محتوای دیجیتال منبع درآمدزایی است

محمدرضا طلایی، رئیس هیات‌مدیره فدراسیون فاوا در نشستی با محمدرضا بهمنی، رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال ضمن معرفی پویش ملی محتوای دیجیتال تأکید کرد که تسهیل فعالیت‌های تولید نرم‌افزارهای مبتنی‌بر محتوا و توسعه تولید محتوای دیجیتال می‌تواند به رشد اقتصادی کشور کمک شایانی کند.

طلایی با اشاره به وضعیت اشتغال در حوزه فناوری عنوان کرد: ۱۰ درصد از کل جمعیت کشور بیکار هستند که از آن ۱۰ درصد، ۳۳ درصد در حوزه فناوری اطلاعات تحصیل کرده‌اند. یعنی برآورد می‌شود که نزدیک به ۳ میلیون نفر بیکار در حوزه فناوری اطلاعات در کشور وجود دارد. از این رو محتوای دیجیتال می‌تواند منبع درآمدزایی و اشتغال‌زایی باشد.

وی با اشاره به پویش ملی محتوای دیجیتال، یکی از اهداف این را گفتمان‌سازی در میان فعالان اقتصادی عنوان کرد و گفت: در اتاق بازرگانی ایران، در میان فعالان بازرگانی این گفتمان‌سازی را آغاز کرده‌ایم. تاکنون وبینارهای آموزشی متعددی توسط پویش برگزار شده‌است که در میان فعالان بازرگانی این باور را ایجاد کنیم که حوزه محتوای دیجیتال تا چه اندازه می‌تواند در توسعه کسب و کارهای‌شان اثرگذار باشد. هدف ما این است که با ادبیات تجار و بازرگانان بتوانیم با آنها گفتگو کنیم.

طلایی تأکید کرد: بخشی دیگر از فعالیت‌های پویش ملی محتوای دیجیتال ایجاد هاب تولید و هاب صادرات است. اتاق بازرگانی ایران فضای مناسبی را برای تاسیس مرکز نوآوری در نظر گرفته است همچنین فدراسیون فاوا قصد دارد با همکاری دانشگاه‌های کشور، فضاهایی را برای این هاب‌های تولید و صادرات محتوا ایجاد کنند. گام بعدی این است که بعد از هاب‌های فیزیکی، دنبال توسعه و گسترش هاب‌های مجازی تولید و صادرات باشیم.

پر کردن شکاف بسترهای محتوای دیجیتال

رئیس هیات مدیره فدراسیون فاوا تأکید کرد: ایده گرایش به تولید محتوای دیجیتال از دهه ۱۳۷۰ در کشور مطرح شد و مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از نیمه دهه ۱۳۸۰ تاسیس شد. تا ابتدای دهه ۱۳۹۰ فعالان بخش خصوصی جهت تولید محتوای دیجیتال در بستر ویندوز تلاش و سرمایه‌گذاری زیادی کرده‌بودند، اما با توسعه گوشی‌های هوشمند، بسترهای تولید و مصرف محتوای تحول جدی پیدا کرد و بستر اصلی مصرف محتوای دیجیتال به گوشی‌های هوشمند و سیستم‌های عامل آی‌اواس و اندروید منتقل شد.

طلایی اظهار کرد: این تحول بازار جهانی باعث شد تا بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی نرم‌افزارهای مبتنی بر محتوا و محتوای دیجیتال، از بازار عقب بمانند و فعالیت‌های‌شان دچار گسست شود. امروز عمده کسانی که در حال فعالیت روی اپ‌ها و نرم‌افزارهای همراه هستند، عمدتا گرایش خدماتی دارند و کمتر نرم‌افزارهای محتوایی را مورد توجه قرار می‌دهند. در برابر فعالانی که تا پیش از این روی بسترهای رایانه‌های شخصی فعالیت می‌کردند، هر چند بازار را از دست داده‌اند، اما همچنان سرمایه ارزشمند محتوا را در اختیار دارند.

وی گفت: انجمن ناشران دیجیتال برای حل این گسست میان تولیدکنندگان محتوا و تولیدکنندگان نرم‌افزارهای تلفن همراه برای ایجاد بستری اقدام کرده‌است تا این دو حوزه با استفاده از تشکیل شرکت‌های جوینت‌ونچور فعالیت اقتصادی مشترک انجام دهند. درواقع هاب‌های تولید و صادرات پویش ملی محتوای دیجیتال، قرار است این همکاری را تسهیل و تسریع کند.

رئیس هیات مدیره فدراسیون فاوا تصریح کرد: : ۱۱ میلیون فارسی‌زبان در خارج از کشور مقیم هستند، که نزدیک به هفت میلیون نفر آنها ایرانی‌تبار و چهار میلیون افغان تبار محسوب می‌شوند. تمرکز این تعداد فارسی زیان هم در اروپا و آمریکا است. این جمعیت می‌تواند یکی از بازارهای هدف صادراتی برای نرم‌افزارها و تولیدکنندگان محتوای فارسی باشد.

