوشته کوتاه میسر نیست می‌توان به مساله مدیریت پسماند نیز در تهران اشاره کرد. در واقع شورای‌شهر تهران به عنوان بازوی اجرایی قانون باید بتواند تفکیک پسماند از مبدا را در شهر تهران اجرایی کند. برای مثال می‌توان تفکیک زباله از مبدا را ابتدا در مکان‌های عمومی و بعد هم در منازل مسکونی اجرایی کرد. اتفاقی که اگر به عنوان اولویتی اساسی در نظر گرفته شود، مشکلات آرادکوه که به عنوان مجتمع دفع و پردازش پسماند تهران است هم حل خواهد شد.
میراث‌فرهنگی شهر دیده شود
ناصر رضایی، عضو پژوهشکده گردشگری
برای رونق گردشگری در تهران کار زیادی انجام نشده است. به همین دلیل یکی از اولویت‌های شورای ششم تهران باید این مهم باشد. درست است که تهران قدمت تاریخی زیادی ندارد و بسیاری از آثار تاریخی آن مربوط به دوره قاجار است، اما مدیران شهری می‌توانند برنامهریزیهای مناسب برای رونق گردشگری در پایتخت داشته باشند. مرمت و نگهداری از بنای تاریخی، باید اولویت نخست شورای شهر بعدی باشد. این در حالی است که تا به امروز به این مهم بیتوجهی شده است، مانند آنچه در هفتههای گذشته برای شیرهای سنگی میدان حر افتاد یا طرح تهران ۱۴۰۰ که به جاذبه‌های گردشگری و تاریخی بیتوجه است. مدیران شهری به‌جای واگذاری خانههای تاریخی به بخش خصوصی، باید با نگهداری و مرمت این بناها، جاذبه‌های ارزشمندی برای پایتخت ایجاد کنند.
مدیریت بحران فراموش نشود
مهدی زارع، کارشناس مدیریت بحران
مدیریت بحران جزو اولویت‌های نخست اعضای شورای‌شهر در دوره‌های مختلف نبوده است. برنامه‌ریزی چهار ساله نمی‌تواند برای مدیریت مشکلات تهران چاره‌ساز باشد. رسیدگی به بحران‌هایی مانند کم‌آبی، آلودگی هوا و ترافیک در تهران فصلی است و هر وقت مشکل‌ساز می‌شود، همه به فکر بررسی آن می‌افتند. این شیوه مدیریت، اما مشکل را حل نمی‌کند؛ بنابراین برنامه‌ریزی برای حل مشکلات تهران در ۲۵ سال آینده اولویتی است که باید در شورای‌شهر آینده وجود داشته باشد. تشکیل کمیته بحران در شورای‌شهر پایتخت می‌تواند گزینه مناسبی برای حل معضلات مهم تهران باشد. مانند کمیته‌ای که در بحران پلاسکو تشکیل شد، اما این کمیته‌های بحران باید راهکار عملی هم داشته باشند.
برخورد جدی‌تر با فساد
علیرضا سرحدی، کارشناس شهری
یکی از وظایف شورای شهر تهران نظارت بر عملکرد شهرداریهای این کلانشهر است. نظارت بر بودجه، یکی از موضوعاتی است که اعضای شورای شهر باید به‌طور خاص به آن توجه کنند. گردش مالی زیادی در شهرداری‌ها وجود دارد و این می‌تواند زمینه فساد مالی را ایجاد کند، مانند آنچه در دوره‌های پیشین شورا‌های شهر اتفاق افتاد؛ بنابراین از وظایف شورای شهر است که بر هزینه بودجه شهرداری‌ها نظارت کند و اگر فساد مالی اتفاق میافتد، سکوت نکند. شورای شهر آتی باید با وسواس و نظارت دقیق‌تری عملکرد شهرداری‌ها را مورد بررسی قرار دهد و نتایج این بررسی‌ها را نیز به شکل شفاف با مردم در میان بگذارد. نبود نظارت مناسب نه‌تن‌ها در موضوعات مالی که در همه مسائل زندگی شهری به چشم می‌آید؛ از آلودگی هوا و حمل‌ونقل عمومی گرفته تا مدیریت پسماند.
توجه بیشتر به فضای اجتماعی شهر
محمدعلی پورنیا، کارشناس شهری
این روز‌ها تهران با مجموعه‌ای از کمبود‌ها روبه‌رو است که یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها برای بهبود آن، زیباسازی و از آن مهم‌تر، برگرداندن نشاط به شهر است. این روز‌ها فضا‌های اجتماعی شهر فراموش‌شده و برای شهروندانی که ساعات زیادی از شبانه‌روز را در محل کار یا خانه می‌گذرانند، فضای مناسبی برای گذراندن معدود ساعات استراحت‌شان وجود ندارد یا آنقدر کم است که مردم آن‌ها را نمی‌شناسند.
برخورد با مافیای زباله
اعظم آهنگر، کارشناس شهری
سال‌هاست که معضل زباله‌گردی در سطح شهر تهران پدید آمده و ما با مافیای زباله روبه‌رو شده‌ایم؛ این‌که عده‌ای افراد خاص برای رسیدن به منافع شخصی از کودکان سوءاستفاده می‌کنند و منجر به شکل‌گرفتن پدیده زباله‌گردی شده‌اند. موضوعی که تاکنون تصمیم قاطعی برای مبارزه با آن گرفته نشده و به همین دلیل باید گفت رسیدگی به این معضل باید یکی از اولویت‌های شورای ششم شهر باشد. پیشنهادی که می‌توان به شهرداری و شورای شهر ارائه کرد این است که در هر منطقه‌ای از تهران، شهرک‌هایی تحت‌عنوان شهرک بازیافت، تعریف و طراحی شود؛ اقدامی که نتیجه آن چیزی جز حذف مافیای زباله و جلوگیری از آسیب‌های متعددی که به کودکان کار طی این زباله‌گردی وارد می‌شود، نخواهد بود.
احیای پروژه‌های فراموش‌شده
شهرام جبارزادگان، کارشناس برنامه‌ریزی شهری
اعضای شورای ششم باید رشته کار‌های نیمه‌تمام دوره قبل را در دست بگیرد و یکی از اولویت‌هایشان در برنامه‌ریزی‌ها، اتمام پروژه‌های نیمه‌تمامی باشد که در تهران وجود دارد. این‌طور که به‌نظر می‌رسد، بهتر است در دوره پیش‌رو، پروژه جدیدی در تهران آغاز نشود؛ چرا که ابتدا باید با توجه به محدودیت اعتبار که در مجموعه مدیریت شهری در اختیار دارد، سراغ پروژه‌های نیمه‌تمام برود و بخش قابل‌توجهی از آن صرف پروژه‌هایی شود که در اواسط یا اواخر کار قرار دارد و باید هرچه سریع‌تر به اتمام برسد؛ یکی از مصداق‌های با‌اهمیت و نیازمند رسیدگی درباره این موضوع، توجه به بخش گسترده‌ای از خطوط و ایستگاه‌های متروست که باید هرچه سریع‌تر نسبت به اتمام و تکمیل آن‌ها اقدام شود.
تازه ها
پیشنهاد سردبیر
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
لزوم کامل‌تر شدن حکم قابل تحسین دادگاه لاهه
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
تکرار اتهامات واهی علیه ایران
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
بازی اروپا در پازل اسرائیل | رای شجاعانه دادگاه کیفری بین‌المللی
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
قطعنامه اتحادیه اروپا دست ایران را باز کرد
گفت و گو
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد