روزهای زیر صفر!

اما برودت یکباره هوا با وجود همه پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی و البته توصیه‌های مکرر پلیس راهور باز هم بسیاری از سرنشینان خودروها را گرفتار کرد.

رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر گفته به ۴۸۹۷ نفر در ۱۹ استان کشور طی سه روز گذشته امدادرسانی شده‌است و رئیس پلیس راه راهور ناجا نیز به ما می‌گوید خدمات این نهاد شامل حال ۵۰۰۰ راننده گرفتار در برف شده‌ است.‌

افزون بر این آمارهای منتشرشده از سوی نهادهای مختلف ازجمله سازمان اورژانس کشور نشان می‌دهد در این مدت ۲۸ بیمار در راه مانده هم به مراکز درمانی منتقل شده‌اند.

آنچه بدیهی به نظر می‌رسد و پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی نیز بر آن تاکید دارد این است که سرمای هوا و برف و کولاک در بسیاری از مناطق کشور در چند روز آینده هم ادامه دارد، هرچند از برودت هوا از امروز کاسته می‌شود اما هشدارها از این حکایت دارد که به آمار افراد در راه مانده باز هم اضافه خواهد شد.

هوا پس است!

سال‌های پیش رو سال‌های کم‌بارشی است. این را می‌توان در مقایسه آمارهای چند سال گذشته آشکارا دید.

درحالی بارش‌ها در کشور نسبت به میانگین بلندمدت حدود ۲۵درصد کاهش پیدا کرده‌است که اطلاعات موجود نشان می‌دهد بیش از ۲۰‌استان در ایران با کم‌بارشی مواجه بوده‌اند. اما در میانه هشدارها نام چندین استان تکرار شده‌است

هرچند پیش‌بینی‌ها حکایت از افزایش دما طی هفته پیش رو دارد، اما آن‌طور که فریبا گودرزی، کارشناس ارشد مرکز پیش‌بینی سازمان هواشناسی به جام‌جم می‌گوید، سرمای هوا حداقل تا دو روز دیگر ادامه خواهد داشت.

او به جام‌جم می‌گوید: «از دیروز سامانه سرد بارشی از شمال‌شرق ایران خارج شد و اگر هم شاهد بارشی باشیم به واسطه رطوبت مناطق به صورت خفیف خواهد بود. با تداوم این روند هم باید منتظر افرایش غلظت و آلاینده‌ها حداقل در شهرهای بزرگ و صنعتی‌باشیم. هرچند برای امروز و فردا در استان‌ های شمال غربی و شرقی و استان‌های واقع در رشته‌کوه البرز و زاگرس مرکزی در ساعات صبحگاهی و شبانگاهی شاهد لغزندگی و یخ‌زدگی معابر خواهیم‌بود.»

به گفته این کارشناس هواشناسی، از امروز هوای تهران رو به گرم شدن می‌رود و حالا باید منتظر افزایش آلاینده‌ها و آلودگی هوا باشیم. آن‌طور که او گفته به احتمال زیاد از پس‌فردا هوای تهران برای گروه‌های حساس به سمت ناسالم شدن خواهد رفت.

آمارهای متفاوت از گرفتاران مشابه

ارگان‌های مختلفی در چند روز گذشته اقدام به کمک‌رسانی درراه‌ماندگان کرده‌اند. از سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای بگیرید تا جمعیت هلال‌احمر، پلیس راهور و البته اورژانس. هرکدام از این ارگان‌ها هم آمارهای مختلف و متفاوتی از میزان این کمک‌ها منتشر کرده‌اند.

مهدی ولی‌پور، رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلال‌احمر بازه آماری‌اش سه روز منتهی به صبح جمعه است.

او گفته: طی این سه روز با تلاش امدادگران و نجات‌گران هلال‌احمر به ۴۸۹۷ نفر از هموطنان در ۱۹استان آذربایجان‌شرقی و غربی، اردبیل، البرز، ایلام، چهارمحال‌وبختیاری، خراسان رضوی و شمالی، خوزستان، زنجان، سمنان، قزوین، کردستان، کرمان، کرمانشاه، گلستان، لرستان، مازندران و همدان امدادرسانی شده‌است.»

