حفظ ثبات با همکاری‌های منطقه‌ای

در ارتباط با سفر وزیر امور خارجه کشورمان که به همراهی هیاتی بلندپایه انجام شده است، باید گفت اولین نقطه مشترک جمهوری اسلامی ایران با کشورهای آسیای میانه، همسایه بودن با این کشورهاست، بنابراین توسعه روابط در تحکیم مناسبات سیاسی، امنیتی، فرهنگی و اقتصادی تاثیر بسیاری دارد. در ارتباط چندجانبه به هر میزانی که روابطمان با کشورهای منطقه توسعه یابد، تاثیر مثبتی بر مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی خواهد داشت و همگرایی به وجود می‌آورد، در صورتی که مسائل منطقه در درون کشورهای خود منطقه، حل و فصل شود نفوذ قدرت‌های فرا منطقه‌ای را کاهش داده و میزان دخالت آنها کاهش می یابد.

منطقه ما حساس و بر روابط بین‌الملل تاثیرگذار است، به همین دلیل به میزانی که پیمان‌های منطقه‌ای شکل گرفته و مستحکم‌تر شود، همگرایی به وجود آمده و در حل مشکلات منطقه تاثیر بسزایی خواهد داشت. تحکیم این روابط به حل معضلات منطقه‌ای و جلوگیری از بروز مشکلات و تنش‌های جدید کمک می‌کند. باید در نظر داشته باشیم کشورهای فرا‌منطقه‌ای، نه تنها به دنبال ایجاد آرامش در منطقه ما نیستند بلکه سعی می‌کنند مشکلاتی را نیز به وجود آورند.

در حال حاضر سطح رفت و‌آمدهای ایران با کشورهای منطقه بویژه با کشورهای شمالی که سابقه تاریخی، فرهنگی و تمدنی مشترک داریم، خوب است اما انتظار داریم جهشی را در توسعه این مناسبات شاهد باشیم. در حال حاضر سطح این مناسبات به میزان مورد انتظاری که موجب جلوگیری از بروز مشکلات یا حل مشکلات منطقه باشد نیست، لذا این‌گونه سفرها و رفت و آمدها در این جهت مثبت ارزیابی می‌شود.

در شرایطی که افراط‌گرایی از سوی کشورهای فرامنطقه ای مهندسی شده است و تروریسم، جهان را تهدید می‌کند، همکاری‌های نزدیک درون منطقه‌ای از اهمیت بسیاری برخوردار است. جمهوری اسلامی ایران قربانی تروریسم است و باید در زمینه مبارزه با افراط‌گرایی در روابط با کشورهای منطقه بویژه‌ آسیای میانه نقش بیشتری داشته باشد.

همچنین علاوه بر تعاملات سیاسی؛ تعاملات اقتصادی نیز میان ایران و کشورهای آسیای میانه باید مورد توجه باشد، بسیاری از مشکلات را می‌توان با توسعه روابط اقتصادی برطرف کرد. مناسبات اقتصادی قدرتمندترین مناسبات است که می‌تواند در مناسبات سیاسی، فرهنگی و... تعیین‌کننده باشد.

محمدباقر بهرامی

سفیر سابق ایران در جمهوری آذربایجان