روایت شور و حماسه در شمال کشور

مجموعه مستند سی‌وششمین روز زمستان که در 140 دقیقه به همت شبکه افق سیما تولید شده است، روایتی تاریخی است و برهه‌ای ناگفته از تاریخ معاصر ایران را روایت می‌کند ؛ ماجرای مربوط به سال‌های 60 و 61 و حوادث و آشوب‌های گروه‌های مختلف کشور در روزهای بعد از عزل بنی‌صدر. این مستند که 40 دقیقه از آن در آیین رونمایی‌اش برای حاضران به نمایش درآمد، شورش‌های گروه‌های چپ مسلح در استان مازندران که قصد به تصرف درآوردن شهرهای شمالی را داشتند، به تصویر می‌کشد و با خانواده‌های شهدا و جانبازان به‌جامانده از این واقعه گفت‌وگو می‌کند.

پس از پایان نمایش فیلم، امیر سرتیپ سیدحسام هاشمی با تمجید از این اثر گفت: سال‌های ابتدایی دهه 60 سال‌های سختی بود. در آن دوران گروه‌هایی که قبل از انقلاب اسلامی هم سابقه مبارزات سیاسی و مسلحانه داشتند، تصمیم به ضربه زدن به نظام گرفتند و اقداماتی در این خصوص انجام دادند. از شبکه افق سیما تشکر می‌کنم که به ساخت این مستند توجه نشان داد و به ماجرا پرداخت. تصاویری که در طول این مستند می‌بینیم، تنها بخش کوچکی از مبارزاتی است که در خطه شمال کشور انجام شد و نکته قابل توجه این است که اکثریت شهدا هم از بین مردم بودند. مردمی که این گروه‌های معاند فکر می‌کردند قرار است همراهی‌شان کنند، اما نتیجه برعکس شد و ساکنان این شهرها به مقابله با گروه‌های مسلح برآمدند.

از جمله نقاط قوت و اتفاقات قابل توجه در این مجموعه مستند را می‌توان در استفاده خوب و بجا از تکنیک‌های نوین تصویربرداری بویژه استفاده از دوربین‌های هوایی دانست که با توجه به فیلمبرداری بخش اعظم این مستند در فصل بهار، توانسته مناظر بدیع و پوشش سرسبز استان مازندران را به شکلی هوایی و با نمایی چشم‌نواز به تصویر بکشاند و در فضاسازی درست اتفاقات رخ داده به کمک تصور مخاطبان بیاید.

حجت‌الله اسحاقی اطربی تهیه‌کننده و کارگردان این اثر با اشاره به چگونگی ساخت آن بیان کرد: سال‌ها بود دلم می‌خواست یکی از خاطرات مغفول مانده انقلاب را ثبت و ضبط کنم. در ساخت این اثر که وقایع سال‌های 60 و 61 را روایت می‌کند، مشارکت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان مازندران به کمک‌مان آمد. این نهاد آثار به جا مانده را بخوبی حفظ کرده است و توانستیم از آ‌نها استفاده کنیم.

سی‌وششمین روز زمستان به شیوه ترکیبی تولید شده و تلفیق مستند و بازسازی را در آن به‌طور توامان می‌توان دید. اسحاقی درخصوص استفاده از این تکنیک توضیح داد: کار سیاسی ساختن سخت است. از آنجا که نمی‌خواستیم اثری که می‌سازیم خارج از حوصله بینندگان باشد، در ساخت اثر به صورت ترکیبی عمل کردیم و مبتنی بر محتوا پیش رفتیم.

این کارگردان تاکید کرد: بازسازی بسیاری از صحنه‌ها و اتفاقات مربوط به سال‌های 60 و 61 کار مشکلی بود؛ چراکه شکل محیط، خانه‌ها و خیابان‌ها عوض شده است. اما ما تمام تلاشمان را برای نزدیک شدن به آن فضا کردیم و به پیشنهاد دوستانمان در شبکه‌های افق و مستند، به سمت بازسازی رفتیم و فرم و ساختار ما در خدمت محتوا قرار گرفت ؛ لذا مصاحبه‌هایمان را به محل واقعی وقوع رویدادها بردیم و این گفت‌وگوها سیال و جریان‌محور شدند.

این کارگردان همچنین ابراز امیدواری کرد اثر بعدی‌اش را با همین موضوع اما این بار در استان گلستان کلید زده و بسازد.

مجموعه مستند سی‌وششمین روز زمستان در پنج قسمت و مجموع 140 دقیقه آماده پخش شده و قرار است بزودی از شبکه افق سیما روی آنتن برود.

صبا داریان

جام‌جم