خیریه سلامتی

در شرایطی که بیمارستان‌ها شلوغند و کمبود امکانات و ابزارهای پزشکی نگرانی‌های کادر درمان را بیشتر کرده است، درمان سرپایی و خانگی، توصیه تعداد زیادی از پزشکان برای بیماران مبتلا به کرونا یا حتی بیماران درگیر به سایر بیماری‌هاست اما این در خانه ماندن هم مشکلات خاص خودش را دارد مثلا در عین حال که برخی بیماران نیاز ضروری به برخی ابزارها و تجهیزات خاص دارند، این ابزارها دردسترس نیست یا این‌که از عهده هزینه آنها بر نمی‌آیند و اتفاقا این همان مساله‌ای است که مجمع خیرین صنف تجهیزات پزشکی دست روی آن گذاشته است.

این روزها آنها به عنوان جمعی از متخصصان این صنف، پای کار آمده‌اند و با اجرای طرح شفاگستر و تأمین این تجهیزات، روزهای سخت بیماری را برای بیماران نیازمند و در خانه مانده، کمی آسان‌تر کرده‌اند.

خیلی وقت است دایره کار خیر گسترده شده و محدود به قشر خاصی نیست. این روزها نیکوکاران زیادی مدرسه می‌سازند، بیمارستان احداث می‌کنند یا برای نیازمندان سرپناه فراهم می‌کنند.

نیکوکارانی که حواس‌شان به نیازهای جامعه هست و هرجا کمبودی احساس کنند به میدان می‌آیند. در این میان، خیران و نیکوکاران‌ صنف تجهیزات پزشکی هم از قافله جا نمانده‌اند و این روزها برای رفع مشکل کمبود ابزار و تجهیزات پزشکی، پاشنه کفش‌های‌شان را ور کشیده‌اند.

«مجمع خیرین صنف تجهیزات پزشکی کشور، با هدف همگرایی کارهای خیری که سال‌ها در سطح این صنف و توسط خیرین و قدیمی‌های بازار انجام شده است، دور هم جمع شده‌اند.»

اینها را حمیدرضا نوده فراهانی، مدیرعامل مجمع خیرین صنف تجهیزات پزشکی می‌گوید؛ مجمعی که از آذر98 و فقط سه ماه پیش از همه‌گیری ویروس کرونا، شروع به فعالیت در حوزه سلامت و بهداشت کرد. «متاسفانه و شاید هم خوشبختانه، آغاز کار این مجمع با حوادث و بحران‌هایی در کشور روبه‌رو شد. اولینش هم سیل سیستان و بلوچستان بود؛ سیلی که باعث شد در اولین روزهای کاری‌مان، تیمی تشکیل بدهیم و راهی منطقه بشویم و شرایط را بررسی کنیم.» و خروجی گزارش رصد و بررسی‌هایی که از منطقه رسید، نیازمندی یک واحد اورژانس منطقه به تعمیر و تجهیز و بازسازی بود: «البته اسمش بازسازی است اما بازسازی صفر تا صدی که ما انجام دادیم، تقریبا معنای نوسازی می‌دهد.» و تقریبا به محض این‌که کارشان در سیستان و بلوچستان تمام شد، خودشان را در معرکه ویروس کرونا دیدند، ماجرایی که لازم بود به شکلی اساسی به آن ورود کنند و اتفاقا همین کار را هم کردند.

برای گسترش شفا
هنوز چند ماهی از آغاز فعالیت این مجمع نگذشته بود که پاندمی کرونا شروع شد: « ما که دستی بر حوزه سلامت و پزشکی داشتیم، باید کاری می‌کردیم. برای همین هم در اولین روزهای شیوع ویروس کرونا در کنار اتاق اصناف تهران و بسیج، جلساتی تشکیل دادیم تا معضل پیش‌آمده یعنی کمبود ماسک به عنوان ابتدایی‌ترین وسیله حفظ سلامت را پیگیری کنیم.» اتفاقی که با همفکری گروه‌های کارشناسی به سرانجام‌ خوبی رسید و پویش نذر ماسک راه‌اندازی شد؛ پویشی که در جریان آن مواد اولیه لازم برای تولید ماسک توسط مجمع تهیه شد. چگونگی تولید ماسک پزشکی توسط اعضای مجمع به تولیدکنندگان آموزش داده شد و رسیدگی‌های لازم به برخی اصناف مانند صنف پوشاک که به تولید ماسک تغییر کاربری داده بودند انجام شد؛ در نهایت هم ماسک‌هایی حرفه‌ای تولید شد که به دست مردم محروم در نقاط مختلف کشور رسید.