نقش محتوای دیجیتال در جهش تولید

طلایی گفت: شعاری که برای پویش ملی محتوای دیجیتال در نظر گرفته‌ایم «تولید محتوای ملی، جهش تولید، توسعه اقتصاد» است. این شعار به این معنی است که هدف پویش فقط توسعه در بخش فناوری اطلاعات یا محتوای دیجیتال نیست، بلکه زمینه‌ای برای رونق اقتصادی کل کشور است. یکی دیگر از اهداف فدراسیون فاوا این است که زمینه‌های حقوقی و قانونی برای انتقال کسب و کار از دفاتر فیزیکی به دفاتر مجاری را در کشور فراهم کند.

وی با اشاره به لزوم همکاری نهادها و متولیان دولتی با این برنامه گفت: البته این هدف‌گذاری بزرگی است که نیازمند همکاری ثبت شرکت‌ها، سازمان امورمالیاتی و سازمان تأمین اجتماعی است. امروز یک شرکت می‌تواند تمام فعالیت‌های خود را از طریق فضای مجازی و وسائل ارتباطی مدرن انجام دهد و صد درصد دفتر فیزیکی خود را تعطیل کنند. امیدواری ما این است که با مشکلات اقتصادی که در کشور وجود دارد و انتظار چندانی از حمایت‌های دولتی از بخش فناوری اطلاعات و نرم‌افزار نیست، فضایی تسهیل شود که با حضور مستقیم محصولات محتوایی و خدمات فناوری اطلاعات در بازارهای جهانی و کسب درآمدهای ارزی، امکان رشد و توسعه فراهم شود.

برنامه تحول دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

بهمنی، رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال نیز در این نشست تأکید کرد: ما بخش عمده‌ای از خواسته‌هایی را که توسط فعالان تولید و صادرات محتوا مطرح شده‌است در مرکز پیگیری می‌کنیم. از اواخر سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۸ برنامه‌ای برای توسعه رسانه‌های دیجیتال و برنامه تحول مرکز ملی فناوری آماده شد و به‌صورت نامه‌ای برای ریاست جمهوری اسلامی ارسال شد. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اولین دستگاه دولتی است که برنامه تحول دیجیتال خود را آماده و در پنج حوزه آن را تعریف کرده‌است.

وی گفت: ظام مدیریت وزارتخانه از جمله ساختار مجوزها، نظارت‌ها و حمایت‌ها باید با تحولات روز تطابق پیدا کند. حوزه دوم حوزه سامانه‌های فرهنگی است. مثلاً برای ثبت مجوز کتاب توانسته‌ایم سامانه‌ای ایجاد کرده‌ایم که همه کارها در یک سامانه واحد انجام شود. ناشران، کتابخانه ملی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و خانه کتاب در آن حضور دارند و همه کارهای مجوز به صورت آنلاین انجام می‌شود. باوجود تلاش‌ها، واقعیت این است که بخش عمده‌ای از بسترهای فرهنگی خارج از حوزه حکمرانی انجام می‌شود که ما باید بتوانیم در این بسترها هم حضور پیدا کنیم.

رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال تاکید کرد: سومین محور تحول دیجیتال، تحول محتوا است. محتوایی که عرضه می‌شود چه نقشی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در تولید، هدایت و راهبری و توسعه محتوا به لحاظ کیفی و کمی خواهد داشت. چهارمین محور مساله کسب‌وکار است. بحث اقتصاد فرهنگ در جهان مورد توجه قرار گرفته‌است. در مورد بسترهایی که برای تولید و انتشار محصولات فرهنگی وجود دارد، وزارت ارشاد باید مشخص کند که چه کمک‌هایی می‌تواند بکند و چه راه‌هایی برای اعمال حکمرانی وجود دارد.

بهمنی تأکید کرد: پنجمین حوزه تحول دیجیتال اطلاع‌رسانی و تبلیغات است. ما متولی مطبوعات، رسانه‌ها و تبلیغات هستیم، اما واقعیت این است که در فضای مجازی قدرت و توانایی رصد و پایش بخش اعظم محتوای تولید شده‌ را نداریم. ما با ۵۰۰ تا ۶۰۰ روزنامه و نشریه و خبرگزاری همکاری می‌کنیم، اما در حوزه فضای مجازی هر کاربر خودش می‌تواند یک خبرگزاری باشد. اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این مورد چه می‌تواند بکند، سؤال بزرگی است که باید در چارچوب برنامه تحول دیجیتال به آن پاسخ دهیم.

وی گفت: ۱۶ پیشنهاد برای حل و فصل مشکلات و ناکارامدی‌ها در این حوزه‌ها مطرح شده‌است و ۲۸ پروژه جاری برای اجرای این ۱۶ پیشنهاد آغاز شده‌است. نقاط مشترکی میان خواسته‌های فعالان تجارت دیجیتال و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود دارد که می‌تواند زمینه‌های همکاری‌ها را ایجاد کند./ایسنا