هجوم ریز گردها به ریگان کرمان

به گزارش مهر ، وحید محمدی یکتا: وجود کویر مرکزی تهران در فاصله ای بسیار کم در جنوب پایتخت، خطر حرکت شن های روان در این منطقه را پر اهمیت کرده است.

پوشش گیاهی کویر مرکزی ایران از گونه های خشکی پسند و نیز گیاهان شور پسند هستند که برای ادامه حیات و سازگاری با کمبود آب و شوری خاک سازگاری دارند، از جمله پوشش گیاهی این مناطق میتوان به انواع قیچ، درمنه دشتی،گز، گرگ تیغ، خار شتر، کاروان کش و ... اشاره کرد.

تاغ نوعی دیگر از درختچه هایی است که سازگاری مناسبی با شرایط کویر دارد و از گونه های مقاوم به خشکی و سازگار در شرایط سخت کویری به شمار می آید و جایگاه ویژه ای در اجرای طرحهای تثبیت شن و بیابان زدائی داشته است.تاغزارها اثرات مطلوب فراوانی بر محیط زیست داشته و با تخریب آن ها روزگار سختی در انتظار زیستگاه های طبیعی خواهد بود و امروز معضلاتی مانند قاچاق چوب و قطع درختچه های تاغ برای مصارف غیر معقول از یک سو و خشکسالی و آفت زدگی از سوی دیگر بلای جان تاغ ها شده است. درختچه‌های تاغ نقش غیر قابل انکاری در تثبیت ماسه‌های روان دارند و از بین رفتن تاغزار ها خسارت های زیادی برای زراعت و نیز هجوم ریزگردها در پی خواهد داشت.

بازار داغ زغال تاغ

محمد مصباح، یکی از کارشناسان محیط زیست در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص ضعف عمده موجود در مبارزه با قطع درختچه های تاغ اظهار داشت: کمبود نیروهای حفاظت از محیط زیست دلیل اصلی ضعف مبارزه با قطع تاغ ها است.وی ادامه داد: در استانداردهای جهانی هر 10 هزار هکتار از منابع طبیعی یک نیروی حفاظتی تمام وقت نیاز دارد، یعنی سه نفر برای هر 10 هزار هکتار نیاز است که هرکدام 8 ساعت در شبانه روز مسئولیت حفاظت از اراضی را داشته باشند و با توجه به وسعت 250 هزار هکتاری منطقه حفاظت شده کویر جنوب تهران، نیاز به 200 نیروی حفاظت ویژه داریم که تامین این نیروها مستلزم بودجه فراوانی است.وی با بیان این که درختچه های تاغ نقش بسیار مهمی در تثبیت ریز گردها و شن های روان دارند، گفت: متاسفانه قیمت 7 الی 9 هزار تومانی زغال تاغ، انگیزه مناسبی برای عده ای سودجو است که محیط زیست بالغ بر 20 میلیون نفر در نزدیکی کویر مرکزی را در معرض هجوم ریزگردها قرار دهد.

خشکسالی، تاغ ها را تهدید می کند

اصغر سپهوند، پژوهشگر منابع طبیعی در شهرستان ورامین در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: ورامین دروازه ورود به کویر مرکزی ایران است و با توجه به این موضوع و بروز خشکسالی در دهه های اخیرخطر حرکت شن های روان و پدیده گرد و غبار، زیر ساخت ها و کشاورزی منطقه را از زمان های قدیم الایام تهدید کرده است.

وی پایدارترین راه جهت کنترل این بیابان ها را توسعه و کاشت گونه های درختی و درختچه ای سازگار با اکوسیستم منطقه دانست و افزود: در حدود پنجاه سال قبل پس از بررسی و تحقیقات بر روی گونه های مختلف نهایتا درخت تاغ برای کاشت در این مناطق بیابانی انتخاب شد.سپهوند اضافه کرد: متاسفانه در سالهای اخیر با توجه به بروز خشکسالی، بهره برداری غیر اصولی از منابع آب و آفات این درختان ارزشمند را تهدید می کند.این پژوهشگر منابع طبیعی گفت: باید با مدیریت منابع آب در منطقه و همچنین انجام تحقیقات جهت شناسایی گونه های مناسب اکوسیستم های بیابانی خطر گسترش بیابان ها در منطقه را کنترل کنیم و اگرنه دیری نخواهد گذشت که هجوم ریزگردها تنفس را در منطقه سخت خواهد کرد.

تشویق مردم به کاشت تاغ

پژوهشگر محیط زیست گفت: بخش اعظمی از بیابان های جنوب ورامین تحت تاثیر فرسایش بادی و در کانون بحران قرار دارند و تنها راه مقابله با ریزگردها استفاده از تاغزارهاست.علیرضا کچویی افزود: متاسفانه در چنین شرایط بحرانی که خشکسالی های دهه اخیر نیز خطر را چند برابر کرده است عده ای قاچاقچی به سودای هوای پاک و محیط زیست مردم پرداخته اندوی ادامه داد: متاسفانه در چنین شرایط بحرانی که خشکسالی های دهه اخیر نیز خطر را چند برابر کرده است عده ای قاچاقچی به سودای هوای پاک و محیط زیست مردم پرداخته اند.

وی گفت: باید اهمیت تاغزارها برای مردم، بخصوص مردم شهرستان های قم، ورامین، پیشوا، ایوانکی و گرمسار که در نزدیکی بیابان ها قرار دارند تشریح شود و از عموم مردم یاری خواست، در این شرایط نه تنها مردم در مبارزه با قاچاق تاغ ها کمک می کنند که اقدام به کاشت تاغ ها خواهند کرد، فواید درختچه های تاغ برای محیط زیست بسیار زیاد و انکار ناپذیر است.کچویی اضافه کرد: می توانیم از مردم برای نهضت کاشت تاغ بهره بریم و اطمینان دارم با کمک مردمی و عزم همه جانبه موفق خواهیم شد.