اما کرونا و گسترش بیماری آن‌قدر طولانی شد که این طرح‌های موقت، نه‌تنها جوابگوی هدف مجمع خیرینی منتسب به تجهیزات پزشکی نبود بلکه مشکل خیلی بزرگ‌تر از کمبود ماسک شده بود: «هرچه زمان پیش‌ می‌رفت، بیشتر احساس می‌کردیم که مراکز درمانی تحت فشار هستند و توانایی ارائه خدمات به همه مراجعه‌کننده‌ها را ندارند؛ آن‌هم نه‌تنها بیمارانی که در مراکز درمانی بستری می‌شدند بلکه بیمارانی که بعد از تهیه نسخه پزشک، باید به خانه می‌رفتند و مشغول درمان می‌شدند.» و همین احساس کمبود وسایل و تجهیزات در هرکدام از موج‌های همه‌گیری کرونا، باعث شد تا به فکر طرحی با عنوان شفاگستر بیفتند: «برای همین، دستگاه‌های لازم بیماران کرونایی مانند اکسیژن‌ساز، کپسول اکسیژن و وسایل مربوط به آن، نمایشگر اکسیژن خون، ضربان قلب، تب‌سنج و ... را به اندازه کافی تهیه و طرحی پیاده کردیم تا بتوانیم در چهارچوب آن، این وسایل را به صورت رایگان در اختیار بیماران نیازمند قرار دهیم؛ بیمارانی که هم نیازمند استفاده از این وسایل در خانه‌هایشان هستند و هم توانایی تهیه آن را در هیچ صورتی ندارند و قطعا برای تهیه آن به مشقت می‌افتند.» متخصصان صنف تجهیزات پزشکی، این طرح را در شرایطی پیاده و اجرایی کردند که همه‌ اهالی این صنف، به افزایش بیشتر از سه‌برابری قیمت انواع تجهیزات پزشکی به‌دلیل سیر صعودی ارز و کمبود این وسایل از ابتدای سال آگاه هستند؛ موضوعی که نه‌تنها مانعی برای پیشبرد این طرح نشد بلکه گران شدن روز به روز این ابزارها، باعث شد تا اهالی صنف تجهیزات پزشکی، شرایط آشفته بیماران را بیشتر از همیشه درک کنند و اتفاقا با جدیت بیشتری این طرح را گسترش دهند و صدایش را به گوش همه مراکز درمانی و بیماران نیازمند چنین طرحی برسانند.

