گرانفروشی اینترنت

به گزارش جام‌جم، بازار اینترنت در کشورمان فعلا آشفته و بی‌نظم است. نرخ‌ تعرفه‌های اینترنتی در کشور که از سوی نهادهای نظارتی تصویب شده، تاحدودی مشخص است، اما وقتی به سطح خرده‌فروشی می‌رسیم، چه اینترنت همراه، چه اینترنت خانگی ADSL و چه وایمکس اوضاع کاملا آشفته و مبهم می‌شود.

شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات اینترنتی با سوءاستفاده از ناآگاهی مردم، بسته‌های ظاهرا جذاب خود را به فروش می‌رسانند، اما وقتی کاربران از عدم تطابق خدمات بسته خریداری‌شده با تبلیغات آن گلایه می‌کنند، نهادهای نظارتی حق را به شرکت‌ها می‌دهند.

اگر سری به سایت‌های خدمات‌دهنده اینترنت بزنید حتما قیمت هر گیگ بسته اینترنتی را برای شما نمایش می‌دهند و در کنار آن نیز بسته‌هایی را به عنوان پیشنهاد ارائه می‌کنند تا بتوانند کاربر را به اصطلاح جذب کنند. اما این فقط یک روی ماجراست و واقعیت را باید در دوران پس از خرید بسته‌ها دید.

کارشناسان می‌گویند محاسبه قیمت اینترنت، چه اینترنت همراه، چه اینترنت خانگی ADSL و چه وایمکس باید برای هر کاربر به طور شفاف و سهل‌، قابل محاسبه باشد اما متاسفانه فعلا این امکان فراهم نیست.

نیاز کاربران اینترنت از دو بخش زمان (محدود یا نامحدود) و حجم مورد بررسی قرار می‌گیرد که هیچ‌کدام از این موارد برای مصرف‌کننده قابل محاسبه نبوده و طرح‌ها به نوعی ارائه می‌شود که در ظاهر برای کاربر سودمند است اما در نهایت چیزی جز ضرر عاید مشترک نخواهد شد.

برای مثال زمانی که قیمت اینترنت عادی و بسته‌های تشویقی را مورد مقایسه قرار می‌دهیم در نگاه ابتدایی بسته‌های تشویقی ارزان‌تر است، اما این بسته‌ها محدودیت‌هایی را به دنبال دارند که به کاربر اطلاع نمی‌دهند یا به طور دقیق اطلاع‌رسانی نمی‌شود.

به گفته مردم، برخی شرکت‌های خدماتی اینترنتی اطلاع‌رسانی مناسبی درباره بسته‌ها و همچنین قیمت هر گیگ و محاسبه هر ماه ندارند.

به عنوان مثال یک کاربر در یک ماه ده گیگابایت مصرف اینترنت دارد، اما بعد از یک ماه استفاده، این بسته با تغییراتی همراه می‌شود که مشترک نمی‌تواند دوباره همان بسته را با همان مبلغ دریافت کند.

به عنوان مثال این طرح به 20 روز کاهش یافته یا حجم آن در یک ماه به 15 گیگابایت رسیده که این موضوع باعث می‌شود کاربر دچار سردرگمی شده و نتواند نیاز خود را رفع کند و مجبور به پرداخت هزینه‌های بیشتر از نیاز می‌شود.

از سوی دیگر بسته‌های اینترنتی به‌طور معمول دارای زمان محدودی است که ضرورت دارد این زمان نامحدود شود و حجمی که خریداری می‌شود تا زمان اتمام آن در اختیار کاربر قرار داشته باشد. جالب این‌که برخی شهروندان می‌گویند بارها این موضوع را از شرکت مخابرات و اپراتورها پیگیری کردند، اما پاسخ روشنی نگرفتند.

