سیستان وبلوچستان؛ بهشت میوه های گرمسیری

به گزارش ایرنا سیستان وبلوچستان به لحاظ داشتن آب و هوای مرطوب و گرم به ویژه در قسمت جنوب بیشترین میزان تولید میوه های گرمسیری از جمله موز، انبه، گوواوا، پاپایا و نارگیل را به خود اختصاص داده که علاوه بر ارزش غذایی ارزش دارویی خاصی نیز دارند.

این استان از نظر آب و هوایی متفاوت است به طوری که مناطق ایرانشهر، زابل و باهوکلات آب و هوای بیابانی و ناحیه زاهدان در مرز بین اقلیم بیابانی و نیمه بیابانی قرار گرفته است.

مناطق سراوان، مهرستان، سیب سوران، خاش، چابهار، کنارک، نیکشهر، قصرقند و سرباز استان نیز آب و هوای نیمه بیابانی و ناحیه کوهستانی بم پشت در جنوب سراوان و امتداد آن به طرف مشرق تا کوههای بشاگرد آب و هوای نیمه بیابانی معتدل دارند و اقلیم مشرق ارتفاعات و فلاتهای مرتفع و کم وسعت میان آن نیمه بیابانی با زمستانهای سرد است.

در این راستا استان سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط خاص جغرافیایی و اقلیمی و مجاورت با دریای عمان و اقیانوس هند یکی از مستعدترین مناطق کشاورزی کشور به حساب می آید به طوری که در تمام فصول سال امکان کشت انواع محصولات در آن وجود دارد.

آب و هوای متنوع سیستان و بلوچستان زمینه را برای کشت انواع محصولات کشاورزی از جمله میوه های گرمسیری و سردسیری فراهم کرده به طوری که هم اینک از 80 هزارهکتار باغات استان هشت هزار هکتار آن به کشت انواع میوه های گرمسیری اختصاص دارد.

موز از مهمترین محصولات گرمسیری سیستان و بلوچستان است که نسبت به سایر محصولات گرمسیری بیشترین سطح زیرکشت را به خود اختصاص داده است و «پاپایا» یا خربزه درختی نیز از دیگر محصولات گرمسیری استان محسوب می شود که از نواحی گرمسیری آمریکای مرکزی به این استان راه یافته، خربزه درختی پوستی بسیار نازک و مزه شیرین دارد که علاوه بر مصرف خوراکی، قابل استفاده در صنایع تبدیلی نیز هست.

«چیکو» دیگر محصول گرمسیری سیستان و بلوچستان میوه ای تقریبا شبیه کیوی اما کروی شکل است که با داشتن انواع ویتامین ها برای بدن بسیار سودمند است.

«گوواوا » شبیه گلابی و یا کروی شکل و میوه رسیده آن سبز متمایل به زرد است که با داشتن طعم و عطر خاص که در منطقه به «زیتون محلی» مشهور است بیشتر در صنایع دارویی، غذایی و صنعتی مورد استفاده قرار
می گیرد.

«کُنار»هم همان میوه درخت سدر است که بسیار خوش طعم تر و شیرین تر است خربزه درختی هم
میوه ای در حد و اندازه طالبی است و گوشتی نارنجی با دانه هایی سیاه رنگ و ساچمه ای شکل دارد که ماده ای ژلاتینی اطراف دانه ها را در بر گرفته است.

پالسا نیز از جمله محصولات گرمسیری سیستان و بلوچستان است که مزه ای ترش و شیرین دارد و شبیه گیلاس اما ریزتر است همچنین نارگیل و تمرهندی از دیگر محصولات گرمسیری استان محسوب
می شوند که علاوه بر مصرف داخل استان به استان ها و کشورهای دیگر نیز صادر می شوند.

نارگیل و تمر هندی با توجه به شبیه بودن آب و هوای برخی نقاط استان همچون زرآباد به هندوستان این محصولات در آنجا کشت می شود.

گفته می شود در استانهای هرمزگان و جنوب کرمان میوه هایی نظیر انبه و کنار تولید و سایر میوه های گرمسیری فقط در سیستان و بلوچستان تولید و عرضه می شود.

سیستان و بلوچستان در صدر

رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: این استان با تولید سالانه 154 هزار تن محصولات گرمسیری رتبه نخست را در کشور به خود اختصاص داده است.

رضا نجفی افزود: موز بیشترین میزان تولید محصولات گرمسیری سیستان و بلوچستان را دارد و سایر محصولات شامل انبه،چیکو، گواوا، کنار، نارگیل، تمرهندی و پاپایا( خربزه درختی) در رده های بعدی قرار دارند.

وی با بیان اینکه شرایط آب و هوایی جنوب سیستان و بلوچستان برای کشت محصولات گرمسیری بسیار مناسب است اظهار داشت: سالانه بیش از هشت هزار هکتار به کشت این محصولات اختصاص می یابد.

وی با اشاره به اینکه بیشترین سطح زیر کشت محصولات گرمسیری جنوب استان با پنج هزار هکتار به کشت موز اختصاص دارد، افزود: سالانه 135 هزار تن محصول موز از این سطح در استان تولید می شود.

وی ادامه داد: بیشترین میوه های گرمسیری تولیدی در سیستان و بلوچستان بعد از موز به ترتیب به انبه با هزار و 400 هکتار، کُنار با هزار هکتار، گوواوا با 700 هکتار و چیکو با 400 هکتار اختصاص دارد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی سیستان و بلوچستان با اشاره به اینکه میوه های گرمسیری در شهرهای کنارک، سرباز، نیکشهر و چابهار کشت و تولید می شود افزود: این محصولات علاوه بر مصرف داخلی استان به سایر استانهای کشور نیز صادر می شود.

نجفی بیان کرد: خوشبختانه با وجود شرایط مطلوب آب و هوایی جنوب استان نهال میوه های گرمسیری نیز در این مناطق تولید می شوند و به صورت یارانه ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد.

رئیس سازمان جهادکشاورزی سیستان وبلوچستان گفت: همچنین در راستای تامین نیاز باغداران استان دانش تولید نهال میوه های گرمسیری با تلاش کارشناسان و محققان استان بومی سازی شد.

وی افزود: به همت کارشناسان و با استفاده از روش کشت بافت ارقام تجاری و پرمحصول موز، خرما و انبه در این مرکز کارهای بهینه سازی و بومی سازی تولید نهال های گرمسیری انجام شده است.

وی اضافه کرد: مرکز ایرانشهر بعد ازمرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کرج دومین مرکز مجهز تحقیقاتی کشور است.

به گفته این مسئول با اجرای این طرح امکان تولید انواع نهالهای گرمسیری در سریع ترین زمان ممکن و بطور یکنواخت در آزمایشگاه کشت بافت ایرانشهر فراهم شده است.

نجفی یکنواختی مزرعه ها، عاری بودن از آلودگی و بیماری نهال های تولیدی، زودرس بودن محصول بعد از انتقال به زمین اصلی و افزایش تولید در هر هکتار را از مزایای کشت بافت عنوان کرد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یادآورشد: تاکنون بیش از 20هزار اصله نهال موز در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی ایرانشهر تولید شد که برای توسعه باغ های موز استان تلاش خواهیم کرد سالانه بیش از 200 هزار اصله نهال تولید شود.

نجفی بیان کرد: در تکثیر کشت بافت از هر جوانه موز می توان در هر مرحله 10 تا 15 نهال بدست آورد که با تکثیر متوالی از هر نهال می توان بیش از دو هزار نهال تولید کرد.

وی افزود: در کشت بافت بطور کلی چهار مرحله استقرار، تکثیر، ریشه زایی و انتقال به خاک صورت می گیرد. ظرفیت ها و توانمندیهای فراوان سیستان و بلوچستان زمینه را برای سرمایه گذاری در بخش های مختلف به ویژه کشاورزی فراهم کرده که مسئولان استان از عموم هموطنان دعوت می کنند تا با سفر به سیستان و بلوچستان ضمن بازدید از اماکن جذاب گردشگری از نزدیک طعم میوه های گرمسیری این استان را بچشند.

سیستان و بلوچستان از 2 حوزه سیستان در شمال استان شامل شهرستان های زابل، هیرمند، زهک، هامون و نیمروز و بلوچستان در جنوب با شهرستان های خاش، ایرانشهر، سراوان، سیب و سوران، مهرستان، دلگان، فنوج، قصرقند، نیکشهر، سرباز، چابهار و کنارک تشکیل شده است.

شهرستان های زاهدان و میرجاوه نیز در مرکز این استان واقع شده اند.

این استان دارای 19 شهرستان و حدود 9 هزار روستا و آبادی است که 6 هزار و 500 روستای آن دارای سکنه هستند و افزون بر 1100 کیلومتر مرز خشکی با کشورهای پاکستان و افغانستان و 310 کیلومتر مرز دریایی در دریای عمان دارد.