صیادان سیمرغ‌های کرونایی

در نگاه اول غیبت بسیاری از کارگردان‌های سرشناس به‌ویژه فیلمسازان نسل‌های قدیمی‌تر و تعداد زیادی از چهره‌های بازیگری، حکایت از این دارد که با جشنواره‌ای تا حدودی بی‌زرق و برق سروکار داریم. اما اوضاع آن‌قدرها هم بد نیست و می‌توان دل به برخی نام‌ها بست و امیدوار باشیم که سی‌ونهمین جشنواره‌فیلم‌فجر باوجود کم و کاستی‌ها و غیبت انبوهی از نام‌های معتبر، با همین چهره‌های موجود و استعدادهای جوان و تازه نفس بازیگری، کار را راه بیندازد و با رویداد و رقابتی جذاب و استاندارد روبه‌رو باشیم.

سیمرغ بازیگری
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد، یکی از مهم‌ترین جوایز جشنواره‌فیلم‌فجر است و شاید همراه سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن، جذاب‌ترین جایزه‌ها برای مخاطبان سینما باشد. سیمرغ‌های بهترین بازیگر نقش مکمل مرد و بهترین بازیگر نقش مکمل زن هم از دیگر جوایز مهم و جذاب و کنجکاوی‌برانگیز جشنواره‌فیلم‌فجر هستند. در حالی که برخی چهره‌های سال‌های اخیر همچون نوید محمدزاده، جواد عزتی، امیر جدیدی و پریناز ایزدیار، از غایبان مهم سی‌ونهمین دوره جشنواره‌فیلم‌فجر هستند، وجود برخی چهره‌های دیگر، رقابت برای دریافت سیمرغ‌های بلورین بهترین بازیگران مرد و زن را کماکان گرم نگه می‌دارد. هرچند چون هنوز فیلم‌ها را ندیده‌ایم، باید منتظر درخشش احتمالی برخی بازیگران تازه‌وارد و حتی نامزدی آنها برای دریافت جایزه و چه‌بسا دریافت سیمرغ هم باشیم و دست‌کم نمی‌توان این احتمال را نادیده گرفت. با این حال گمانه‌زنی ما اینجا بیشتر ناظر به نام و چهره‌های شناخته شده و امتحان پس داده‌است.
بهرام رادان: ظاهرا رادان ربطی به سینمای نرگس آبیار ندارد، با این حال حضور او در «ابلق» نشان داد که این بازیگر با فضای کارهای آبیار همگون شده‌است. تلاش رادان برای ایفای یک نقش متفاوت و منفی همراه یک گریم تازه، از حالا او را به یکی از بخت‌های اصلی دریافت جایزه تبدیل می‌کند و اگر این اتفاق بیفتد، این بازیگر می‌تواند بعد از فیلم‌های شمعی در باد و سنتوری، سومین سیمرغ خود را هم به خانه ببرد.
الناز شاکردوست: همکاری قبلی شاکردوست و آبیار در شبی که ماه کامل شد، خوش‌یمن بود و هر دو را به موفقیت رساند. شاکردوست برای آن فیلم و ایفای یک نقش سخت، برنده سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن شد. او در همکاری دومش با آبیار (ابلق) باز هم نقش سختی را بازی می‌کند. نقشی که گرچه مثل شخصیت فیلم شبی که ماه کامل شد، واقعی نیست اما به دلیل موقعیتی که در آن قرار می‌گیرد، مابه‌ازاهای بیرونی زیادی دارد. شاکردوست هم بخت دریافت سیمرغ دومش را با این نقش دارد.
هوتن شکیبا: آن امیدواری‌هایی که درباره موفقیت رادان و شاکردوست گفتیم را ضربدر ۲ و بلکه ۳ کنید و آن را به‌عنوان شانس شکیبا در سی‌ونهمین جشنواره‌فیلم‌فجر در نظر بگیرید. این بازیگر هم در دومین همکاری‌اش با آبیار بعد از شبی که ماه کامل شد و دریافت سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد، ایفاگر نقشی سخت و متفاوت است. منتهی چون رادان بازیگر نقش اول مرد فیلم ابلق است و نقش محوری‌تر و تعیین‌کننده‌تری دارد، احتمالا اگر هم قرار به نامزدی جایزه باشد، شکیبا بخت دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دارد.