اینترنت گران است

برخی کارشناسان معتقدند، اینترنت در ایران گران‌تر از کشورهای دیگر حتی همسایگان عرضه می‌شود. در اینجا انگشت اتهام به سمت شرکت ارتباطات زیرساخت نشانه می‌رود که پهنای باند داخلی و بین‌المللی را تفکیک نمی‌کند و با یک قیمت به دست اپراتورها می‌رساند.

به گفته برخی کارشناسان، شبکه زیرساخت کشور هیچ تفکیکی برای انتقال دیتای محلی و دیتای بین‌الملل قائل نمی‌شود و هزینه انتقال هر نوع دیتا را بر اساس تعرفه بین‌الملل محاسبه می‌کند. به این ترتیب کاربران ایرانی مابه‌التفاوت قیمت انتقال بین‌المللی را به زیرساخت می‌پردازند.

شرکت ارتباطات زیرساخت به عنوان یک شرکت دولتی، وظیفه خرید و فروش پهنای باند را در اختیار دارد که این کار به صورت انحصاری انجام می‌شود و با هر قیمتی که در نظر داشته باشد، ارائه می‌کند.

پیگیری خبرنگار جام‌جم از برخی شرکت‌های خدمات‌دهنده اینترنت نشان داد شرکت ارتباطات زیرساخت قیمت پهنای باند را با نرخ گران به دست اپراتور می‌رساند و محدودیت‌هایی را برای ارائه در نظر می‌گیرد.

در پاسخ به این انتقادات، روابط عمومی این شرکت دولتی به خبرنگار ما اعلام کرد: هیچ اپراتوری نیست که متقاضی پهنای باند باشد و شرکت ارتباطات زیرساخت نتواند ارائه کند. بر این اساس کاربران بیشتر از این‌که پول به اپراتورهای خدمات دهنده برسانند به دولت پول می‌دهند به این دلیل که دولت پهنای باند را با قیمت بالایی به بخش مصرف منتقل می‌کند.

روابط عمومی شرکت ارتباطات زیرساخت به جام‌جم گفت: این شرکت وظیفه ایجاد و بسترسازی اینترنت و ارائه به اپراتورها را به‌عهده دارد که با ارائه تخفیف از ابتدای سال شاهد عرضه خوبی در این بخش بودیم.

قیمت اینترنت باید کاهش یابد

اکبر رنجبرزاده، دبیر هیات رئیسه مجلس هم نظراتی را درباره قیمت اینترنت عنوان کرد و نسبت به قیمت آن انتقاد داشت.

رنجبرزاده با تاکید بر این‌که قیمت اینترنت باید کاهش یابد، گفت: مسئولان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مهلت استفاده از حجم اینترنت را افزایش دهند و با کاهش قیمت، خدمات مناسب به مردم ارائه کنند.

وی درخصوص تخلف مخابرات و اپراتورها در حجم فروشی اینترنت به مردم گفت: انتظار ما از وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و زیرمجموعه‌های این وزارتخانه این است که در فروش اینترنت به مردم به نحوی عمل کنند تا شائبه کسب درآمد بدون خدمات‌دهی مناسب، پیش نیاید. به گفته دبیر هیات رئیسه مجلس، باید جلوی استفاده‌های نامطلوب و نادرست از اینترنت گرفته شود.

فضای رقابتی وجود ندارد

از سوی دیگر سیداحسان قاضی‌زاده، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی هم با بیان این‌که در عرصه اینترنت شاهد فضای رقابتی در کشور نیستیم، گفت: قیمت اینترنت در تهران به نسبت مرزهای کشور بسیار گران است و این گرانی در بعضی اپراتورها سه تا پنج برابر کشورهای همسایه است.

