اساسا خوراك از ابتدا دغدغه مهم بشر بوده است و رنگ و لعاب دادن به آن در سالهای دور تا امروز از اتفاقاتی است كه میتواند مساله تفریح، درآمدزایی، سلامت و... را همزمان پوشش دهد.
در این زمینه آثار نمایشی زیادی هم از دیرباز تاكنون حول محور غذا و آشپزی به قصه خود پرداختهاند، تاجاییكه برخی آن را به مثابه ژانر به حساب آوردهاند.
سكانسهای ماندگاری از این مورد هم در خاطر بسیاری از ما مانده است. صحنه مهمانی «اجارهنشین ها» یا فیلم «مهمانی مامان»، از معروفترینشان هستند كه در آنها دیگهای بزرگ سر اجاق نقش محوری دارند و عطری كه از آن بلند میشود را میتوان از پس قاب تصویر هم استشام كرد. در تلویزیون نیز این دست آثار چه داخلی و چه خارجی سابقه طولانی دارند.
در بسیاری از سریالها، هنر آشپزی مادران راهی برای برونرفت خانواده از بحرانهای اقتصادی نشان داده شده كه هر چند به تكرار رسیده و همیشه هم مناسب بهنظر نمیرسد، ولی غالبا به گرهگشایی در قصه یاری داده است.
آشپزی و رستورانداری در بسیاری از سریالهای جنوب شرقی آسیا هم این سالها نقش اساسی داشتند و در ایران هم علاقهمندانی پیدا كردند.
با پخش سریال ۵۰ قسمتی «نوش جان» بعد سریال «پاستا» از شبكه تماشا كه هر دو در این حال و هوا میگذرند، نگاهی به برخی سریالهای تلویزیون با محوریت غذا، آشپزی و رستورانداری انداختهایم.
سریال ژاپنی «نوش جان» به كارگردانی تاكافومی كیمورا، تتسویا واتانابه و یوشیهارو ساساكی، محصول ۲۰۱۳ كه یكی از خطهای قصه آن مربوط به آشپزی و رستورانداری است، مدتی است ساعت ۱۹ برای اولینبار از شبكه تماشا روی آنتن میرود.
این سریال جایگزین سریال پاستا شد كه در آن هم همانگونه كه از نامش برمیآید، موضوع آشپزی نقش محوری دارد.
سریال نوش جان به مدیریت دوبلاژ رزیتا یاراحمدی و حضور گویندگانی همچون غلامرضا مهرزادیان، افشین زینوری، منوچهر زندهدل، امیر محمدصمصامی و... در واحد دوبلاژ سازمان صداوسیما دوبله شده است. تكرار این سریال ساعتهای ۷، یك بامداد و ۱۳ روز بعد از شبكه تماشا روی آنتن میرود.
ماجرا: میكو اونو همواره دوست دارد میان زنان ژاپنی سرآمد باشد. او در خانوادهای بزرگ میشود كه پدر و مادر او عهدهدار مدیریت یك رستوران در توكیو هستند. خانواده میكو، در این رستوران به پختن غذاهایی به سبك غربیها مشغول بوده و میكو اونو نیز از كودكی در كنار خانوادهاش در رستوران حضور داشته و آشپزی را نیز بهخوبی به سبك غربیها فراگرفته است. او ازدواج میكند و به همراه همسرش به اوزاكا میآید تا اینكه ...
دیگر بازیگران: ماساهیرو هیگاشیده، نائومی زایزن، تایزو هارادا، كازوكو یوشیوكی و ...
فصل دوم سریال ستایش به كارگردانی سعید سلطانی دی ۹۲ از شبكه سه پخش شد. در ابتدای این فصل ستایش كه محبور به تغییر هویت خود و فرزندانش شده، یك رستوران در رودبار راهاندازی كرده كه حسابی میان مشتریان محبوب شده است.
در این سریال هم آشپزی به عنوان ممر درآمد خانواده عنوان شده است و تا چندین قسمت از این سریال، ماجراهای تهیه غذای شخصیت اصلی و كارگران او، به نمایش گذاشته میشود.
در فصل سوم او كه در تهران ساكن شده است، پس از مدتی برای مسجد و كارهای خیریه مربوط به آن آشپزی میكند و این خط از قصه در كنار بخش اصلی آن ادامه دارد.
