نگاه طالبان به ابتکار صلح منطقه‌ای

از این جهت که چندی پیش توافقی میان گروه طالبان و دولت ترامپ صورت گرفت و محتوای این توافق به‌طور کامل منتشر نشد و بخشی از آن محرمانه باقی ماند.

در شرایط فعلی که موضوع تغییر ریاست‌جمهوری آمریکا پیش‌آمده و جو بایدن جای دونالد ترامپ را در کاخ سفید گرفته زمزمه‌هایی مبنی بر بازنگری در متن توافق قبلی آمریکا با طالبان از سوی تیم جدید مطرح شده است.

در توافقی که به عنوان صلح از آن یاد می‌شود طالبان تعهداتی را پذیرفت. به عنوان نمونه برابر با یکی از این توافقات،‌ طالبان قبول کرد اجازه ندهد نیروی رادیکال اسلامی علیه آمریکا و متحدانش اقدام کند. در نقطه مقابل آمریکا هم متعهد شد که نیروهای خود را از افغانستان خارج کند.

با روی کار آمدن بایدن به نظر می‌رسد این توافق صلح به بن‌بست رسیده و هر چند که استراتژی کلی آمریکا در افغانستان تغییر نمی‌کند اما تاکتیک‌های متفاوتی به اجرا در می‌آید.

از این رو به نظر می‌رسد سفر ملا عبدالغنی برادر، نماینده طالبان به ایران با توجه به چنین رویکردهایی از سوی تیم جدید سیاسی آمریکا قابل‌تحلیل است.

طالبان گمان می‌کند با نادیده گرفته‌شدن این توافق صلح، دیگر به امتیازاتی که به‌واسطه مذاکره با دولت ترامپ به‌دست آورده، ‌نمی‌رسد.

در چنین شرایطی طالبان به ابتکارات جدید روی آورده که یکی از ابتکارات موضوعی بود که از سوی آقای ظریف مطرح شد مبنی بر این‌که در مذاکرات افغانستان به جای تمرکز بر ابتکار آمریکایی، بهتر است به ابتکار منطقه‌ای برای رسیدن به صلح منطقه‌ای روی آوریم.

ابتکار منطقه‌ای متضمن در نظر گرفتن دو جریان است؛ جریان اول شامل کشورهایی مانند ایران،‌ پاکستان، چین و کشورهای آسیای مرکزی است و جریان دوم کشورهایی‌ مثل هند، عربستان،‌ قطر، امارات و ترکیه‌ هستند که در افغانستان نفوذ دارند.

در این نگاه به نظر می‌رسد که طالبان بی‌میل نیست که اگر ابتکار آمریکایی به هر دلیل به نتیجه نرسید و اهداف آن محقق نشد ابتکار ایران برای گفت‌وگوی منطقه‌ای جهت رسیدن به صلح و ثبات در افغانستان و مشخص‌شدن جایگاه این گروه در عرصه سیاست مورد توجه قرار گیرد.‌

پیر محمد ملازهی - کارشناس شبه‌قاره / روزنامه جام جم