دلایل گرانی اینترنت بلندمدت

محمدرضا کریمی، مدیرعامل شرکت پیشگامان توسعه ارتباطات درباره حذف بسته‌های تشویقی اینترنت اپراتورها به خبرنگار ما گفت: خارج شدن بسته‌های تشویقی به دلیل تصویب قانون ضددامپینگ در این زمینه بود و اگر این اتفاق نمی‌افتاد تنها چند شرکت برای ارائه خدمات باقی می‌ماندند.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا قیمت تمام‌شده برای برخی اپراتورها متفاوت است که قیمتی پایین‌تر ارائه می‌کنند افزود: تعداد کاربران هر شرکت متفاوت است و هرچه تعداد کاربران بیشتر باشد طبیعتاً هزینه ارائه خدمات نیز کمتر خواهد شد که این موضوع در جذب مشتری تأثیر خواهد داشت.

به عنوان مثال یک شرکت دارای یک میلیون کاربر است و یک شرکت با ده هزار کاربر فعالیت می‌کند و هزینه ارائه خدمات این دو شرکت متفاوت خواهد بود.

کریمی در پاسخ به پرسش دیگر خبرنگار ما مبنی بر این‌که چرا هرچه مدت‌زمان ارائه خدمات بیشتر باشد به جای ارزان شدن، گران‌تر به دست کاربر می‌رسد گفت: شرکت‌های اپراتور براساس پیش‌بینی خود از شرکت ارتباطات زیرساخت پهنای باند دریافت می‌کنند که به طور معمول با اشتباه مواجه می‌شوند و به ارائه خدمات در کوتاه‌مدت که سود بیشتری به شرکت می‌رساند روی می‌آورند و خدمات بلندمدت خود را گران می‌کنند تا همه از خدمات کوتاه‌مدت استفاده کنند.

وی با تاکید بر این‌که اگر خدمات کوتاه‌مدت اپراتورها حذف شود خدمات بلندمدت ارزان خواهد شد، یادآور شد: خدمات کوتاه‌مدت برای استفاده از ظرفیت خالی پهنای باند ارائه می‌شود که اگر پیش‌بینی شرکت‌ها درست باشد عرضه اینترنت ارزان خواهد شد.

قیمت اینترنت داخلی 8 برابر واقعی

رضا تقی‌پور، وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات و عضو شورای عالی فضای مجازی درباره نبود شفافیت در ارائه بسته‌های اینترنتی به خبرنگار ما گفت: متاسفانه اطلاعات مربوط به خدمات اینترنتی منتشر نمی‌شود و این وظیفه سازمان تنظیم مقررات رادیویی است که شاهد کوتاهی‌هایی در این بخش هستیم.

وی افزود: سازمان تنظیم مقررات باید به صورت روزانه یا ماهانه تعرفه‌ها و چگونگی محاسبه قیمت خدمات را برای کاربر شرح دهد تا مشخص شود مشترک چقدر باید برای هر میزان خدمات هزینه پرداخت کند.

وزیر سابق ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره فروش حجمی اینترنت اظهار کرد: فروش حجمی خیلی معنادار نیست و در همه جای دنیا اینگونه است که در ازای یک پهنای باند مشخص، مبلغی از اپراتور دریافت می‌شود و آنها باید با جذابیت‌های گوناگون اقدام به جذب مشتری کنند. همچنین قیمت پهنای باند داخلی را باید کاهش داد و در مواردی که فرستنده و گیرنده در داخل هستند باید هزینه پایین بیاید. به نظر می‌رسد اگر این اقدام انجام شود هزینه‌های داخلی در مقابل هزینه‌های بین‌المللی به یک هشتم کاهش خواهد یافت.

تقی‌پور تاکید کرد: برای خریدار، حجم بی‌معنی است و باید قیمت پهنای باند را بپردازد که بتواند نیاز خود را برطرف کند نه این‌که هر روز استرس پایان مهلت بسته یا حجم را داشته باشد.

وی با اشاره به اشکالات موجود در این بخش تصریح کرد: تا زمانی که شبکه ملی اطلاعات را به صورت کامل شکل ندهیم این مشکلات وجود دارد.

محمدحسین علی‌اکبری - اقتصاد