از کشتار قبل انقلابی سالک، هاری و تب مالت تا کنترل بعد از انقلاب

بهزاد امیری، رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل‌انتقال از حیوان به انسان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار جام جم آنلاین در خصوص دستاوردهای حوزه پزشکی کشور در طول 40 سال انقلاب اسلامی با اشاره به اینکه به بیماری‌هایی که منشاء آن انتقال بیماری از حیوان به انسان است بیماری‌های زئونوز گفته می‌شود خاطرنشان کرد: در طول 40 سال بعد از انقلاب اقدامات مهمی در خصوص این بیماری‌ها انجام‌شده که در ادامه به آن اشاره می‌شود.

امیری ارتقای نظام مراقبت بیماری‌های قابل‌انتقال بین انسان و حیوان را یکی از امور مهم انجام‌شده در این حوزه دانست و خاطرنشان کرد: نظام جمع‌آوری اطلاعات در برنامه‌ریزی‌های کلان برای پیشگیری، کنترل و مراقبت از بیماری‌های قابل‌انتقال از حیوان به انسان استفاده می‌شود.

وی همچنین ایجاد نظام نظارت و مراقبت برای بیماری‌های نوپدید، هماهنگی بین بخشی به‌منظور کنترل بیماری‌های قابل‌انتقال بین انسان و حیوان، ارتقای سطح آگاهی مردم، مسئولین و نیروهای فنی بخش بهداشت و درمان و دامپزشکی در سطوح مختلف در خصوص بیماری‌های قابل‌انتقال، طراحی و راه‌اندازی سامانه‌های الکترونیک جمع‌آوری اطلاعات مربوط به بیماری‌های قابل‌انتقال، ارتقای فرآیند تشخیص سریع و درمان به‌موقع بیماری‌ها و تأمین واکسن، سرم و داروهای لازم جهت پیشگیری و درمان این بیماری‌ها را ازجمله دیگر اقدامات مهم انجام‌شده در حوزه بیماری‌های زئونوز برشمرد.

این متخصص بیماری‌های عفونی یکی از دستاوردهای کشور در حوزه بیماری‌های زئونوز را کاهش میزان بروز تب مالت در انسان از 170 مورد در 100 هزار نفر جمعیت در دهه 60 به کمتر از 20 مورد در 100 نفر در حال حاضر برشمرد.

وی در ادامه دستاورد دیگر کشور را کاهش موارد ابتلا به بیماری هاری انسانی و مرگ‌‌و‌میر ناشی از آن از 50 مورد در 100 هزار نفر جمعیت در قبل از دهه 60 به 4 مورد در 100 هزار نفر در دهه نود عنوان کرد و افزود: در سالیان اخیر کمتر از 10 مورد هاری در هرسال داشته‌ایم.

امیری با اشاره به راه‌اندازی و تجهیز بیش از 700 واحد پیشگیری و درمان هاری به‌صورت شبانه‌روزی در کشور اظهار کرد: خوشبختانه با امکانات موجود اگر اقدامات درمانی به‌موقع انجام شود می‌توان صد درصد فرد را نجات داد.

وی کاهش بیماری سالک را یکی دیگر از دستاوردهای انقلاب دانست و خاطرنشان کرد: درحالی‌که در سال 56 چیزی حدود 30 نفر در یکصد هزار نفر جمعیت به این بیماری مبتلا بودند در حال حاضر این آمار به 15 نفر در یکصدهزار نفر جمعیت کاهش پیداکرده و همچنین مبتلایان به بیماری کالازار از 264 مورد در سال 77 که البته در مورد قبل از آن آماری نداریم به 60 مورد در سال 96 کاهش‌یافته است.

رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل‌انتقال از حیوان به انسان وزارت بهداشت همچنین از راه‌اندازی و تجهیز بیش از 160 مورد مرکز تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری سالک در کشور خبر داد.

وی با اشاره به برقرار نظام مراقبت تب کریمه کنگو در کشور از کاهش نسبت کشندگی این بیماری در سال 78 از چیزی در حدود 67 درصد به کمتر از 5 درصد در حال حاضر خبر داد.

امیری با تأکید براین که وضعیت کشور در خیلی از شاخص‌های بهداشتی در حوزه بیماری‌های مرتبط با دام از کشورهای همسایه بهتر است خاطرنشان کرد: مثلاً در مورد بیماری تب کریمه کنگو با توجه به پتانسیلی که از بُعد علمی و عملی در کشور ما وجود دارد قرار شده با ارزیابی کشور از سوی دفتر منطقه‌ای سازمان جهانی بهداشت در منطقه مدیترانه شرقی بحث تحقیق و توسعه در مورد این بیماری را به کشور ما واگذار کنند که این نشان از توان و پتانسیل بالای کشور دارد.

وی در خصوص مقایسه وضعیت کشور در منطقه در خصوص مبارزه با بیماری‌های قابل‌انتقال از حیوان به انسان نبود نظام دقیق در کشورهای منطقه برای ثبت آمار و اطلاعات را مشکلی دانست که مانع مقایسه دقیق شده است و خاطرنشان کرد: هرچند در کشور سعی شده آمار با دقت ثبت شود ولی وقتی طرف مقابل آمار دقیقی ندارد این مقایسه‌ قابل انجام نیست.

رئیس گروه مدیریت بیماری‌های قابل‌انتقال از حیوان به انسان وزارت بهداشت ادامه داد: بااین‌حال به شکلی که نمایندگان سازمان جهانی بهداشت به ما اعلام کرده‌اند بر اساس شاخص‌های مرتبط با مباحث بهداشتی و خصوصاً بیماری‌های قابل‌انتقال بین انسان و دام، کشور ما جزو کشورهای برتر منطقه محسوب می‌شود.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو بابیان اینکه یکی از ابعاد بسیار مهم در موضوع پیشگیری از بیماری‌های قابل‌انتقال بین حیوان و انسان موضوع سلامت یکپارچه است خاطرنشان کرد: سلامت یکپارچه به این معناست که سلامت انسان وابسته به‌سلامت دام، حیوان نباتات و محیط است و زمانی می‌توانیم حداکثر سلامت را برای انسان محقق کنیم که بتوانیم در حوزه سلامت حیوان، دام، نباتات و محیط هم کشور را ارتقا بدهیم.

امیری در پایان خاطرنشان کرد: بر اساس همین مفهوم سلامت یکپارچه یکی از اهداف کلان وزارت بهداشت ارتقای هماهنگی‌های بین بخشی در حوزه‌هایی مانند دامپزشکی، حفاظت محیط‌زیست، شهرداری‌ها، جهاد کشاورزی و همه حوزه‌هایی است که به‌نوعی می‌توانند در این امر سهیم هستند و قرار شده برنامه‌های ملی استراتژیک کنترل و پیشگیری بیماری‌های قابل‌انتقال بین انسان و حیوان را با همراهی اینها بخش‌ها تنظیم کنیم تا یک مشارکت عالی در این سطح ایجاد شود و نهایت منجر به ارتقای بیشتر شاخص‌های عمومی سلامت ‌شود.