به گواه حرف‌های او در این مدت ۱۷۵تیم امداد و نجات متشکل از ۵۹۷نفر امدادگر و نجاتگر در ۸۴ محور کوهستانی و ۳۷ شهر و روستا مشغول امدادرسانی به هموطنان آسیب‌دیده بوده و توانستند ۳۷نفر از مصدومان را به مراکز امن منتقل کنند و ۲۰نفر هم به مرکز درمانی منتقل شدند.

خدمات هلال‌احمر شامل اسکان هم بوده و در این سه روز این سازمان توانسته برای ۳۳۸نفر اسکان اضطراری فراهم کند و آن‌طور که ولی‌پور می‌گوید سرنشینان ۳۹۲دستگاه خودرو هم از گرفتاری در برف رهاسازی شدند؛ البته با توجه به گفته‌های او باید یک قربانی دیگر هم به آمار مرگ‌ومیر این سه روز اضافه کرد چرا که او اعلام کرده یکی از هموطنان‌مان در حادثه سقوط درخت در شهرستان نکا جان خود را از دست داده‌است.

کمک پلیس به ۵۰۰۰راننده

پلیس راهور هم با توجه به شرایط جوی کشور طرح زمستانه را آغاز کرده و در این مدت توصیه‌های بسیاری به رانندگان جاده‌های برفی کشور کرده‌است.

بر‌اساس پیش‌بینی‌هایی که سازمان هواشناسی اعلام می‌کند، طرح زمستانه پلیس راهور که در کشور در حال اجراست حساسیت بیشتری می‌گیرد و به نوعی پلیس راهور در آماده‌باش صددرصدی قرار گرفته‌است.

رویه کاری این نهاد هم در شرایط کنونی آن‌طور که سرهنگ هادی امیدوار، رئیس‌پلیس راه راهور ناجا به جام‌جم می‌گوید به این گونه است که متناسب با نقشه‌های پیش‌بینی هواشناسی و بارش‌ها عملیات‌ های کنترلی تشدید می‌شود و در جاهایی که نیاز به عملیات برف‌روبی وجود دارد، متناسب با آن منطقه اقدامات لازم صورت می‌گیرد.

در برخی مناطق هم باید اقدامات خدماتی صورت بگیرد؛ چرا که برخی سرنشینان طی مسیر گرفتار برف و کولاک شده‌اند.

این خدمات شامل بستن زنجیرچرخ، رهاسازی، اسکان یا تامین سوخت در صورت نیاز است. اما از همه مهم‌تر بحث محدودیت سفرها و انسداد مسیرهاست.

امیدوار می‌گوید: «برخی مسیرها به واسطه برف‌گرفتگی نیاز به پاکسازی دارند که این کار با مسدود کردن جاده‌ها صورت می‌گیرد. در پنج روز گذشته بیش از ۲۵ محور مسدود شده‌است تا همکاران راهداری بتوانند این محورها را پاکسازی کنند. طی همین مدت حدود ۵۰۰۰راننده مشمول خدمات امدادی پلیس راهور شده‌اند.» همه اینها در حالی است که بدانیم به‌رغم تلاش راهداران همچنان راه ارتباطی ۷۰روستای استان‌کردستان به‌خاطر بارش سنگین برف، بسته است. منظور از برف سنگین در برخی معابر این استان چیزی است که در کلام رئیس اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای مهاباد آمده‌است. او دیروز گفته «ارتفاع برف در برخی محورهای برف‌گیر روستایی این شهرستان به حدود یک متر رسیده‌است.» آن هم در روزی که مازندران بارش برف ۸۰سانتی‌متری را تجربه کرده‌است.

زیر خط برف

ترین‌های ایران هم در چند روز اخیر شاهد جابه‌جایی رکوردهایی بوده‌اند. سرمای یک هفته گذشته عددهای قابل‌توجهی را در ایستگاه‌های هواشناسی سراسر ایران به ثبت رسانده‌است.