همین‌جا باید به همکاری دیگر شکیبا و شاکردوست یعنی فیلم تی‌تی به کارگردانی آیدا پناهنده هم اشاره کرد و اگر بازی‌های خوب این دو بازیگر را در این اثر را هم درنظر بگیریم، شانس موفقیت دوباره آنها در فجر بیشتر هم می‌شود.
گیتی معینی: بعضی اوقات بازیگری همان سرچراغی و در بدو ورود شانس دیده‌شدن و تایید را پیدا می‌کند و گاهی هم در سال‌های دیر و دورتر این اتفاق می‌افتد. سینما همین است دیگر. به نظر می‌رسد در ۷۶ سالگی گیتی معینی بعد از این همه سال بازیگری، بخت این را دارد که برای بازی در ابلق، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن در خانه‌اش را بزند. آبیار با خلق کاراکتری جذاب، این موقعیت را در اختیار معینی قرار داد و این بازیگر پیشکسوت هم به‌خوبی قدرش را دانست.
پرویز پرستویی: حضور رکورددار دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد، حتی به تنهایی می‌تواند چراغ جشنواره فیلم فجر را روشن نگه دارد. به جز این وزن و اعتبار خود پرستویی هم به این گرمی جشنواره دامن می‌زند، حتی اگر با دوران اوجش فاصله داشته‌باشد و برخی نقش‌هایش انتظارات ما را تمام و کمال برآورده نکند. گریم تازه و همان نگاه موثر در تیزر یک دقیقه‌ای که از فیلم «بی همه چیز» ساخته محسن قرایی منتشر شد، ظاهرا نشان می‌دهد با پرستوی سرحالی روبه‌رو هستیم. اما این‌که رکوردش را از چهار سیمرغ به پنج سیمرغ برساند، یک بحث دیگر است.
هدیه تهرانی: در این چند سال اخیر، برخی فیلمسازان سعی کرده‌اند روی شمایل تهرانی متمرکز شوند و بیش از این‌که از هنر بازیگری او بهره بگیرند، وجوه زیبایی شناسانه و اثیری شخصیت او را در فیلم‌ها نشانه بروند. حضور او در مسخره باز از این جنس بود و تیزر مورداشاره «بی همه چیز» هم چنین راهی را رفته‌است. البته باید فیلم را دید و امیدوار بود از تهرانی، بازی ببینیم، مثل حضورش در سریال همگناه و بازی‌های خوب سال‌های دورش. اگر این اتفاق افتاده باشد، ممکن است بعد از دو سیمرغش در فیلم‌های قرمز و چهارشنبه‌سوری، سیمرغ سومی هم در راه باشد.
کامبیز دیرباز: در آخرین قسمت سریال آقازاده، دیرباز نیما، آقازاده بد و بعدا خاکستری را با یک تفنگ دوربین دار موردهدف قرار داد. شاید همین تک‌تیراندازی مقدمه‌ای برای بازی‌اش در فیلم تک‌تیرانداز به کارگردانی علی غفاری بود. منتهی برخلاف آقازاده، دیرباز اینجا نقش یک تک‌تیرانداز به‌شدت مثبت و البته واقعی را بازی کرد، شهید عبدالرسول زرین که در جنگ ایران و عراق، بسیاری از نیروهای بعثی را به هلاکت رساند. باوجود این‌که شباهت چندانی میان چهره دیرباز و شهید زرین وجود ندارد، اما ظاهرا نتیجه نقش‌آفرینی دیرباز ظرفیت‌هایی برای توجه دارد. دیرباز در اخراجی‌ها هم نقش یک شهید واقعی را در قالب شخصیت مجید سوزوکی بازی کرده بود.
