ممنوعیت آزمون های چرتکه و کانگورو در مدارس

به گزارش جام جم آنلاین از مهر، رضوان حکیم زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در برنامه تلویزیونی پرسشگر که با موضوع «چالش های تحول در برنامه ریزی درسی» روی آنتن شبکه آموزش سیما رفت، در ابتدای سخنان خود گفت: ممکن است که میان برنامه ریزی تعیین شده در برنامه‌های درسی و آنچه در عمل در کلاس‌های درس اجرا می‌شود فاصله‌هایی وجود داشته باشد. دلایلش زیاد است که یکی از آنها می‌تواند تأثیر فرایندهای ارزشیابی آموزش دادن باشد که ممکن است اهداف تحصیلی را جا به جا می‌کند.

وی ادامه داد: سازمان پژوهش در کنار شورای عالی آموزش و پرورش وظیفه دارد تا اهداف نظام آموزشی را بر اساس سند تحول بنیادین تبیین کنند اما به خصوص بعد از دوران ابتدایی اتفاقی که می‌افتد این است که این برنامه ریزی با عمل تفاوت می‌کند و یک علت آن کنکور است. اثر کنکور به گونه‌ای است که علیرغم تأکیدات سندتحول بنیادین برای تغییر جهت از آموزش به پرورش؛ برنامه درسی از تربیت به آموزش تقلیل می‌یابد.

حکیم زاده اظهار کرد: سازمان سنجش مجری سیاست‌های کلان است و به خودی خود نقشی در این موضوع ندارد. قطعاً اگر هم افزایی و هم اندیشی به همراه کارشناسی تخصصی بین آموزش و پرورش و وزارت علوم وجود داشته باشد می‌توان امیدوار بود که اتفاقات خوبی در زمینه تغییر جهت ارزشیابی‌ها رخ دهد. اگر هم نقدی در زمینه تربیت مطرح می‌شود به تنهایی متوجه معلمان نیست و آنها مجری سیاست‌هایی هستند که ما تعیین می‌کنیم.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش بیان کرد: برنامه درسی به معنای تمام فرصت‌های آموزشی است که دانش آموز تجربه می‌کند و فقط محدود به کتب درسی نیست. یک برنامه درسی پنهان هم داریم و ممکن است عوامل دیگری در عدم اجرای خوب برنامه درسی دخیل باشد. تلاس ما در دو سال گذشته بر این بوده است که بتوانیم فرصت‌ها و تجارب یادگیری دانش آموزان را با سند تحول همسو کنیم. اجرای طرح‌هایی چون تمالیف مهارتی، داستان خوانی و داستان نویسی و بازی و یادگیری در همین راستا بوده است. ارزشیابی کیفی توصیفی نیز با اهداف سند تحول بسیار متناسب است. در کنار این اما برنامه‌هایی را در صداوسیما مشاهده می‌کنیم که خانواده‌ها را با تبلیغاتی مواجه می‌کند که مدام می‌گوید به فرزندتان کمک کنید که در مدرسه تیزهوشان قبول بشود. خانواده به دنبال مطالبه گری از مدرسه می‌رود و اگر جواب نگیرد به سمت مؤسسات بیرونی می‌رود. آن رسانه که اثر تربیتی دارد و تبلیغ می‌کند این میان نقش بسیار مهمی دارد.

وی گفت: به دنبال تبرئه کردن آموزش و پرورش نیستم، ولی یکی از عوامل مؤثر در تغییر جهت تربیت، همین رسانه است. رسانه ملی برای پیش دبستانی هم تبلیغ می‌کند در حالی که در سند تحول تاکید شده که باید به سمت آموزش و پرورش یکپارچه برویم. اگر همراهی خانواده را به عنوان یکی از ذی نفعان اصلی تعلیم و تربیت داشته باشیم، برنامه‌هایی که در دوره ابتدایی در دست اجرا داریم بهتر پیش می‌رود.

حکیم زاده اضافه کرد: اخیراً نامه‌ای را با رئیس مرکز ملی سمپاد تهیه کردیم که به مدارس ابلاغ می‌کنیم و بر اساس آن کلیه آزمون‌هایی چون چرتکه و کانگورو و…که فقط روی تقویت قوای ذهنی تمرکز کرده و تربیت در آن مغفول است را غیرقانونی و ممنوع اعلام می‌کنیم. اگر خانواده‌هایی تا کنون آگاهی نداشتند حتماً باید این مسیر تغییر کند. اگر مدرسه‌ای این آزمون‌ها را اجرا کند کار غیرقانونی انجام می‌دهد.

حکیم زاده درباره حجم و تنوع کتب درسی نیز اظهار کرد: اگر چارچوب برنامه درسی را مدنظر قرار دهیم، این امکان فراهم است که متناسب با آن در تألیف کتب تنوع داشته باشیم و بررسی کنیم که آیا اهداف را پوشش می‌دهد یا خیر. در سند تحول پیش بینی شده که باید ۲۰ درصد محتوا را در اختیار مدرسه بگذاریم. سال قبل طرح بوم اجرا شد. اما درباره چندتالیفی گامی برنداشته نشده است.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه چندتالیفی را قرار نیست کارشناسان سازمان پژوهش به تنهایی انجام بدهند گفت: نیاز نیست کارشناسان سازمان را برای چندتالیفی آماده کنیم، بلکه باید این نگاه تغییر کند. باید سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با بدنه علمی و متخصص برنامه ریزی آموزشی ارتباط بگیرد. نمی‌شود ارتباط نظام مند بین جامعه متخصصین برنامه ریزی آموزشی نداشته باشیم. ارتباط غیرنظام مند یعنی افراد بر اساس آشنایی و رابطه شخصی وارد شوراهای برنامه ریزی درسی شوند. در حالی که باید این ورود نظام مند شود.

وی درباره حجم کتب درسی نیز گفت: یکسری حوزه‌های یادگیری و یکسری مفاهیمی داریم که باید به صورت تلفیقی آموزش داده شود. در حالی که به اشتباه برای هر موضوعی یک کتاب تألیف می‌کنیم. فرصت ما محدود است. کتاب رسانه، محیط زیست و.. تألیف شده اما اینها باید از طریق همه حوزه‌های یادگیری پیگیری شوند. یا مفاهیم کتاب پژوهش و تفکر هم باید از طریق برنامه‌های درسی ادبیات و علوم و … دنبال شود.

حکیم زاده ادامه داد: به سمت منابع متنوع یادگیری در حال حرکت هستیم که در سند تحول هم تنوع بخشی به محیط‌های یادگیری اشاره شده مثل پژوهش سراها و کانون‌ها که فضاهای یادگیری بیرون مدر سه هستند.

معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه در طرح تغییر جهت دهی تکالیف مشق شب به تکالیف مهارتی اتفاقات خوبی افتاده است، گفت: همچنین بیش از ۶ میلیون رکورد در داستان نویسی و داستان گویی داریم و در تکالیف مهارتی نیز نمونه کارهایی ارائه شده که بسیار قابل توجه است. نمایشگاه‌های استانی داشته ایم اما شاید به اندازه کافی این فرصت داده نمی‌شود که این دستاوردها در برنامه‌های عمومی رسانه ملی معرفی و ارائه شود.