آیا عارضه قلبی به‌دنبال مصرف آنتی بیوتیك آزیترومایسین؛ واقعیت دارد؟

تاکنون فقط داروی رمدیسیور توانسته به عنوان تنها درمان فعلی ویروس کرونا ثبت شود. در میان داروهایی که معمولا پزشکان در مراجعه مبتلایان به ویروس کووید 19 برای آنها تجویز می‌کنند، به جرأت می‌توان گفت آزیترومایسین پای ثابت داروهاست و این دارو همچنان در حالی تجویز می‌شود که ضدونقیض‌هایی پیرامون عوارض جانبی ناشی از مصرف آن از سوی متخصصان و محققان متعدد مطرح است. اما آیا واقعا آزیترومایسین در درمان کرونا مؤثر است؟ و آیا خطراتی که برای مصرف این دارو عنوان می‌شود واقعیت دارد؟

آزیترومایسین به عنوان یک آنتی‌بیوتیک برای درمان عفونت‌های باکتریایی خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای درمان عفونت‌های ویروسی از قبیل سرماخوردگی کاربرد ندارد. این دارو را معمولا در ترکیب با انواع دیگری از آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های پیچیده تجویز می‌کنند. این دارو با توقف تکثیر باکتری‌ها، آنها را نابود کرده و بیماری را درمان می‌کند.

عوارض جانبی شایع

آزیترومایسین هم مانند تمام داروهای شیمیایی عوارض خاص خودش را دارد که باید هنگام مصرف از آنها مطلع باشید تا در صورت مشاهده آن عوارض، با پزشک نسبت به ادامه دارو یا قطع آن مشورت کنید. اسهال، حالت تهوع و استفراغ، دردهای شکمی و سردرد از جمله عوارض شایع مصرف این آنتی‌بیوتیک محسوب می‌شود.

اگر این عوارض خفیف باشد، بعد از گذشت چند روز با سازگاری بدن به دارو خود به خود رفع می‌شود. اما چنانچه عوارض آن شدید بود و بعد از مدتی از بین نرفت، حتما با پزشک مشورت کنید. بر اثر مصرف این دارو ممکن است با مشکلات کبدی مواجه شوید که باعث علائمی مانند خستگی یا ضعف، کاهش اشتها، درد شکمی، ادرار تیره‌رنگ و زردشدن پوست و سفیدی چشم‌ها می‌شود.

تپش قلب در قفسه سینه، نفس‌نفس زدن در خواب و از حال رفتن هم از جمله علائم مرتبط با مشکلات ضربان قلب هستند. واکنش‌های حساسیتی هم در مصرف آزیترومایسین ممکن است با این علائم بروز کند: دشواری در تنفس، التهاب و تورم صورت، لب‌ها، زبان و گلو، کهیر و واکنش‌های شدید پوستی.

تداخل دارویی ممنوع!

معمولا آزیترومایسین به‌عنوان یک داروی ضدالتهاب و آنتی بیوتیک در درمان عفونت‌های تنفسی باکتریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و یکی از داروهای بالقوه برای درمان کووید‌ 19 شناخته می‌شود. مصرف آزیترومایسین همزمان با برخی داروها می‌تواند خطرناک بوده و عوارضی را به دنبال داشته‌باشد.

برای مثال یکی از این داروها «ولفیناویر» است که به عنوان داروی ضدویروس و در بیماران مبتلا به ویروس اچ‌آی‌وی تجویز می‌شود. مصرف همزمان آن با آزیترومایسین ممکن است مشکلات کبدی یا شنوایی را به‌دنبال داشته‌باشد. علاوه بر این، داروی «وارفارین» که به داروی رقیق‌کننده خون معروف است در صورتی که همزمان با آزیترومایسین مصرف شود، می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد.

اما از آنجا که در ماه‌های اخیر با توجه به شیوع کرونا و تجویز این دارو به‌عنوان آنتی‌بیوتیک، در خبرها اعلام شده‌است که مصرف آزیترومایسین احتمال بروز بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد. در این میان، برخی یافته‌های محققان دانشگاه ایلینویز و شیکاگو دریافته‌اند که آزیترومایسین به خودی خود ارتباطی با افزایش خطر حملات قلبی ندارد؛ اما اگر این دارو همراه با داروهای خاصی مصرف شود که روی عملکرد الکتریکی قلب اثر می‌گذارد، ممکن است نتیجه آن بروز حملات و سکته‌های قلبی باشد. مصرف همزمان این داروها در کنار آزیترومایسین خطر بروز حملات قلبی را تا 40 درصد افزایش می‌دهد و با عوارضی مانند از حال رفتن، تپش قلب و حتی ایست قلبی همراه است.

داروهایی که روی تکانه‌های الکتریکی قلب به‌ویژه در تناوب ریتم الکتریکی قلب اثر می‌گذارند معمولا داروهای فشار خون مانند بازدارنده‌ها و مسدودکننده‌های بتایی، برخی داروهای ضدافسردگی، داروهای ضدمالاریا مانند هیدروکسی‌کلروکوئین و کلروکوئین، داروهای اوپیوئیدی و حتی شل‌کننده‌های عضلانی هستند بنابراین محققان توصیه می‌کنند پزشکان زمانی که برای درمان مبتلایان به کووید 19 داروی آزیترومایسین تجویز می‌کنند، مراقب باشند بیمار از این قبیل داروها به‌طور همزمان استفاده نکند بنابراین تجویز این دارو در این گروه از بیماران که از چنین داروهایی استفاده می‌کنند باید با احتیاط انجام شود.

ممنوعیت مصرف در شیردهی

طبق مطالعات صورت گرفته، مصرف آزیترومایسین در دوران شیردهی ممنوع است. این دارو از طریق شیر به نوزاد منتقل می‌شود و تغذیه او با شیر مادر می‌تواند برخی عوارض جانبی شامل اسهال، استفراغ و جوش‌های پوستی را برای نوزاد به همراه داشته‌باشد. در نتیجه پیش از مصرف این دارو حتما با پزشک مشورت کنید.

منابع: Science Daily
و Medical News Today

 ندا اظهری - سلامت / روزنامه جام جم