پارسا پیروزفر: یکی از چهره‌های امسال جشنواره فیلم فجر است و بازی‌اش در تی تی می‌تواند موردتوجه قرار بگیرد. پیروزفر تا به حال جایزه‌ای از جشنواره فیلم فجر به دست نیاورده و تنها یک بار برای بازی خوبش در مهمان مامان نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.
سحر دولتشاهی: او که این روزها بازی‌اش در سریال قورباغه موردتوجه قرار گرفته‌است، سابقه درخشانی در جشنواره فیلم‌فجر دارد و تا اینجا دو بار برای بازی‌های خوبش در فیلم‌های عصر یخبندان و مشترکا چهارراه استانبول و عرق سرد؛ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن را به دست آورد و یکی از موفق‌ترین بازیگران در این زمینه است. بازی‌اش در خط فرضی این ظرفیت را دارد دولتشاهی را برای اولین بار به سیمرغ نقش اول زن برساند.
محسن تنابنده: از موفق‌ترین بازیگران جشنواره فیلم فجر که چند بار طعم دریافت سیمرغ را چشیده؛ برای بازی در فراری و مشترکا سنگ اول و هفت دقیقه تا پاییز، سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول مرد و برای بازی در استشهادی برای خدا هم سیمرغ بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد. یک بار هم برای بازی در ندارها، دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را به‌دست‌آورد. آنهایی که روزی روزگاری آبادان، نخستین سینمایی حمیدرضا آذرنگ را پیش از جشنواره دیده‌اند، یکی از نقاط قوت آن را بازی تنابنده می‌دانند. این می‌تواند نشانه‌ای برای تکرار موفقیت این بازیگر در فجر باشد.
فاطمه معتمدآریا: حضور او به عنوان یکی از رکوردداران دریافت سیمرغ (دو سیمرغ نقش اول زن برای فیلم‌های هنرپیشه و همسر و دو سیمرغ نقش مکمل زن برای فیلم‌های برهوت و مسافران)، یکی از دلایل اعتبار این دوره جشنواره است. بازی او در روزی روزگاری آبادان می‌تواند موردتوجه مخاطبان و داوران قرار گیرد.
رضا عطاران: سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد که برای طبقه حساس دریافت کرد، حرف و حدیث‌هایی همراه داشت. با این حال حضور او در هر جا چه اکران عمومی و چه جشنواره، باعث جلب توجه می‌شود. نقش و بازی متفاوتی در فیلم روشن ساخته روح‌ا... حجازی دارد. عطاران در این دوره همچنین نقش اصلی کمدی شیشلیک به کارگردانی محمدحسین مهدویان را هم بازی می‌کند.

این چهره‌ها هم هستند
سارا بهرامی و سیامک انصاری در روشن، فرهاد اصلانی و شبنم مقدمی (بازیگران سریال هیولا) و مایکل مدسن (بازیگر آثار تارانتینو) در ستاره بازی، نوید پورفرج (بازیگر مغزهای کوچک زنگ زده و مغز استخوان) در زالاوا، پژمان جمشیدی در شیشلیک و خط فرضی، باران کوثری در گیجگاه و بی‌همه‌چیز، هادی حجازی فر در بی‌همه چیز، حامد بهداد، بهرنگ علوی و فرهاد آییش در گیجگاه، رویا افشار در مامان، فرهاد قائمیان در مصلحت، لیندا کیانی در منصور و ستاره پسیانی در یدو، حسن پورشیرازی و آزیتا حاجیان در خط فرضی، مهران احمدی و گلاره عباسی در ابلق، مهتاب نصیرپور، پدرام شریفی، بابک کریمی و فرید سجادی حسینی در بی‌همه چیز، هدی زین‌العابدین و پوریا رحیمی سام در زالاوا، ژاله صامتی در شیشلیک، از دیگر چهره‌های حاضر در سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر هستند که بازی‌هایشان قابلیت دیده شدن و تحسین را دارد. همچنین باید به جمشید هاشم‌پور اشاره کرد که در فیلم‌های شیشلیک و گیجگاه حضور دارد.