بلوف سیاسی برای آرام کردن بازار نفت

طبق بررسی‌های صورت گرفته حدود 35 درصد بودجه ایران وابسته به نفت است که صادر نشدن آن ممکن است تا حدی بر اقتصاد ایران و همچنین کمبود بودجه تأثیر بگذارد. اما سؤال اصلی اینجاست که آیا این اقدام آمریکا شدنی است؟
در سال‌های 2017 و 2018 میزان رشد تقاضای نفت متناسب با رشد اقتصادی دنیا تا جایی بالا رفت که در 10 سال قبل از آن چنین رشد تقاضایی وجود نداشت. به طور متوسط رشد تقاضای نفت یک میلیون و دویست هزار بشکه در روز بوده، اما در این سال‌ها به یک میلیون و هشتصد هزار بشکه رسیده است. آمارها نشان می‌دهد تقاضای نفت در حال رشد است و این اتفاق در سال 2019 هم خواهد افتاد. اکنون آمریکایی‌ها سعی دارند به دنیا بگویند که نیازی به نفت ایران نیست و تغییری در امنیت انرژی جهان به وجود نمی‌آید اما این سیاست آنها مقطعی و زودگذر است.
آمریکا اعلام کرده کمبود نفت در بازار توسط کشورهای عربستان و امارات تأمین خواهد شد و عربستان برای این‌که این سیاست را به همه جهان بگوید همیشه اعلام می‌کرد دو تا سه میلیون بشکه ظرفیت مازاد دارد اما عربستان توانایی این کار را در بلند مدت ندارد. امارات هم در سه میلیون بشکه که ظرفیت نهایی این کشور است تولید خود را نهایی کرده و توانایی افزایش ظرفیت را ندارد.
این در شرایطی است که ایران روزانه 2.5 میلیون بشکه نفت صادر می‌کرد و کمبود نفت ایران در بازار حس می‌شود. البته ممکن است در کوتاه مدت این کشورها بخواهند برای آرام سازی بازار مقیاس تولیدشان را افزایش دهند، اما توانایی ادامه دادن آن را نخواهند داشت، در نتیجه ایران از بازار نفت، حذف‌شدنی نیست.
در مورد آمریکا که اکنون یکی از بزرگترین تولید کننده‌های نفت جهان به حساب می‌آید، باید گفت این کشور روزانه یازده میلیون بشکه تولید می‌کند اما هفت میلیون بشکه آن نفت شیل و نفت غیر متعارف است. تولید نفت شیل به این‌گونه است که به طور مستمر و مرتب باید چاه بزنند تا بتوانند آن را نگه دارند. به این دلیل که عمر چاه‌های آنها بسیار کوتاه است و به شش ماه نمی‌رسد.
حذف ایران از کشورهای عرضه‌کننده نفت با این‌که تولید نفت شیل را به صرفه می‌کند اما در بخش مصرف آمریکا تأثیر می‌گذارد و قیمت حامل‌های انرژی را به شدت افزایش می‌دهد که این موضوع می‌تواند نتیجه انتخابات سال آینده آمریکا را تغییر دهد. در نتیجه جبران حذف نفت ایران توسط عربستان و امارات یک بلوف سیاسی است و تعادل بازار بر هم خواهد خورد.

سیدمهدی حسینی

کارشناس نفت