رادیو صبح جمعه با شما، خاطره و خیال

چه‌بسا خاطراتی که از خیالپردازی حاصل می‌شود از عمق و وسعت بیشتری هم برخوردار باشد. بر همین مبنا می‌توان مدعی شد بدون شک یکی از خاطره‌انگیزترین برنامه‌های رادیویی «صبح جمعه با شما» بود. برنامه‌ای شاد و بانشاط که می‌توان ژانر آن را کمدی ـ انتقادی دانست. آیتم‌های مختلف برنامه و بخش‌های نمایشی آن مبتنی بر نقد یک معضل اجتماعی بود که با زبان طنز بیان می‌شد. به عبارتی دیگر، صبح جمعه با شما یک تلخند رادیویی بود که علاوه بر بار کمیک و شادی و نشاطی که در شنونده برمی‌انگیخت به کاهش رنج‌ها و بار روانی او از طریق برون فکنی طنازانه کمک می‌کرد.

برنامه‌ای که شاید به اندازه برنامه‌های پرطرفدار تلویزیون محبوبیت داشت و خیلی‌ها صبح جمعه خود را با شنیدن صبح جمعه با شما پر می‌کردند. نمی‌توان از صبح جمعه با شما حرف زد و نامی از منوچهر نوذری، عزت‌الله مقبلی، حسین عرفانیان، شهلا ناظریان، رضا عبدی، منوچهر آذری، فرهنگ مهرپرور، منوچهر والی زاده، عباس محبی و علیرضا جاویدنیا نیاورد؛ هنرمندانی که با تکیه بر مهارت‌های بازیگری و صداپیشگی و با خلق شخصیت‌های نمایشی متعدد توانستند به این برنامه هویت ببخشند و مخاطب را با خود همراه کنند.
در این میان شاید سهم منوچهر نوذری پررنگ تر از بقیه باشد که پیش از اجرای «مسابقه هفته» از طریق همین برنامه به شهرت رسید. او با اجرای نقش‌هایی چون آقای مُلَوَّن و آقای دست و دلباز برای همیشه در ذهن و حافظه مخاطب باقی ماند.

تنوع کاراکترها و صداسازی‌ها، استفاده از شعر و ترانه‌های طنز و موسیقی شاد که آمیختگی همه اینها با محوریت نگاه انتقادی به مسائل جامعه موجب شد صبح جمعه با شما به یکی از بهترین برنامه‌های رادیویی در دهه 60 بدل شود و آن را به یک خاطره جمعی تبدیل کند.

سابقه تولید برنامه صبح جمعه با شما به سال‌های پیش از انقلاب و راه‌اندازی رادیو دریا در سال 1351 بازمی‌گردد که هدف از راه‌اندازی آن، راهنمایی مسافران تابستانی شمال ایران و ارائه اطلاعات آب و هوایی، وضعیت جاده، نشانی مراکز اقامتی، تفریحی و درمانی برای ایشان و همچنین پخش موسیقی و برنامه‌های تفریحی بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی، برنامه‌های این رادیو متوقف شد و پس از چند سال و در تابستان سال 64 تیمی به سرپرستی احمد شیشه‌گران دوباره رادیو دریا را در چالوس راه‌اندازی کردند. این گروه وظیفه داشتند با تولید برنامه‌های شاد، فضای مفرحی را برای مسافران شمال کشور فراهم کنند. تاثیرگذاری وسیع برنامه تولید شده توسط این گروه برنامه‌ساز منجر شد تا اواخر سال 64 که گروه ورزش و تفریحات در رادیو ایران شکل گرفت، به صورت جدی‌تری به چنین برنامه‌هایی توجه شود و از بهار 65 نطفه برنامه صبح جمعه با رادیو به این شکل بسته شد و در سال‌های طولانی با تهیه‌کنندگی سعید توکل و سردبیری احمد شیشه‌گران فعالیت کرد؛ برنامه‌ای که مدتی بعد تغییر نام داد و صبح جمعه با شما خوانده شد.

برنامه‌ای که می‌توان آن را یک کالت رادیویی دانست که به رغم این که بعدها در شمایل دیگری به نام «جمعه ایرانی» استحاله شد، اما همچنان به عنوان یک نوستالژی رادیویی در حافظه تاریخی مردم باقی ماند.

سیدرضا صائمی

جام‌جم