آشپز قصه: ثنابانو (ستایش) با بازی نرگس محمدی
ماجرا: ستایش سریالی دنبالهدار و روایتگر قصه زنی است كه پس از مرگ همسرش حاضر به سپردن فرزندانش به قیم آنان، یعنی پدربزرگ ثروتمند و دیكتاتور آنان نیست و در این مسیر تا سالها مجبور به فرار از او و گذران دشوار زندگیاش میشود...
دیگر بازیگران: مهدی سلوكی، داریوش ارجمند، فریبا نادری، رامسین كبریتی، حدیث میرامینی، امیرمحمد زند و...
سریال مدینه به كارگردانی سیروس مقدم در رمضان ۹۲ از شبكه یك پخش شد. گرچه آشپزی در این سریال موضوع محوری نبود، اما یك جورهایی مرتبط به شغل شخصیت اصلی قصه بود و در جایی راه نجات او از مخمصه ورشكستگی شد.
آشپز قصه: مدینه با بازی پریوش نظریه
ماجرا: مدینه كاشانی پس از مرگ همسرش مسؤول اداره كارخانهای میشود كه غذا تولید و بستهبندی میكند. او در این راه با شریك همسرش و تعدادی دیگر دچار مشکل میشود و باید ضمن حل و فصل مسائل مادی، هوای خانواده و سلامتی خود را هم داشته باشد. در جایی از قصه او كه با مشكل مالی مواجه شده، اقدام به پخت غذا و فروش آن با ماشین خود در خیابان میكند و...
دیگر بازیگران: مهدی سلطانی، گلاره عباسی، مهرداد صدیقیان، آتیلا پسیانی، شبنم مقدمی، آناهیتا افشار و...
پخش سریال ایرانی آشپزباشی به كارگردانی محمدرضا هنرمند از آذر ۸۸ آغاز شد و در ۲۶ قسمت روی آنتن شبكه یك ماند.
این سریال با بازی هنرپیشههای چهره براساس ماجراهای یك خانواده رستوراندار و اختلافاتش پیش میرود و آنها را در رقابت میاندازد. پیش از پخش این سریال با توجه به حضور بازیگران حرفهای و معروف و همچنین موفقیتهای پیشین هنرمند، انتظار میرفت آشپزباشی یكی از سریالهای موفق سیما باشد، اما نتیجه آنگونه كه باید رضایتبخش نبود.
آشپز قصه: اكبر عالیمقام با بازی پرویز پرستویی
ماجرا: اكبر و مینو، زوج خوشبخت و دارای چهار فرزند هستند كه یك رستوران بزرگ را در تهران اداره میكنند. همه چیز خوب پیش میرود تا اینكه مینو به یك برنامه تلویزیونی برای مصاحبه دعوت میشود تا از موفقیتشان بگوید. لحن او در این گفتوگو به مذاق اكبر، سرآشپز رستوران خوش نمیآید و احساس میكند همسرش او را كوچك شمرده است. این دو نفر پس از بحثهای فراوان تصمیم به جدایی در زندگی و كار میگیرند و...
دیگر بازیگران: فاطمه معتمدآریا، مهرآوه شریفینیا، ملیكا شریفینیا، محمدرضا غفاری و...
سریال كرهای پاستا به كارگردانی كوانگ سوگ جانگ در ۲۰ قسمت سال ۹۴ روی آنتن شبكه نمایش رفت و امسال نیز پیش از پخش سریال نوش جان در شبكه تماشا پازپخش شد. «پاستا» محصول ۲۰۱۰ است و به مدیریت افشین زینوری دوبله شد.
شروین قطعهای (هیون ووك)، مریم جلینی (او سائه یونگ)، سعید شیخزاده (كیم سان)، رضا آفتابی (سئول)، بهروز علی محمدی (فیلیپ) و... این سریال را دوبله كردند.
آشپز قصه: «سئو یوكیونگ» با بازی «گونگ هیو جین»
ماجرا: سئو یوكیونگ به عنوان دستیار آشپز در رستورانی ایتالیایی كار میكند. او پس از سه سال به آرزویش میرسد و دستیار سرآشپز پاستا میشود. سرآشپز چوی هیون ووك است كه كارش را در ایتالیا یادگرفته و یكی از بهترین سرآشپزهای كره است. چوی هیون ووك كه به جای سرآشپز اخراج شده آمده، تصمیم میگیرد تمام زنان سرآشپز رستوران را اخراج كند. عقیده وی این است كه زنان نباید در آشپزخانه او باشند. یك روز هم نوبت سئو یوكیونگ میشود و این موضوع ماجراهایی را پدید میآورد.
