خورهای بندرعباس در انتظار ساماندهی

‌به گزارش ایسنا، ‌خور به نوعی شاخابه گفته می‌شود که از پیشرفتگی آب دریا در خشکی بر اثر جزر و مد ایجاد می‌شود، این فرم هیدرولوژیک ساحلی معمولا با طولی بیش از عرض آن با هیچ آبراهه ای از خشکی ارتباط ندارد و به تدریج با فاصله گرفتن از دریا باریک شده تا سرانجام انتهای‌ آن در اراضی هم سطح ناپدید می‌شود.

خورها جزو مناطق مستعد و مساعد برای زیست بسیاری از آبزیان بخصوص ماهیان و یا سخت پوستان به شمار می‌روند، به همین علت جزو مناطق بسیار مهم از نظر حیات آبزیان تلقی می‌شوند و دارای اهمیت ویژه‌ای در تقویت ذخایر شیلاتی دریاها هستند.

از طرف دیگر خورها کاملا در معرض انواع آلودگی‌های وارده از دریا مانند آلاینده‌های نفتی یا فاضلاب‌ها قرار دارند و به دلیل بسته بودن محیط آن‌ها، عواقب زیست محیطی در آن‌ها بسیار بیشتر از دیگر مناطق باز اقیانوسی است، به همین خاطر خورها از نظر محیط زیست دریایی جزو مناطق حساس ساحلی تلقی و حفاظت از آن‌ها جزو اولین اولویت‌ها محسوب می‌شود.80 خور در استان هرمزگان وجود دارد که از این تعداد پنج خور شامل خورهای "شیلات"، "گورسوزان"، "سورو"، "هتل امین" و "زندان" در شهر بندرعباس است.فاضلاب بندرعباس از طریق خور '"گورسوزان" وارد دریا می‌شود که این فاضلاب به دلیل حاشیه نشینی اطراف شهر و ورود فاضلاب شهری بسیار آلوده ‌است.

در حال حاضر خور گورسوزان به یکی از ورودی‌های اصلی فاضلاب شهری به دریا تبدیل شده است که از تصفیه خانه بندرعباس که در منتهی الیه خور گورسوزان قرار دارد، وارد دریا می‌شود.

علاوه براین مقدار بسیار زیادی از فاضلاب‌های خام که در بالا دست شهر قرار دارند و سیستم تصفیه فاضلاب در آنها اجرا نشده است، نیز از طریق این خور وارد دریا می‌شود.

هم اکنون بیش از 20 نقطه عمده که فاضلاب از آنجا وارد خور و سپس به دریا می‌ریزد، شناسایی شده که با تخمین‌هایی که زده شد، حدود 950 لیتر در ثانیه پساب و فاضلاب خام از طریق این خور و کانال‌های منتهی به دریا، وارد دریا می‌شود.

در بیشتر فصول سال و بویژه با تشدید گرمای هوا در تابستان و ورود بی‌سابقه فاضلاب تصفیه نشده به خورگورسوزان (خور همجوار با هتل هرمز) بوی بسیار مشمئزکننده‌ای محلات همجوار با این خور را فراگرفته است به طوری شرایط زندگی را نیز برای بسیاری از مردم ساکن در واحدهای مسکونی همجوار با این خور در طول بیش از یک کیلومتر از دهانه آن دشوار کرده است. بسیاری از ساکنان محلات همجوار با این خور در این روزها به‌شدت گرفتار بوده و حتی کودکان آنان متأثر از بوی متعفن این خور بیمار شده‌اند و تردد در جوار این خور تا فاصله بیش از 500 متری از شدت بوی بد آن سخت و بسیار ناگوار است.

احمد مرادی، رئیس مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس در 9 دی ماه 1395 از وزیر نیرو درخواست کرد که هرچه سریع‌تر ظرفیت دو آبشیرین‌کن 25 هزار مترمکعبی بندرعباس تکمیل شده و پساب فاضلاب شهر بندرعباس که معادل 700 لیتر در ثانیه به دریا ریخته می‌شود، تعیین تکلیف شود و از ظرفیت بخش خصوصی در این زمینه استفاده شود.

در تاریخ 11 تیر 1396 مدیرعامل آبفای هرمزگان عدم اجرای طرح تفصیلی را دلایل ورود فاضلاب به خور گورسوزان دانست و عنوان کرد: باوجود عدم تخصیص اعتبارات کافی جهت تکمیل و اصلاح تاسیسات، جمع آوری و تصفیه فاضلاب شهر بندرعباس، در حال حاضر700 کیلومتر از شبکه فاضلاب شهر بندرعباس اجرا شده و 84 درصد از جمعیت این شهر از شبکه فاضلاب بهره‌مند هستند.

قصمی افزود: فاضلاب جمع آوری شده از قسمت‌های تحت پوشش شبکه شهری فاضلاب پس از انجام عملیات فیزیکی و بیولوژیکی و گندزدایی به روش لجن فعال تصفیه شده و پساب حاصل با داشتن کیفیت مطلوب و مطابق با استانداردهای زیست‌محیطی از تصفیه خانه خارج و از طریق خط لوله به موازات خور گور سوزان به دریا به عنوان منبع پذیرنده آب وارد می‌شود.

وی تصریح کرد: فاضلاب محلات فاقد معابر مناسب که اجرای شبکه فاضلاب در آنجا ممکن نیست، در مسیر حرکت به سمت دریا در بستر خور گورسوزان توسط آلاینده‌های مختلف از جمله رواناب‌های سطحی، دستخوش تغییرات نامطلوب در ورودی به دریا می‌شود.

به گفته وی، کنترل تخلیه غیرمجاز فاضلاب‌های خام بهداشتی و صنعتی تاسیسات و مراکز مستقر در حاشیه ساحل در حیطه اختیارات این شرکت نیست.

مدیرعامل آبفای استان در خصوص دلایل ورود فاضلاب‌های خام شهری به خور گور سوزان گفت: از بسیاری ‌کانال‌های منتهی به دریا، روان آب‌هایی با آلودگی بالا و بدون تصفیه وارد دریا می‌شود که عمدتا مربوط به روان آب‌ها و فاضلاب‌های سطحی بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیر رسمی شهر است.

‌حال باید منتظر ماند و دید خورهای بندرعباس ساماندهی اساسی خواهند شد یا همچنان این مهمان ناخوانده در جوار مردم بندرعباس به سکونتش ادامه خواهد داد؟!