نواختن در شیپور شفافیت از سر گشاد آن

انتشار جداول قیمتی گوشی‌های تلفن همراه و سودهای عجیب و غریب برخی واردکنندگان کالا، افکارعمومی را در بهت فرو برد. با این حال مردم می‌پرسند، اگر دولتمردان در جریان این اعداد و ارقام جابه‌جا شده با استفاده از دلار 4200تومانی نبوده‌اند، پس افشاگری‌های اخیر چطور رقم خورده و اگر از ابتدا متوجه این روند بوده‌اند، چرا جلوی آن را نگرفته‌اند؟ به‌نظر می‌رسد در موضوع شفافیت، تاکید بر شفاف بودن همیشه بعد از اجرای یک سیاست نادرست مورد توجه قرار می‌گیرد و قبل از اجرا، خبری از این شفافیت نیست. مثلا بانک‌ها بدون گرفتن تضمین‌های کافی، وام‌های چند ده میلیاردی به برخی دانه‌درشت‌ها می‌دهند و بعد که همین وام‌گیرندگان تبدیل به بدهکاران بزرگ بانکی می‌شوند، مسئولان به یاد می‌آورند که باید درباره نام آنها شفاف‌سازی کرد یا در موضوع صندوق‌های اعتباری ورشکسته، ابتدا اجازه داده می‌شود که بدون اخذ مجوز بانک مرکزی این موسسات به فعالیت بپردازند، اما وقتی کار به ورشکستگی و بحران سپرده‌ها رسید، ناگهان عده‌ای تهدید می‌کنند که باید نام ذی‌نفعان در این بحران با شفافیت رسانه‌ای شود! به‌طور خلاصه باید گفت متاسفانه شفافیت در کشور ما مسیری عکس را طی می‌کند و به‌جای آن‌که از ابتدا با شفافیت، جلوی مفاسد گرفته شود، بعد از اقدامات اجرایی نادرست، شعار شفافیت سرداده شده و برخی سیاستمداران و دولتمردان ژست شفاف بودن به خود می‌گیرند. آفت این نوع مطالبه وارونه شفافیت این است که بار انبوهی از پرونده‌های فساد بر دوش قوه قضاییه افتاده و روشن است که این قوه نمی‌تواند به‌تنهایی جور کم‌کاری و غفلت سایر دستگاه‌ها را بر دوش بکشد. با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب پیرامون مبارزه جدی با فساد و نیز با نظر به اظهارات اخیر رئیس‌جمهور درباره شفافیت در همه موضوعات اقتصادی، چه در ردیف‌های بودجه سالانه و چه در تخصیص فرصت ارزی، باید از وزرا و مسئولان در سطوح مختلف خواست به‌جای شفافیت ثانویه که محدود به افشای تخلف است، از ابتدا مانع از بروز تخلفات شوند. مردم اداره کشور را به دستگاه‌های اجرایی سپرده‌اند تا به نمایندگی از آنها جلوی سوءاستفاده‌ها را بگیرند، نه این‌که منتظر بمانند تا وقتی تخلف و اشتباهی صورت گرفت، با غوغاسالاری پیرامون یک افشاگری، صورت‌مساله پاک شده و شفافیت در آسیب‌شناسی علت‌ها جای خود را به افشای نام معلول‌ها دهد.

مصطفی انتظاری‌هروی

روزنامه‌نگار