فرزندخواندگی و غریزه مادری

تا سال‌ها این دو گروه جزو افرادی بودند که در صورت تمایل و داشتن شرایط لازم می‌توانستند درخواست پذیرش کودکان بی‌سرپرست را بدهند و فرزندی را به فرزندخواندگی بپذیرند؛ اما در سال‌های اخیر آمار دختران جوانی که به هر دلیلی شرایط ازدواج برایشان مهیا نبوده و مجرد مانده‌اند و درخواست پذیرش فرزندخوانده را داشتند، افزایش یافته و همین باعث شده تا انگیزه‌ای برای صدور حکم فرزندخواندگی برای دختران مجرد هم اعمال شود و حالا شش سالی است که از تصویب این قانون می‌گذرد.
به تازگی آمار دختران مجرد بالای 30 سالی که سرپرستی فرزندان بی‌سرپرست را بر عهده گرفته‌اند به 160 نفر رسیده است. خانم‌های مجردی که می‌خواهند درخواست سرپرستی فرزندخوانده دهند، باید مطلع باشند که مراحل دشواری را باید پشت سر بگذارند.
بعد از بررسی‌های اولیه‌ای که از سوی بهزیستی از محل زندگی آنها به عمل می‌آید، مصاحبه با فرد متقاضی و دارا بودن تمام شرایط و مدارک لازم برای حکم سرپرستی، پرونده تشکیل و به کمیته فرزندخواندگی فرستاده می‌شود. در این مرحله فرزند مناسب برای فرد در نظر گرفته شده و به مدت شش ماه آزمایشی، فرزند در اختیار فرد متقاضی قرار می‌گیرد.
بعد از گذشت این مدت اگر تمام شرایط مساعد بود و هردو طرف رضایت داشتند، مراحل ثبت نهایی فرزندخواندگی و ثبت نام‌ها در شناسنامه‌ها انجام می‌شود. در حال حاضر، در تهران حدود 3000‌خانم مجرد داریم که تقاضای سرپرستی فرزندخوانده داده‌اند.
با بالا رفتن سن ازدواج در دختران، امید به ازدواج در بسیاری از آنها پایین آمده و همین امر باعث شده تمایل آنها به پذیرش فرزندخوانده بیشتر شود. درواقع، آنها با این کار علاوه بر این که می‌خواهند کار ثوابی انجام داده باشند، تمایل دارند براساس غریزه حس مادری خود عمل کنند. معمولا دختران مجرد از همه قشری برای پذیرش سرپرستی کودک به بهزیستی مراجعه می‌کنند، اما بیشتر آنها افراد موفق و تحصیلکرده‌ای از نظر زندگی فردی و اجتماعی با شغل ثابت هستند، ولی معمولا اولویت با افرادی است که کامل‌ترین شرایط سرپرستی را داشته باشند.
هدف از این قانون، بیشتر خانم‌های مجردی هستند که از همه جهات توانمندی‌های لازم را برای پذیرش فرزندخوانده و بزرگ‌کردن کودک داشته باشند و از نظر مالی هم تمکن خوبی داشته باشند و در تأمین زندگی فرزندخوانده خود از نظر مالی هیچ مشکلی نداشته باشند. بسیاری از دختران مجرد تمایل دارند نوزادان را به فرزندخواندگی بپذیرند، اما بهزیستی تلاش می‌کند به‌گونه‌ای عمل کند که کودکانی با سنین بالاتر هم بتوانند طعم زندگی در کانون گرم خانواده را بچشند و از عشق و محبت آنها برخوردار شوند. همچنین تجربه نشان داده که خانم‌های مجرد در نگهداری کودکان بیمار یا کودکان معلول موفقیت خوبی داشته‌اند.

مهشید موقر / معاون اجتماعی بهزیستی