دیگر بازیگران: لی سون-كیون، لی هانوی، الكس چو و...
سریال ترش و شیرین نوروز ۸۶ روی آنتن شبكه سه رفت و در ادامه موفقیتهای رضا عطاران در تلویزیون پس از مجموعههای خانهبهدوش و متهم گریخت، توانست مخاطبان زیادی را به خود جلب كند. طبق نظرسنجی شبكه یك در نوروز ۹۲ «ترش و شیرین» میان سریالهای نوروزی كه تا آن سال پخش شده بود رتبه سوم را از مردم گرفت.
آشپز قصه: نصرت خانم با بازی مریم امیرجلالی
ماجرا: نصرت خانم ترشی خانگی درست و در خیابان بساط میكند تا از این طریق خرج خانوادهاش را دربیاورد. یك روز با مردی متمول بهنام جهان برخورد میكند و این آغاز دلباختگی جهان است. او برای خواستگاری از نصرت هر روز به بهانهای به وی سر میزند و ترشی میخرد تا اینكه جواب مثبت میگیرد و این شروع زندگی تازه برای هر دوی آنها و خانوادههایشان است...
دیگر بازیگران: حمیدلولایی، رضا عطاران، آناهیتا همتی، مجید صالحی، رضا شفیعی جم، احمد پورمخبر، شهره سلطانی و...
سریال دیوار به دیوار با كارگردانی سامان مقدم و سرپرستی نویسندگی زندهیاد خشایار الوند، برای اولینبار نوروز ۹۶ از شبكه سه پخش شد و بعد آن سری دوم سریال نوروز سال ۹۷ روی آنتن رفت. در این سریال پر شخصیت، یك خانم آشپز وجود دارد كه برخی قسمتهای قصه حول محور او، خانوادهاش و كترینگ آنها میگردد.
آشپز قصه: مهری با بازی گوهر خیراندیش
ماجرا: دیوار به دیوار روایتگر داستان پنج خانواده است كه به دلایلی مجبور میشوند مدتی در یك خانه با همدیگر سر كنند. آنان واحدهای ساختمانی را خریداری كردهاند، اما میتوان گفت سرشان كلاه رفته و تا حل این مشكل با اوضاع نه چندان مناسب اقتصادی و نداشتن خانه، مجبور به همزیستی با یكدیگر هستند. در هر قسمت، ماجرایی برای یكی از این افراد اتفاق میافتد و قصه پیش میرود. در این میان مادر خانواده خلیلزاده كه از ساكنان این خانه بزرگ است، كترینگ مامان مهری را راه میاندازد تا به تامین هزینههایشان كمك كند و این خود ماجراهایی دارد.
دیگر بازیگران: ویشكا آسایش، مهسا طهماسبی، فرهاد آئیش، پژمان جمشیدی، آزاده صمدی، سام نوری و...
سریال «سالهای دور از خانه» به كارگردانی شش نفر و با فیلمنامه سوگاكا هاشیدا یكی از خاطرهانگیزترین سریالهای خارجی سیماست كه نخستینبار دهه ۶۰ و همزمان باسالهای جنگ روی آنتن شبكه دو رفت. نقش اصلی این سریال در جایی از قصه، یك رستوران موفق و محبوب راهاندازی میكند. این اما تنها مقطعی از زندگی اوست. آرایشگری، ماهیفروشی و تولید پوشاك بخشی از مشاغل او در طول زندگیاش هستند.
غیر از فضای رستوران، این سریال جزو نخستین مواجهه بسیاری از مخاطبان ایرانی با فرهنگ غذایی ژاپن و غذاهای فقیرانه و گران آنها بود. مثلا خانواده شخصیت اصلی سریال در كودكی همواره برنج و ترب میخورند و از آن به عنوان غذایی كمخاصیت و ارزان یاد میشد.
آشپز قصه: اوشین با بازی یوكو تاناكا
ماجرا: اوشین تاناكورا از كودكی زندگی دشواری دارد و مجبور به ترك خانه و كار برای كمك به چرخیدن چرخ زندگی خانوادهاش میشود. او در هر مقطع سنی تلخیهای بسیاری را مثل فقر، مرگ عزیزان، تعویض شغل، ورشكستگی و... را پشتسر میگذارد، اما با روحیه قوی و ایستادگیاش همواره راهی برای بقا و موفقیت دوباره مییابد.
