تلاش آمریکا برای دخالت در آرایش سیاسی عراق

معصوم در سخنرانی روز دوشنبه خود گفت: روابط مثمر ثمر بین قوه مقننه، مجریه و قضاییه باید در چارچوب قانون اساسی باشد. دولت دموکرات یکپارچه و با حاکمیت، بدون تمرکز بر دولت قانونمند و آزادی‌ها به وجود نخواهد آمد. عراقی‌ها نیاز به توسعه مداوم و تضمین‌کننده تحقق عزت برای همه و مشارکت در برقراری صلح داخلی دارند. عراق امروز با خطرات تکیه اقتصاد این کشور به نفت روبه‌روست در حالی که باید منابع درآمدی خود را متنوع کند.

مرحله اصلاح اقتصادی

بعد از سخنرانی معصوم، حیدر العبادی، نخست وزیر عراق در جایگاه قرار گرفت و اظهار کرد: ما خواهان روابط براساس احترام به حاکمیت هستیم. وی در این سخنرانی بر ادامه مبارزه با فساد تاکید کرد و گفت، نباید از درد و رنج مردم برای تحقق مکاسب سیاسی استفاده کرد. نخست‌وزیر عراق در ادامه خواستار برقراری روابط مبتنی بر احترام به حاکمیت شد و گفت: روابط ما با همه کشورها مستحکم شده است. العبادی ادامه داد: ما خواهان برقراری روابط منطقه‌ای براساس عدم مداخله در امور کشورها و احترام متقابل هستیم. باید پیروزی تاریخی بر داعش حفظ شود، مرحله مبارزه با گروه تروریستی داعش را پشت سر گذاشته‌ایم و مرحله آتی مرحله اصلاح اقتصادی است که باید روی بازسازی و ارائه خدمات تمرکز کرد. العبادی گفت، هیچ پرچمی بالای پرچم عراق وجود ندارد و سلاح تنها در انحصار دولت خواهد بود.

ریاست الحشد الشعبی

دفتر حیدر العبادی روز گذشته با صدور بیانیه‌ای وی را رئیس هیات الحشد الشعبی عراق نامید. در این بیانیه آمده است: فرمانده کل نیروهای مسلح و رئیس هیات الحشد الشعبی حیدر العبادی از مقر هیات الحشد الشعبی به منظور اطلاع از اوضاع آن بازدید به عمل آورد. العبادی مجاهدت‌های رزمندگان الحشد الشعبی و جانفشانی‌های آنها که پیروزی بر تروریسم را محقق ساخت مورد تمجید قرار داد. العبادی پنجشنبه گذشته فالح الفیاض را مشاورت امنیت ملی و ریاست الحشد الشعبی برکنار کرده بود. به این ترتیب از این به بعد حیدر العبادی ریاست الحشد الشعبی را برعهده خواهد داشت.

در این جلسه از پارلمان، سلیم الجبوری، رئیس سابق پارلمان هم به سخنرانی پرداخت و گفت: سومین دوره پارلمان براساس آداب و رسوم متمایزی تشکیل شد و نقش نظارتی و قانونی آن را عمق بخشید. الجبوری ادامه داد، پستی که در اختیار داشته برای او امتیازی نداشت و تنها امتیاز آن خدمت به مردم کشورش بود. به‌دنبال این سخنان، الجبوری ریاست پارلمان را به محمد علی زینی (۷۹ساله) واگذار کرد. او از نمایندگان ائتلاف سائرون به رهبری مقتدی صدر و مسن‌ترین عضو پارلمان است. در پی اجرای این مراسم زینی اسامی نمایندگان، را قرائت کرد و با ادای سوگند نمایندگان، تاریخ برگزاری نشست بعدی پارلمان اعلام شد و درنهایت نیز سرود ملی این کشور خوانده شد. پارلمان عراق با اکثریت دو سوم نمایندگان رئیس‌جمهوری جدید را طی ۳۰ روز تعیین خواهد کرد. سپس رئیس جمهوری جدید نماینده فراکسیون اکثریت یا بزرگ‌تر در پارلمان را مامور تشکیل دولت می‌کند و نخست وزیرنیز ظرف ۳۰روز فرصت دارد تا کابینه خود را به پارلمان معرفی کند. ائتلاف بزرگ عراق یا فراکسیون بزرگ پارلمان باید نصف بعلاوه یک نفر از اعضای پارلمان (166 از 328) را در اختیار داشته باشد.