به گواه گفته‌های فریبا گودرزی، از چهارشنبه هفته گذشته تا دیروز بیشترین بارش‌ها مربوط به پیرانشهر آذربایجان بوده‌است.

به‌طوری‌که این شهر با ۷۶ میلی‌متر در صدر شهرهای پربارش قرار گرفته‌است. اشنویه با ۶۹ میلی‌متر، دشت‌ناز با ۶۵ میلی‌متر و رشت با ۵۹ میلی‌متر از دیگر شهرهای پربارش چند روز گذشته بوده‌اند.

طی روزهای گذشته هم فرودگاه اردبیل با منفی ۲۹ درجه سانتی‌گراد به‌عنوان سردترین منطقه ایران ثبت شده‌است.

سراب با ۲۷درجه زیر صفر و ورزقان با ۲۴درجه زیر صفر در رتبه شهرهای بعدی بودند و البته که از سوی دیگر میرجاوه سیستان‌وبلوچستان با ثبت ۳۱ درجه سانتی‌گراد و زرآباد با ۳۰درجه به عنوان گرم‌ترین نقاط ایران ثبت شده‌اند.

انتقال بیماران به مراکز درمانی

سازمان اورژانس کشور می‌گوید شرایط جوی چند روز اخیر تاکنون اختلالی در عملکرد حوزه سلامت ایجاد نکرده است اما فقط در یک روز به دنبال سرما و بارش برف در برخی از استان‌های کشور ۲۸بیمار در راه مانده برف و کولاک در استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، گلستان، سمنان و مازندران به مراکز درمانی منتقل شدند.

پیرحسین کولیوند، رئیس سازمان اورژانس کشور می‌گوید: در این مدت کل مصدومان پنج نفر بودند که چهار نفر آنها به مراکز درمانی و بیمارستان‌ها اعزام شدند.

به گفته او این افراد در اثر وزش شدید باد و تخریب سقف منزل مسکونی در گرگان و نیز وزش شدید باد و سقوط درخت در نکا مصدوم شدند. هم از تکرار نام برخی از استان‌ها و هم بر اساس هشدارهای شماره ۶۹ و۷۰ سازمان هواشناسی می‌توان متوجه شد که استان‌های متاثر از سرما و برف شامل آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، خراسان شمالی و رضوی، زنجان، سمنان، کرمان، گیلان، گلستان و مازندران بودند.

بر اساس برخی از گزارش‌ها ارتفاع برف در حاشیه گردنه حیران تا تونل حتی به ۳۰تا۵۰سانتی‌متر می‌رسد. در خراسان رضوی فقط طی ۲۴ساعت ۲۱عملیات امدادی انجام شده و طی آن به ۱۱۳۰ نفر امدادرسانی شده‌است.

این عملیات ۶ مصدوم هم داشته که سه نفر از آنها به صورت سرپایی درمان و سه نفر دیگر به مراکز درمانی منتقل شده‌اند. در خراسان جنوبی هم وضعیت بهتر از این نبوده و آن‌طور که مسوولان مربوطه می‌گویند به حدود ۴۰۰نفر گرفتار در برف و کولاک جاده‌های این استان امدادرسانی شده و فقط در یک شب ۱۴۶نفر به صورت اضطراری اسکان داده شده‌اند.

این آمار در خراسان شمالی به هزار نفر رسیده‌است. آن‌طور که از مدیرعامل جمعیت هلال‌احمر خراسان شمالی نقل شده امدادگران این جمعیت به هزار نفر حادثه‌دیده در برف و کولاک کمک کردند و این نیروها تا پایان بارندگی در آماده‌باش کامل به سر می‌برند.

۲۵۰خودروی گرفتار در کولاک رهاسازی و ۲۳ نفر هم در جاده‌های این استان اسکان اضطراری داده شده‌اند.