درمانگاه را به خانه ببرید

حالا خیلی از بیماران مبتلا، با نسخه پزشکی روبه‌رو می‌شوند که قرنطینه خانگی و استفاده از برخی دستگاه‌های پزشکی را برای کنترل حال‌شان توصیه کرده است اما شرایط عمل به این توصیه‌ها را ندارند: «در قالب این طرح، ما بیمارانی را که واقعا نیازمند هستند شناسایی می‌کنیم؛ شناسایی‌هایی که هم از طریق مراکز درمانی صورت می‌گیرد و هم اعضای تیم خودمان.» در برخی مواقع هم مددکاران مراکز درمانی این بیماران نیازمند را معرفی می‌کنند؛ علاوه‌برآن، همه بیماران نیازمند هم می‌توانند با جست‌وجوی راه‌های ارتباطی مجمع خیرین صنف تجهیزات پزشکی در فضای مجازی، تقاضای بهره‌مند شدن از این طرح را بدهند. آن‌وقت است که هرکدام از وسایل مورد نیاز بیمار، به صورت رایگان در اختیارش قرار می‌گیرد و طی مدت دو تا سه‌ هفته و ان‌شاءا... بعد از بهبود کامل، دستگاه را دوباره به مجمع برمی‌گرداند؛ دستگاه‌هایی که دوباره و به‌صورت حرفه‌‌ای ضدعفونی می‌شوند و در اختیار نفر بعدی قرار می‌گیرند. اما سوال اینجاست که یعنی بدون هیچ اما و اگری این وسیله‌های گران‌قیمت و بعضا نایاب، به بیماران تحویل داده می‌شود؟ فراهانی دراین‌باره توضیح می‌دهد:« البته که ما نمی‌توانیم مثلا یک وسیله 20میلیون تومانی را بدون هیچ تعهد و ضمانتی به فردی ناشناس بدهیم و خدای‌نکرده نتوانیم دیگر آن را پس بگیریم که اگر این اتفاق بیفتد، هدف‌ اصلی این چرخه و رسیدن وسایل به دست دیگر نیازمندان چه می‌شود؟» برای همین هم قوانینی برای درخواست‌کنندگان این لوازم از طرف مجمع وجود دارد که البته این‌طور که معلوم است، تا به امروز موردی پیش نیامده است که این قوانین، راه را بر بیماران ببندد: «خلاصه‌اش این است که ما نهایت تعامل را با بیماران و نیازمندان برای بده‌بستان وسایل و ابزارهای لازم‌شان داریم و جای هیچ نگرانی نیست.»

تعمیرات خود را به ما بسپارید

اما شاید مهم‌ترین خصلتی که این مجمع را از دیگر جمع‌های خیران متمایز می‌کند، متخصص بودن همه اعضای فعال آن در حوزه بهداشت، سلامت و تجهیزات پزشکی است. فراهانی که خودش از فعالان حوزه تجهیزات پزشکی و فارغ‌التحصیل مهندسی تجهیزات پزشکی است، می‌گوید:«تقریبا همه افراد حاضر در مجمع، هم از نظر علمی و هم از نظر تجربی، ید طولایی در حوزه تجیهزات پزشکی دارند؛ در واقع ما اولین مجمع تخصصی خیران کشور هستیم.»

مجمعی که نه فقط دارایی‌های خیرین حاضر در آن، بلکه علم و تخصص‌شان هم با اهمیت است و می‌تواند همزمان با تقبل هزینه‌ها، کار را پیش ببرد؛ افرادی که تجهیزات پزشکی را می‌شناسند و از نیازهای روز بیماران به این دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی برای گذراندن دوران بیماری و نقاهت‌شان آگاهی کامل دارند. اصلا برای همین است که در جدیدترین تصمیم‌شان، سراغ آن وسایل و ابزارهای پزشکی مهجورمانده و بدون استفاده خانواده‌ها رفته‌اند؛ آنهایی که در آخرین کشوی کمد افتاده‌اند، زیر تخت‌های جک‌دار خاک می‌خورند و از کار افتاده شده‌اند. وسایلی که اهالی خانه سال به سال از آن استفاده نمی‌کنند و اصلا کسی یادش نیست چنین ابزاری در خانه‌شان وجود دارد. برای همین اطلاعیه‌ای داد‌ه‌اند و از مردم خواسته‌اند آن دسته از لوازم و تجهیزات پزشکی را که خاک خورده و از کار افتاده شده است، تحویل مجمع خیرین تجهیزات‌پزشکی بدهند تا متخصصان مجمع، این وسایل را تعمیر کنند و آن را به چرخه استفاده دوباره برگردانند. وسایلی که بعد از تعمیر و روشن شدن، برود در جمع دیگر وسایلی قرار بگیرد که قرار است بین نیازمندان دست به دست شود. اتفاقی که باعث می‌شود دست اعضای مجمع و بانیان طرح شفا گستر، برای به امانت دادن ابزارهای مورد نیاز بیماران، بازتر از همیشه باشد. یک بازی سراسر برد برای همه؛ یک خیر مشترک.

نرگس خانعلی‌ زاده - جامعه / روزنامه جام جم