همان همیشگی لطفا...

مونس شبانه روزه‌داران
همین حالا اگر به شما بگویند بخشی از دعای سحر را بخوانید به احتمال زیاد اولین لحن و صوتی که برای خواندنش انتخاب می‌کنید همانی است که مرحوم عباس صالحی با آن صوت دعای سحر را می‌خواند. البته مرحوم صالحی این دعا را بعد از انقلاب خواند، قبل از انقلاب زحمت خواندنش در رادیو و تلویزیون را مرحوم سیدجواد ذبیحی می‌کشید.
بعدتر البته دعای سحر توسط افراد دیگری هم خوانده و پخش شد، اما چیز جدیدی ارائه نشد و نواها تقلیدی بود از این دو سبک که البته بیشترش با روش مرحوم صالحی اجرا شده بود. اکثر نواهای رمضانی مربوط به قبل از اذان ظهر و مغرب هستند، اما دعای سحر، تنها دعایی است که نوایش شدیدا با نیمه‌های شب ماه رمضان گره خورده است. این دعا عاشقانه‌ای است با خدا که امام رضا(ع) فرموده‌اند جدشان امام محمدباقر(ع) در سحرگاهان می‌خوانده است.

به نام نام‌های نیکوی خداوند
یکی دیگر از نواهایی که عادت کرده‌ایم قبل از اذان حتما به آن گوش بدهیم و گاهی زیر لب زمزمه‌اش کنیم تواشیح «اسماء الحسنی» است. این تواشیحی که حالا در قبل از اذان پخش می‌شود تواشیح گروه «محمد رسول‌ا...» است، اما اصل این نوا توسط استاد محمدسید نقشبندی که یکی از بزرگان این عرصه است اجرا شده است. اصالتی مصری دارد و در مصر به او امام‌البتهلین و امام‌المداحین می‌گویند. البته نسخه اولیه که توسط استاد نقشبندی اجرا شد تواشیح خوبی بود، ولی خیلی‌ها معتقدند نسخه ایرانی‌اش کامل‌تر و پخته‌تر است. البته پخش این تواشیح کمی به‌روزتر هم شده است. در کلیپی اعضای گروه محمد رسول‌ا... در حرم امام رضا(ع) هستند و کلیپ دیگر در شهرک سینمایی نور ضبط شده و نزدیک اذان روی آنتن شبکه‌های مختلف می‌رود.

تیتراژهای خاطره‌انگیز
علاوه بر تمام دعاهای ماندگار ماه رمضانی، اکثر مخاطبان تلویزیون تمام این سال‌ها، دقایق منتهی به اذان مغرب را با برنامه «ماه عسل» گذرانده‌اند. طبیعتا تیتراژهای این برنامه یکی از چیزهایی است که با هر بار شنیدن‌شان آدم بی‌درنگ یاد ماه رمضان می‌اندازد. از «حس می‌کنم تورو» مهدی یغمایی بگیرید تا «سازش» مهدی یراحی، «هوایی رو که تو نفس می‌کشی» فرزاد فرزین و «نگران منی» مرحوم پاشایی.

صدای نماز دختر عشایر
سال‌های سال سرود «مرغ سحر» یکی از نواهایی بود که برای بچه‌ها و البته خیلی از بزرگ‌ترها با ماه رمضان عجین شده بود. «باز هم مرغ سحر بر سر منبر گل/ دم به دم می‌خواند شعر جان‌پرور گل». همان‌طور که دارید بقیه سرود را زیر لب زمزمه می‌کنید بد نیست داستان جالب سرودن شعرش را هم بخوانید. آقای احد ده‌بزرگی، شاعر این سرود می‌گوید: «در ساختمان امور تربیتی کار می‌کردم که قسمتی از آن عشایری بود. داشتم رد می‌شدم دیدم توی نمازخانه یک دختر با لباس محلی قشنگی دارد نماز می‌خواند. انگار مثل یک پروانه سر شاخه گلی نشسته است. این شد که شعر مرغ سحر سروده شد. این سرود برای اولین بار توسط پسربچه‌ای به نام سپنتا خدایاری که پیراهن رنگارنگ و شلوار کرم به تن داشت اجرا شد و بعدتر خیلی‌ها آن را بازخوانی کردند. هنوز هم گاه از بعضی از شبکه‌ها پخش می‌شود و بچه‌های دیروز و بزرگ‌ترهای امروز کلی با آن خاطره‌بازی می‌کنند.»

کلیپ‌های قرآنی؛ تاثیرگذار و دلنشین
همیشه این‌طور بوده که قبل از اذان قسمتی از یک سوره توسط قاری قرآن به صورت زنده یا تولیدی پخش می‌شده است. اما در یک کار جالب کلیپی از سوره‌های الرحمن و یاسین ساخته شده که یکی از گروه‌های تواشیح اجرایش می‌کند و ترجمه‌اش را ناصر طهماسب می‌خواند. تصاویر جالب و توضیح در مورد این‌که هر کدام از نعمت‌های خداوند در کدام قسمت و از کدام سوره آورده شده، این ویدئوها را دیدنی و شنیدنی‌تر کرده است.

نوای دلنشین «ربنا»
شاید بتوان گفت این دعا یکی از اصلی‌ترین و مهم‌ترین نواهای این ماه است و تقریبا هر کسی نوای ربنا به گوش‌اش می‌خورد بی‌درنگ به یاد ماه رمضان می‌افتد. این دعا برای اولین توسط محمدرضا شجریان در تابستان سال 1358 بدون تکرار و یک‌بار برای همیشه ضبط شده و برای مدت 30 سال، جزو برنامه‌های اصلی رادیو و تلویزیون در ماه مبارک رمضان بود. اما چند سالی هست که گوشمان به شنیدن ربناهای دیگر عادت کرده و تقریبا اکثر گروه‌های تواشیح و برخی از خوانندگان این دعا را بازخوانی کرده‌اند. در حال حاضر ربنایی که اکثر شبکه‌ها قبل از اذان پخش می‌کنند کار گروه تواشیح النور است. علاوه بر این دعا تصنیف مثنوی افشاری هم یکی از آن نواهاست که جانش با جان ماه رمضان گره خورده است و البته چندسالی است که دیگر پخش نمی‌شود و کمتر کسی توان بازخوانی‌اش را داشته تا بتواند روح روزه‌دار را دقایقی قبل از افطار پرواز دهد.