بازیگران: نوبوكو اوتاوا، شیرو نامیكی، ترومی آزوما، میساكو واتانابه و...
سریال زعفرانی به كارگردانی حامد محمدی نوروز ۹۵ از شكبه دو پخش شد. تیتراژ پایانی آن را مهران مدیری با شعری از محمدعلی بهمنی میخواند و آهنگسازی متن آن را هم مهیار علیزاده به عهده داشت.
این ویژگیها دركنار حضور بازیگران چهره بسیاری را برای دیدن «زعفرانی» ترغیب میكرد، اما آنچه روی آنتن رفت، توانست انتظارها را چندان برآورده كند. سریال یك خط اصلی دارد و در آن داستانكهایی هم اتفاق میافتد كه بخشی از آن، ماجراهای دشمنی همایون، مالك باغ رستوران همایون با آقای زعفرانی، مالك قهوهخانهای در نزدیكی آن است. رستورانداری و دیدن حال و هوای آن به عنوان بخشی از قصه در این سریال دیده میشد.
ماجرا: زندگی خانواده ناصر آقای قهوهخانهدار با نسرین خانم و فرزندانشان، بهخوبی پیش میرود و عطر زعفرانی دارد. اما این آرامش دستخوش تغییرات و مسائلی مثل فرزندآوری میشود و البته در این میان دشمنی هم هست كه چوب لای چرخ كارهایشان میگذارد...
بازیگران: ستاره اسكندری، نرگس محمدی، مهران احمدی، هادی كاظمی، حدیث میرامینی و...
سریال وارش به كارگردانی احمد كاوری و نویسندگی جابر قاسمعلی برداشتی از رمان معروف مهاجران اثر هاوارد فاست است و در ۳۴ قسمت ۴۰دقیقهای آذر ۹۸ روی آنتن رفت.
در بخشی از این سریال مثل بسیاری از سریالهای دیگر در این دسته، هنر آشپزی مادر خانواده، به عنوان سرمایهای برای درآمدزایی مورد استفاده قرار میگیرد و شخصیت اصلی قصه كه زنی قوی و رنجكشیده است، برای مدتی یك رستوران محلی را در یكی از روستاهای گیلان اداره میكند تا معاش خانوادهاش را تامین كند.
آشپز قصه: وارش با بازی الهام طهموری
ماجرا: وارش، زنی رنجكشیده است كه مقابل زورگوییهای گردنكشی به اسم تراب میایستد و حاضر به ازدواج با او نمیشود. او بعد از كشته شدن همسرش سعی در چرخاندن زندگی دو پسرش دارد و در این راه برای مدتی رستورانداری میكند، اما سرنوشت برایش خوابهای بدی دیده است...
دیگر بازیگران: علیرضا جلالیتبار، علیرضا كمالینژاد، بهنام تشكر، امیررضا دلاوری، ساناز سماواتی، رحیم نوروزی، هدایت هاشمی، رامین راستاد، شهرام قائدی، برزو ارجمند، سهیلا رضوی، نسرین بابایی و...
سریال پاتوق به كارگردانی شاهین باباپور محصول سال ۸۶ است كه در ۶۷ قسمت ۳۰دقیقهای تولید و از شبكه یك پخش شد.
این سریال بعد از آن از شبكه آیفیلم هم روی آنتن رفت. در این سریال آنچنان خبری از غذا و آشپزهای حرفهای نیست، ولی قصه در كافهای میگذرد كه بیشتر دختر و پسر جوان یك خانواده آن را اداره میكنند و در ارتباط با آن، تیتراژ هم با ریختن چای در فنجان آغاز میشد.
آشپزهای قصه: امید و آرزو با بازی امیررضا دلاوری و شهناز شهبازی
ماجرا: مشتریهای یك كافیشاپ كه خواهر و برادری به اسمهای آرزو و امید آن را اداره میكنند، در هر قسمت ماجراهای جالبی اتفاق میافتد...
دیگر بازیگران: رضا بابك، آزیتا لاچینی، حبیب دهقاننسب، محمدعلی كشاورز، اسماعیلشنگله و...