در محورهای دیگر هم وضعیت به همین گونه است، آذربایجان شرقی که یکی از استان‌های سردسیر ایران است و چنین حوادثی هم در آن پرتکرار، نجاتگران جمعیت هلال‌احمر در یک روز به حدودهزار نفر امدادرسانی کرده‌اند.

در اردبیل که نامش به عنوان سرد‌ترین استان ایران در روز گذشته هم ثبت‌شده امدادرسانی به ۹۲نفر گرفتار شده در برف و کولاک در جاده‌های این استان صورت گرفته‌است. ۲۵تیم عملیاتی هلال‌احمر هم با تجهیزات کامل از پنجشنبه در پی بارش برف سنگین در مازندران به محورهای مواصلاتی و مناطق آسیب‌دیده اعزام شده و به ۱۱۰۰ نفر از آنها کمک‌رسانی کرده‌اند.

مشکلاتی که با برف‌روب حل نمی‌شو‌د

در میانه این اوضاع مشکلاتی هم وجود دارد، از فرسودگی و قدیمی بودن ابزار و ماشین‌های سازمان راهداری تا وضعیت انبارهای جمعیت هلال‌احمر که معاون این سازمان اعلام کرده، انبارهای هلال‌احمر تا حد استاندارد فاصله دارد.

سرهنگ امیدوار اما معتقد است همچنان مشکل اصلی در بی‌توجهی برخی شهروندان به توصیه‌های سازمان‌های مربوط است.

رئیس‌پلیس راه راهور ناجا به جام‌جم می‌گوید: «‌از‌جمله مشکلات مهم دیگر در این روزها نوع فرهنگ رانندگی برخی افراد است،‌ به نوعی که در مسیرهای گرفتار برخی از این افراد تمام معبرها را اشغال می‌کنند و به نوعی جایی را برای تردد خودروهای امدادی باقی نمی‌گذارند. در بسیاری از جاده‌ها حتی مسیرهای اضطراری هم توسط این خودروها اشغال می‌شود و امکانی برای خدمات‌رسانی وجود ندارد و باعث تاخیر در بازکردن معابر می‌شوند، بسیاری از این مسیرها به واسطه کوهستانی بودن، مسیرهای جایگزینی‌ندارند.»

کولاک شمال، توفان جنوب

مشکلات آب و هوایی چند روز گذشته تنها بارش باران و برف نبوده هر چند مسؤولان سازمان هواشناسی اعلام کرده‌اند در چند روز آینده در دامنه‌های البرز احتمال وقوع بهمن هم وجود دارد. اما فارغ از برف و کولاک در برخی دیگر از استان‌های ایران این وزش باد و توفان شن بوده که مشکلات بسیاری را پیش آورده‌است.

فریبا گودرزی، کارشناس‌ارشد سازمان‌هواشناسی نیز به جام‌جم می‌گوید « بیشترین میزان وزش باد را خراسان جنوبی، شرق کرمان، سیستان و بلوچستان و شرق هرمزگان خواهندداشت.»

مسؤولان شهرداری مشهد هم اعلام کرده‌اند فقط در نیمروز جمعه بیش از ۱۱۰ حادثه ناشی از وزش شدید باد و توفان در سطح شهر گزارش شده‌است. سرعت وزش باد در این شهر از ۷۰ کیلومتر در ساعت هم فراتر رفته‌است. جولان توفان شن در کرمان هم آسیب‌های بسیار به همراه داشته‌است؛ توفان شدیدی که از دو روز پیش در جنوب و شرق کرمان آغاز شده و حالا معاونت راهداری جنوب کرمان می‌گوید میزان دید افقی در برخی جاده‌ها را به زیر ۱۰۰متر کاهش داده‌است. روز پنجشنبه توفان شعاع دید در محور کرمان-زاهدان را حتی به کمتر از ۱۰متر رساند و بسیاری از خودروها را زمین‌گیر کرد. در دو روز گذشته، توفان ده‌ها هکتار از مزارع گندم و جو را دچار شن‌گرفتگی کرده و باعث قطعی برق ۱۹ روستا شده‌است.

گروه جامعه روزنامه جام جم