انزوای بین‌المللی آمریکا

تاکید بر حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین

به گزارش جام جم آنلاین، در حالی که شورای امنیت سازمان ملل متحد به دلیل وتوی نماینده آمریکا از صدور قطعنامه درباره بیت المقدس عاجز ماند، مجمع عمومی سازمان ملل با اکثریت آرا حق فلسطینی‌ها در تعیین سرنوشتشان را تأیید کرد.

متعاقب همین تصمیم بنا شد روز پنجشنبه نشست فوق‌العاده ای درباره قدس در مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شود.

قطعنامه پیشنهادی مصر به شورای امنیت که دو روز پیش به رای گذاشته شد، خواستار لغو اقدام دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در انتقال سفارت این کشور به بیت المقدس شده بود، اما نیکی هیلی، نماینده ایالات متحده با استفاده از حق وتوی آمریکا مانع از تصویب این قطعنامه شد.

استفاده از حق وتو، نماد انزوای آمریکا

از زمان تاسیس سازمان ملل متحد و به رسمیت شناخته شدن حق وتو برای 5 عضو دائم شورای امنیت اعم از ایالات متحده آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی( روسیه امروز)، انگلیس، فرانسه و جمهوری خلق چین تا کنون 274 بار قطعنامه های شورای امنیت با استفاده از حق وتو رد شده است.

در این میان اتحاد جماهیر شوروی و سپس جمهوری فدراتیو روسیه با 130 بار استفاده از وتو رکورد دار استفاده از این حق هستند، با این توضیح که بیش از یکصد بار اتحاد جماهیر شوروی سابق از این حق استفاده کرد، و علت این استفاده مکرر از حق وتو به تحرکات گسترده آمریکا و بلوک غرب برای اعمال فشار بر اتحاد جماهیر شوروی بر می گردد، و اغلب ریشه در سوءاستفاده بلوک غرب از قطعنامه های شورای امنیت برای اعمال فشار بر شوروی داشت.

اما مسکو در دوران جدید قدرت از سال 1991 به بعد، استفاده چندانی از حق وتو نکرده و جز در موارد خاص، برای مقابله با سیطره طلبی آمریکا علاقه ای به وتو کردن قطعنامه های شورای امنیت نشان نداده است.

بعد از اتحاد جماهیر شوروی، آمریکا با بیش از 80 مورد استفاده از حق وتو اصلی ترین کشوری است که برای پیشبرد اهداف یکجانبه گرایانه و استعماری خود از حق وتو استفاده کرده است.

بعد از ایالات متحده آمریکا، انگلیس با 32 مورد، فرانسه با 18 و چین با 10 در مراتب بعدی استفاده از حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل قرار دارند.

نکته قابل توجه در استفاده کاخ سفید از حق وتو، به ایستادگی واشنگتن در برابر اراده جامعه جهانی علیه رژیم صهیونیستی بر می گردد، به گونه ای که بیش از نیمی از وتوهای امریکا (43 مورد) راجع به قطعنامه های مربوط به محکومیت جنایات رژیم صهیونیستی در شورای امنیت سازمان ملل است.

این تحلیل آماری نشان می دهد، آمریکا اصلی ترین حامی رژیم صهیونیستی در برابر اراده جامعه جهانی است، و در مواردی مثل وتوی قطعنامه اخیر شورای امنیت، به تنهایی در برابر 14 عضو شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفته است.

همچنانکه در قطعنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل که بر حق تعیین سرنوشت ملت فلسطین تاکید کرده است، نماینده آمریکا و رژیم صهیونیستی به تنهایی در برابر نمایندگان‌ 176 کشور جهان قرار گرفتند و به این قطعنامه رای منفی داده اند.

در این میان اگرچه قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل به جهت حقوقی فاقد ارزش اجرایی است و در شورای امنیت سامان ملل هم وتوی آمریکا رای مثبت 14 عضو دیگر این شورا را از جهت اجرایی بی اثر کرده است، اما انزوای آمریکا در برابر اجماع کم سابقه جامعه جهانی در این دو قطعنامه، سنگین ترین پیامد را برای دولتمردان کاخ سفید به همراه داشته و واشنگتن را در برابر افکار عمومی جهانی منفور تر از گذشته کرده است.

توجه به واکنش نیکی هیلی، نماینده آمریکا در سازمان ملل، فشار سنگین این انزوا را به خوبی نشان می دهد.

هیلی در توییتی در واکنش به رای مثبت 14 عضو شورای امنیت به قطعنامه مصر درباره مساله قدس، با بیانی قهرآلود و تهدیدآمیز نوشت؛ «آنچه امروز ما در شورای امنیت شاهد آن بودیم یک توهین است که آن را فراموش نخواهیم کرد.»