سریال رستوران خانوادگی سال ۸۰ به كارگردانی حسین سهیلیزاده تولید شد. این سریال كه در تلویزیون بازپخشهایی هم داشته، بیشتر در فضای یك رستوران خانوادگی میگذرد. در این قصه سرآشپزی هم حضور دارد كه حضور او در آشپزخانه، باعث ایجاد لحظههای كمدی در مجموعه میشود.
آشپز قصه: امید با بازی نیما فلاح
ماجرا: خانواده یك كارمند بازنشسته به اسم رضا تصمیم میگیرند با خالی شدن یك طبقه از ساختمانشان، كار جدیدی راهاندازی كنند. این خانواده به كمك عمهخانم كه همسایه آنهاست، رستوران تاسیس میكنند و...
دیگر بازیگران: كوروش تهامی، رضا خندان، شهره سلطانی، شقایق دهقان، نادیا دلدارگلچین، فرهاد اصلانی و...
یكی از معروفترین سریالهای تلویزیون كه آشپزی و آشپزخانه در آن نقش ویژهای داشته، «جواهری در قصر» به كارگردانی ینگ هیون كیم است.
این سریال محصول ۲۰۰۳ كره جنوبی است كه پاییز ۱۳۸۵ روانه آنتن شبكه دو شد و با موفقیت خود در جذب مخاطب ایرانی، توجه به سریالهای كرهای بعد از خود را هم تا حد زیادی تضمین كرد.
جواهری در قصر تاكنون چندین بار از شبكههای مختلف سیما بازپخش شده است. موفقیت این سریال محدود به ایران نبود و به ۹۱ كشور صادر شد و درآمد زیادی كسب كرد تا جاییكه بسیاری آن را آغاز موج محوبیت سریالهای كرهای در دنیا تلقی میكنند.
صحنههای آشپزی، غذاهای رنگارنگ و غالبا عجیب برای ما ایرانیان و نمایش آشپزخانه دربار و رقابت میان كاركنان آن، از بخشهای جذاب این سریال بود.
آشپز قصه: سو یانگوم با بازی لی یونگ آئه
ماجرا: ظاهرا این سریال براساس ماجرای واقعی زنی ساخته شده كه او را نخستین و البته تنها زن پزشك دربار میدانند. او كودكی دشواری دارد و بعد از حوادثی سر از قصر پادشاه، در زمان دودمان چوسان درمیآورد. این شخصیت قوی و با اعتمادبهنفس برای دورهای به عنوان آشپز در دربار خدمت میكند و پس از ماجراهایی به پزشكی روی میآورد و پزشك شخص پادشاه میشود.
دیگر بازیگران: لی یونگ آئه، جی جین هی، ایم هو، هنگ ری نا، یانگ میگیونگ و...
پخش سریال «جاده چالوس» به كارگردانی احمد معظمی در ۲۶ قسمت از آبان ۹۳ در شبكه پنج آغاز شد. اگر از بینندگان این سریال هم نبودهاید، احتمالا ترانه تیتراژ آن با صدای رضا یزدانی را شنیدهاید.
در این سریال رستورانداری خانوادگی، راهی برای حل مشكل اقتصادی نشان داده میشود و آنان را پیروز در رقابت با یك رستوران قدیمی محلی معرفی میكند. اما این بخش از سریال كه بهانهای برای دوباره روی پا ایستادن خانواده قصه است، در درام چندان دیده نمیشود و مانند دیگر سریالها خبر چندانی از تماشای غذاهای رنگارنگ نیست.
آشپز قصه: محبوبه با بازی فاطمه گودرزی
ماجرا: مردی ثروتمند با بیتدبیری ورشكسته میشود. درپی این اتفاق و مشكلاتی كه برای او و خانوادهاش ایجاد میشود. رستورانی متروكه در شمال به همسرش ارث میرسد و آنها برای سروسامان دادن به این مكان راهی شمال كشور میشوند. این خانواده سعی دارند با یاری همدیگر و از طریق كار در رستوران مشكلات خود را حل كنند.
دیگر بازیگران: بیژن امكانیان، سیروس گرجستانی، محسن افشانی، سیما خضرآبادی و...
نوشین مجلسی - رسانه / روزنامه جام جم
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
بهتاش فریبا در گفتوگو با جامجم:
رضا کوچک زاده تهمتن، مدیر رادیو مقاومت در گفت گو با "جام جم"
اسماعیل حلالی در گفتوگو با جامجم: