بازخوانی رشادت‌های رئیسعلی دلواری در قاب دلیران تنگستان

رئیسعلی دلواری که نسبت به میهن و دین خود تعصب داشت، می‌دید که انگلیسی‌ها چگونه از مرزهای جنوب وارد ایران می‌شوند و اگر جلوی آنها گرفته نشود دیری نمی‌پاید که انگلیسی‌ها از جنوب به شمال خواهند رسید. رئیسعلی دست به کار شد و مردم را برای مبارزه با نفوذ انگلیسی‌ها بسیج کرد و آنقدر هوشمند بود که سراغ بازاری‌های بوشهر و دیگر بنادر جنوب هم رفت و از آنها خواست با حمایت مالی خود از این قیام مردمی حمایت کنند.

رئیسعلی و یاران اندک اما با ایمانش مقابل بریتانیایی‌ها ایستادند و صدای مبارزه آنها کم‌کم به گوش مردم بقیه استان‌‌ها هم رسید و کار انگلیسی‌ها را برای نفوذ و تصرف ایران سخت‌ کرد.

مبارزه مسلحانه رئیسعلی دلواری یکی از بیادماندنی‌ترین و قهرمانانه‌ترین مبارزاتی بود که برای همیشه در تاریخ ایران ثبت شد و برای نسل‌های مختلف الگویی شد تا راه و رسم مردانگی و ایستادن به پای وطن و‌ آرمان‌‌های اسلامی را بدانند و ادامه دهند.

قیام رئیسعلی دلواری آنقدر اهمیت داشت که در سال 1350 همایون شهنواز تصمیم گرفت آن را در قالب سریالی تلویزیونی روایت کند. سریالی که در 14قسمت ساخته شد و تولید آن دو سال طول کشید. این سریال که به طریقه 16میلی‌متری فیلمبرداری شد در اسفند 53 به آنتن تلویزیون سپرده شد و اولین سریال تاریخی بود که اوایل پیروزی انقلاب نیز از تلویزیون به نمایش درآمد و مورد استقبال مردم قرار گرفت. بسیاری از مردم مذهبی که در دوران پهلوی تلویزیون نگاه نمی‌کردند این سریال را ندیده بودند و برای بار دوم که پخش شد به تماشای آن نشستند و با قهرمانی به نام رئیسعلی دلواری آشنا شدند. بازیگران زیادی در این سریال ایفای نقش کرد‌ه‌اند که برخی از آنها فوت کرده‌ و تعدادی از آنها در قید حیات هستند.

محمود جوهری در این اثر تلویزیونی نقش رئیسعلی دلواری را ایفا می‌کند. بازیگری که همزمان با پخش این سریال در سانحه تصادف جانش را از دست داد.گفته می‌شد او برای بازی در این سریال دستمزد زیادی گرفته و به نوعی رکورد دستمزد بازی را در تلویزیون شکسته بود.

شهروز رامتین در نقش «خالوحسین دشتی»، زنده‌یاد اسماعیل داورفر در نقش «حاج محمدرضا کازرونی»، عنایت‌الله شفیعی در نقش «زائرمحمد»، مرحوم نعمت‌الله گرجی در نقش «حاکم بوشهر»، منوچهر آذر در نقش «واسموس» آلمانی،‌مستانه جزایری در نقش «زن رئیسعلی»، ولی‌الله شیراندامی در نقش «دریابیگی» و حسین محجوب در نقش «سیدمحمد دکتر» در این سریال نقش‌آفرینی کرده‌اند.

فیلمبرداری این سریال را زنده‌یاد مهرداد فخیمی به‌عهده داشت که یکی از بهترین فیلمبرداران سینما و تلویزیون بود و او را استاد فیلمبرداری سیاه و سفید می‌دانند. فخیمی در مرداد 87 درگذشت.

تنگسیر؛ ادامه‌ای برای دلیران تنگستان

عنایت‌الله شفیعی، بازیگر نقش زائرمحمد که یکی از یاران باوفای رئیسعلی دلواری بود، همچنان بازی در سریال‌‌های تاریخی را ادامه داد. او در سریال مختارنامه، نقش یکی از یاران مختار را به نام بن کامل به‌عهده داشت.

شفیعی درباره بازی در سریال دلیران تنگستان به جام‌جم گفت: مرحوم جوهری که نقش رئیسعلی را بازی می‌کرد بسیار دوست داشتم، اما متاسفانه او بعد از ساخت و پخش این سریال، زیاد در این دنیا نماند.

شفیعی گفت: دلیران تنگستان در شرایط بسیار سخت جوی ساخته شد. یادم هست دمای هوا گاهی در بوشهر و اطراف این شهر به بالای 50 درجه می‌رسید و کار در این شرایط دشوار بود.همین هوای بسیار گرم باعث شد من بیمار شوم و زیاد نتوانم با گروه سازنده دلیران تنگستان همراهی کنم.

بازیگر نقش زائر محمد با اشاره به این نکته که دلیران تنگستان در مرکز تل فیلم آن زمان تولید شد، توضیح داد: هزینه زیادی برای ساخت این سریال در نظر گرفته شد هرچند کار اول آقای شهنواز بود و فیلمنامه آن را هم خودش نوشته بود.

شفیعی در پاسخ به این پرسش که آیا فیلمنامه دلیران تنگستان بر اساس واقعیت‌های تاریخی و مستند تولید شد، گفت: بله کاملا ریشه در اتفاقات واقعی داشت اما آقای شهنواز این اتفاقات را دراماتیزه کرده و در قالب سریالی داستانی آن را روایت کرد.البته هر چند شرایط جغرافیایی و اقلیمی برای ساخت سریال دشوار بود اما بهترین امکانات در اختیار سازندگان قرار گرفت . مثلا بهترین اسب‌های باشگاه سوارکاری ایران را برای استفاده در این سریال به بوشهر آوردند .سربازهای نظامی به عنوان هنرور با سریال همکاری می‌کردند. لوکیشن‌های زیادی مثل پادگان و... اختصاصی برای سریال ساخته شد اما پیشرفت کار به‌دلیل گرما خیلی کند بود.

شفیعی درباره نقش زائرمحمد توضیح داد: این شخصیت یکی از یاران رئیسعلی دلواری بود. مردی جنوبی و آزادیخواه که سال‌ها بعد آقای امیر نادری این شخصیت را به فیلم تنگسیر آورد و چهره‌ای واقعی‌ و کامل‌تر از او را
به نمایش گذاشت.