وی در توییت دیگر، پیش از رای گیری در باره قطعنامه ای که حمایت از فلسطین در مجمع عمومی سازمان ملل نوشت: فردا درباره انتقاد از تصمیم آمریکا در مساله فلسطین و قدس رای گیری خواهد شد، ما به دقت آرای کشورها را در سازمان ملل زیر نظر خواهیم گرفت.

بن بست مسیر سازش

نکته مهم دیگری که با وتوی آمریکا علیه قطعنامه شورای امنیت درباره مساله قدس روشن شد، بن بست مسیر سازش با میانجیگری ایالات متحده آمریکاست.

دولت های - به اصطلاح میانه روی - عربی و در راس آنها مصر اگر تعلقی به مساله فلسطین دارند، اینک باید به این نتیجه قطعی برسند که نمی توان به آمریکا به عنوان میانجی بی طرف تکیه کرد، و واشنگتن به عنوان اصلی ترین حامی رژیم صهیونیستی و اشغالگری در سرزمین های اشغالی هرگز حقی را برای فلسطینیان قائل نیست.

با این حال بعید به نظر می رسد که دولت های غرب گرای عربی اراده لازم را برای تغییر راهبردی معادله فلسطین داشته باشند و از شرایط به وجود آمده برای حمایت قاطع از آرمان های فلسطینی و موضوع قدس استفاده کنند.

سفر مشکوک محمود عباس به ریاض

نکته ای که در شرایط کنونی نگران کننده است و بوی خیانت جبهه سازش از آن به مشام می‌رسد، سفر محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به ریاض است.

محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی کمتر از دو ماه پیش هم با فراخواندن ابومازن به ریاض، او را در جریان خیانت آمریکا به بیت المقدس قرار داده و از وی خواسته بود در برابر انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به شهر قدس، موضع تندی اتخاذ نکند و در صدد پذیرش این تغییر راهبردی در مساله فلسطین برآید.

خبرگزاری رویترز اخیرا با انتشار گزارشی درباره این سفر نوشت: محمد بن سلمان برای پذیرش انتقال سفارت آمریکا به بیت المقدس ۱۰۰ میلیون دلار رشوه به محمود عباس داده است.

البته محمود عباس با رد این اتهام مدعی شد که کمک ۱۰۰ میلیون دلاری عربستان برای جبران کسری بودجه تشکیلات خودگردان فلسطین بوده است.

رویترز همچنین به نقل از برخی مقام های فلسطینی نوشت: محمد بن سلمان و محمود عباس در باره جزئیات مذاکرات سازش که «جارد کوشنر» داماد و مشاور دونالد ترامپ پیشنهاد کرده با هم گفتگو کرده اند.

روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز هم اخیرا فاش کرد که محمد بن‌سلمان‌، ولیعهد عربستان سعودی با حمایت آمریکا رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین را در دو راهی استعفا یا پذیرش خواست خود تحت فشار قرار داده‌ است‌.

به‌نوشته‌‌ این روزنامه بن‌سلمان‌ به محمود عباس پیشنهاد داده است که شهرک «ابودیس» در اطراف قدس را به پایتختی فلسطین انتخاب کند و شهر قدس را به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی به رسمیت بشناسد.

در چنین شرایطی سفر روز چهارشنبه محمود عباس به ریاض یک زنگ خطر جدی است، و می تواند به خیانت بزرگ تاریخ در مساله فلسطین منجر شود.

علاوه بر این اخیرا منابع خبری به نقل از انور عشقی، مقام سابق عربستانی و تحلیلگر سعودی نوشته اند که عربستان با تغییر راهبری در نگاه خود به مساله فلسطین، بنا دارد رژیم صهیونیستی را از فهرست دشمنان خود خارج کند و مسیر عادی سازی روابط با تل آویو را در پیش بگیرد.

با این فرض، به نظر می رسد این بار «ریاض» به جای«قاهره» میدان دار سازش با رژیم صهیونیستی است و می کوشد در تعامل با کاخ سفید، معامله بزرگ قرن را - که دونالد ترامپ در مساله فلسطین از آن خبر داده است - با حاتم بخشی بیت المقدس به رژیم صهیونیستی به نتیجه برساند.

هرچند این، تنها یک روی سکه است؛ و در طرف مقابل انتفاضه رو به رشد مسجد الاقصی و اراده ملت های مسلمان در حمایت از مساله فلسطین و قدس شریف قرار دارد، و تجربه یک دهه اخیر نشان داده است که دیگر نمی توان اراده مقاومت اسلامی را در برابر رژیم صهیونیستی و جریان آمریکایی سازش نادیده گرفت. و آینده، لاجرم از آن ملت فلسطین خواهد بود.

یوسف اسماعیلی / جام جم آنلاین