دخالت‌های آمریکایی

رصد تحولات و گزارش‌های معتبر رسانه‌ای نشان می‌دهد علاوه بر تحرکات و مداخلات مستقیم برت مک گورک، نماینده ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا، طی روزهای اخیر شخص جورج پمپئو نیز به‌طور مستقیم وارد مدار این مداخلات شده است تا در نهایت ائتلافی را تشکیل دهند که مورد رضایت واشنگتن باشد. درساعات پایانی یکشنبه شب اعلام شد ائتلاف موسوم به هتل بابل بغداد با بیش از 160کرسی توانست ائتلاف بزرگ را تشکیل دهد، اما بلافاصله تکذیب برخی شخصیت‌هایی که نام آنان در لیست این ائتلاف ذکر شده بود باعث شد ناظران به این آمار با دیده تردید نگاه کنند. این ائتلاف با اتحاد بعضی رهبران سیاسی عراق ازجمله مقتدی صدر، عمار حکیم، حیدر العبادی و ایاد علاوی تشکیل شده بود. در این میان فهرست اسامه النجیفی بین پیوستن به این ائتلاف یا ائتلاف به رهبری نوری المالکی در تردید بود و برخی خبرها حکایت از آن داشت که آمریکایی‌ها او را تشویق کرده‌اند تا در عوض پیوستن به ائتلاف مالکی به ائتلاف العبادی ملحق شود.

ساعتی بعد ائتلاف‌های محور دولت قانون (نوری المالکی) و الفتح (هادی العامری) تشکیل جلسه دادند و با انتشار لیستی از نمایندگان امضا کننده، اعلام کردند این آنها هستند که ائتلافی بزرگ را تحت عنوان «سازندگی و اصلاح» تشکیل داده‌اند. یک منبع عراقی دیروز افشا کرد که ائتلاف محور صدر-حکیم حداکثر 102 کرسی را در اختیار دارد و تا رسیدن به استاندارد یک ائتلاف بزرگ همچنان فاصله زیادی دارد. از سوی دیگر به گفته این منبع، ائتلاف محور المالکی- العامری نیز تاکنون نتوانسته است بیش از 149 کرسی را جذب کند. بنابراین ائتلاف یاد شده نیز همچنان تا کسب رای اکثریت فاصله دارد.

بی‌تردید پیوستن نمایندگان اقلیم کردستان می‌تواند کار را یکسره کرده و وزنه یکی از این دو ائتلاف را سنگین کند. روز گذشته در خبری اعلام شد نیچیروان بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق برای رایزنی با گروه‌های کرد درخصوص پیوستن به فراکسیون اکثریت پارلمان این کشور وارد سلیمانیه شده است. هنوز از محتوای رایزنی گروه‌های کرد عراقی خبری منتشر نشده است. چند روز پیش نیز در خبرها آمده بود که برت مک گورک با مقامات کردستان به رایزنی پرداخته است. اگر رایزنی‌های آمریکا موثر بوده باشد این احتمال وجود دارد که گروه‌های کرد نیز به ائتلاف برنده ملحق شوند.

بعضی خبرهای تائید نشده دیروز حکایت از آن داشت که مقتدی صدر مدعی شده بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان را تشکیل داده است. درهمین حال رقبای او نیز از پا نیفتاده و ادعای مشابهی را مطرح کردند. باید کمی دیگر صبر کرد تا صحنه سیاسی عراق چهره واقعی و قطعی خود را به نمایش بگذارد.

علی باقری

بین الملل