در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
تغییرات اقلیمی از خطرناکترین تهدیدها برای آینده صخرههای مرجانی و به تبع آن ماهیان و آبزیان همزیست آنها محسوب میشود. رویدادهای سفیدشدن همراه با افزایش دمای سطح آب دریا در حال افزایش در تناوب، بزرگی و جغرافیای وقوع در سراسر جهان است. تحقیقات نشان داده تکرار رویدادهای سفیدشدگی در مقیاس وسیع با میزان گرم شدن کره زمین در ارتباط مستقیم است به گونهای که بر اثر افزایش دما در اقیانوسها، میزان و مقیاس سفیدشدگی از اوایل دهه 1360/ 1980 رو به فزونی گذاشته است. این عامل استرسزا باعث از بین رفتن پوشش مرجانی و تغییر مداوم در ساختار جوامع آنها در بسیاری از نقاط جهان شده و بسیاری از سنگفرشهای مرجانی را نابود کرده است.
همانند مناطق دیگر جهان، دمای آب در خلیجفارس در حال افزایش است. به بیان دقیقتر، خلیجفارس به علت نوسانات زیستمحیطی زیاد و دمای بالای آب در آن (بالاتر از تحمل گرما برای مرجانهای سایر نقاط دیگر جهان) بهعنوان گرمترین دریای مرجانی در جهان شناخته شده است. امروزه مشخص شده بیشترین آستانههای تحمل دمایی در برابر سفیدشدگی مربوط به مرجانهای خلیجفارس است. گرچه مرجانهای خلیجفارس و همزیستهای جلبکی آنها تا حدود زیادی با افزایش دما خو گرفتهاند، لیکن نتوانستهاند از ناهنجاریهای شدید مثبت دما رهایی یابند و رویدادهای سفیدشدگی و مرگومیرهای گستردهای را تجربه میکنند. متاسفانه تناوب وقوع این رویداد در سالهای اخیر در سراسر جهان و همچنین در خلیجفارس نسبت به گذشته بیشتر شده است، به گونهای که در پنج سال اخیر سه مرتبه اتفاق افتاده است؛ در حالی که طی30 سال پیش از آن تعداد ثبت شده این پدیده در خلیجفارس چهار بار بوده است. مشاهدات میدانی ما نشان میدهد امسال نیز با توجه به افزایش دمای آب، مرجانهای بیشتر مناطق مرجانی خلیجفارس سفید شدهاند.
دادههای دمای آب استخراجشده از تصاویر ماهوارهای نشان میدهد میانگین هفتگی دمای آب در آبهای اطراف جزیره کیش در اواسط مرداد امسال از 35 درجه سانتیگراد بالاتر رفته است. همچنین میزان عددی شاخص DHW (تعداد هفتههای با ناهنجاری مثبت دمایی) از عدد 9 فراتر رفته است که این نیز در 40 سال گذشته کمنظیر است. پیشتر، تحقیقات ما در پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی نشان داده بود که حد تحمل مرجانهای خلیجفارس در برابر افزایش این شاخص عدد 3/5 است که از سایر نقاط جهان بیشتر است.
دکتر کیوان کبیری
پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
برای بررسی کتاب «خلبان صدیق» با محمد قبادی (نویسنده) و خلبان قادری (راوی) همکلام شدیم