پشت‌پرده دیدار ترامپ و شاهزاده‌های عرب

به گزارش ایرنا، عربستان، امارات، بحرین و مصر از 15 خرداد 96 با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم تمامی روابط با این کشور را قطع کردند و مرزهای زمینی، دریایی و هوایی خود را با قطر بستند. این کشورها 13 شرط برای ازسرگیری روابط با قطر اعلام کردند که هیچ‌یک از این شروط تاکنون مورد قبول این کشور قرار نگرفته است. دوحه معتقد است تحریم کنندگان هیچ دلیل قانع کننده‌ای برای اتهامات خود علیه این کشور ندارند.

دولت کویت و شخص امیر این کشور از ابتدای بروز این تنش همواره تلاش داشته اختلافات را به حداقل برساند. بعضا در میزان دخالت کویت در تنش زدایی بین این کشورها بزرگنمایی هم شده و این دخالت‌ها را مانع حمله نظامی کشورهای متخاصم به قطر اعلام کرده اند .با این اوصاف شیخ صباح الاحمد الجابر الصباح، امیر کویت از هر فرصتی برای گردهم آوردن سران شورای همکاری خلیج فارس استفاده کرد، اما آخرین تلاش وی در سی و هشتمین نشست سران این شورا با شرکت نکردن سران امارات، بحرین و عربستان با شکست مواجه شد.

عربستان، امارات و بحرین با محترم شمردن نقش کویت، اصرار دارند تنش باید در چارچوب کشورهای منطقه حل شود و کلید اصلی حل بحران، ریاض است. اشاره آنها به نشست سران کشورهای عربی است که بزودی در عربستان برگزار می‌شود. در مقابل، دوحه در عین حال که از اقدامات دولت کویت برای میانجیگری و حل بحران حمایت می‌کند، حل این بحران را تنها با فشار آمریکا میسر می‌داند.

چندی پیش شبکه الجزیره قطر مستندی در دو بخش پخش کرد که با ذکر جزئیات به دخالت دولت‌های عربستان، بحرین، امارات و مصر برای کودتا و ایجاد ناآرامی در این کشور در سال 1996 می‌پرداخت. این مستند از دخالت مستقیم سلطان بن عبدالعزیز، ولیعهد سابق عربستان که سال 2011 در گذشت، محمد بن زاید ولیعهد کنونی ابوظبی و رئیس ستاد ارتش وقت، حمد بن عیسی شاه بحرین که در آن زمان ولیعهد بود و رئیس سازمان امنیت مصر عمر سلیمان در این ماجرا، پرده برداشت .این برنامه با ارائه مستندات و شهادت کودتاچیان و سخنان سفیر وقت آمریکا در قطر، ارتباط این افراد با تلاش برای کودتا را فاش کرد.

در کنار این اقدامات، دولت قطر با استفاده از ظرفیت نشست‌های مختلف بین‌المللی از جمله شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و کنفرانس امنیتی مونیخ، واکنش‌های لازم را نشان داد و در نامه‌هایی به دبیرکل و رئیس شورای امنیت سازمان ملل متحد، اقدامات دولت‌های تحریم کننده در نقض حریم هوایی این کشور را گزارش داد.

حال دولت دونالد ترامپ که به عقیده بسیاری از کارشناسان عامل اصلی شعله‌ور شدن این بحران ـ بویژه بعد از سفر به عربستان ـ محسوب می‌شود، پس از آن که از کنار این تنش موفق به عقد قراردادهای چند میلیارد دلاری اقتصادی و نظامی با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس شد، اکنون به فکر حل این تنش افتاده است. ترامپ اکنون می‌گوید ادامه اختلافات به ضرر منافع ملی آمریکاست و تلاش‌های این کشور برای فشار بیشتر بر ایران را با ناکامی مواجه کرده است. بر اساس این نگاه، پیشنهاد برگزاری نشستی با حضور سران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و آمریکا در کمپ دیوید در بهار آینده مطرح شد.

خبرگزاری‌ها هفته گذشته گزارش دادند، آمریکا نمایندگانی را به شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس خواهد فرستاد تا به سران این کشورها تفهیم کند نشست سران شورای همکاری خلیج فارس و آمریکا در ماه می ‌(اردیبهشت) در کمپ دیوید تنها در صورتی برگزار خواهد شد که کشورهای این شورا بتوانند هرچه زودتر به پیشرفتی قابل توجه در حل بحران قطر دست یابند.

با این حال، به نظر می‌رسد اگر آمریکا موفق نشود اختلافات کنونی سه کشور عربی را حل و فصل کند برگزاری نشست کمپ دیوید نیز در هاله‌ای از ابهام جای خواهد داشت.