در پیام‌رسان‌های اجتماعی نامرئی شوید!

حتما بسیاری از ما موقعیت‌های اینچنینی را تجربه کرده‌ایم و با خود گفته‌ایم کاش راهی بود تا فرد مقابل از خوانده شدن پیامش مطلع نشود و سر فرصت پاسخش را بدهیم. هرچه باشد، اعلان‌های «خوانده شدن» پیام در نرم‌افزارهای اجتماعی برای این خلق شده‌اند که خیال فرستنده را راحت کنند، نه این که به وسیله‌ای برای مچ‌گیری یا کدورت تبدیل شوند. با این رویکرد، در این مطلب به امکانات موجود برای ممانعت از نمایش اعلان «خوانده شده» اشاره خواهیم کرد.

واتس‌اپ

نرم‌افزار WhatsApp که شاید محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین نرم‌افزار پیام‌رسان دنیا باشد، سه سطح پیام «تحویل» یا delivery دارد. یک تیک تنها در کنار پیام، به این معناست که پیام با موفقیت از سوی شما ارسال شده است. دو تیک به این معناست که پیام به گوشی مخاطب موردنظر رسیده و دو تیک با سایه آبی یعنی گیرنده پیام را خوانده است. در عین حال، هرگاه مکالمه را باز می‌کنید، زمان خوانده شدن پیام‌ها توسط گیرنده نیز به نمایش درمی‌آید.

برای خلاص شدن از درگیری‌های «رسید خوانده شدن»، هر سیستم‌عامل راه‌حل خود را دارد. در اندروید با لمس منوی سه نقطه، مسیر
Settings » Account » Privacy را بروید. در iOS هم باید همین مسیر را طی کنید. منتها با این تفاوت که دکمه تنظیمات در گوشه راست پایین تصویر قرار دارد.

در بخش حریم خصوصی یا Privacy می‌توانید مشخص کنید چه کسانی گزارش «last seen» یا آخرین دفعه آنلاین شدن شما را ببینند. می‌توانید از بین گزینه‌های همه (everyone)، فقط فهرست مخاطبان (only your contacts) یا هیچکس (nobody) یکی را انتخاب کنید. پایین آن، گزینه رسید خوانده شدن یا read receipts را می‌بینید. می‌توانید جفت اینها را غیرفعال کنید تا دیگر هیچ‌کس نتواند گزارش رویت پیام‌های شما را دریافت کند. البته در این صورت، شما هم دیگر نخواهید توانست گزارش آنلاین شدن و رویت پیام دیگران را ببینید.

یکی از وب‌سایت‌های فناوری، در آزمایشی، واتس‌اپ را در سه گوشی آیفون 6 (با آی‌او‌اس 10)، گلکسی S6 (با اندروید 6) و OnePlus 3T (با اندروید 7.1.1) اجرا و بینشان پیام رد و بدل کرد. دو گزینه رسید رویت و آخرین بار آنلاین در هر سه گوشی فعال بود. پس از رد و بدل چند پیام دیده شد که پیام‌های ارسالی تا وقتی که گوشی فرد به اینترنت متصل باشد درجا دو تیک می‌خورند.

البته داستان به همین سادگی‌ها نبود که مثلا خواندن پیام از فهرست اعلان‌ گوشی برای فرستنده گزارش تائید ارسال کند. پس از باز کردن برنامه هم با این که موقعیت فرد به «آنلاین» تغییر کرد، پیام‌هایش هنوز تیک آبی نخورده بودند و همان طور که انتظار می‌رفت این اتفاق پس از باز کردن مکالمه رخ می‌داد.

در اندروید 6 به قبل، اگر اعلان واتس‌اپ را پایین بکشید، یک میانبر reply می‌بینید. ضربه زدن روی آن یک حالت دسترسی سریع برای پاسخ فراهم می‌کند. این گزینه عینا مثل باز کردن نرم‌افزار عمل کرده و حتی هنگام نوشتن پیامتان را هم به مخاطب اطلاع می‌دهد.

از آی او اس 9 و اندروید 7 نوقا به بعد، هر دو سیستم‌عامل به یک قابلیت پاسخ سریع مجهز شده‌اند که با نرم‌افزارهای شخص ثالث مانند واتس‌اپ همخوانی دارد. در آزمایش انجام شده، معلوم شد با استفاده از قابلیت پاسخ سریع موجود در این سیستم‌‌های عامل‌ مخاطبتان متوجه آنلاین بودن شما نخواهد شد!

آی‌مسیج

آنهایی که از گوشی‌های اپل استفاده می‌کنند، اغلب ترجیح می‌دهند از نرم‌افزار iMessage استفاده کنند؛ هرچند هنوز در کشور ما آنچنان فراگیر نشده است. این نرم‌افزار برای سیستم‌عامل iOS 10 امکانات بیشتری از قبل فراهم کرده که استفاده از آن را لذتبخش‌تر کرده است.

برای این نرم‌افزار باید به تنظیمات گوشی رجوع کرده و روی Messages ضربه بزنید. در آنجا می‌توانید رسیدهای خوانده شدن پیام را خاموش و روشن کنید. از طریق منوی دکمه «i» هم می‌توانید رسیدهای رویت هر مکالمه را به صورت مجزا تغییر دهید. گفتنی است چیزی به اسم «آخرین زمان دیده شدن» یا همان Last Seen خودمان در iMessage وجود ندارد.

وقتی از یک Mac به یک آیفون پیامی می‌فرستیم، پیغام «delivered» زیر پیام‌های مکالمه نمایان می‌شود. اگر نفر مقابل بخواهد از قابلیت پاسخ سریع آیفونش برای جواب دادن به پیام بهره بگیرد، به محض باز کردن این قابلیت، سریعا پیغام «read» برای فرستنده نمایش داده می‌شود. این در حالی است که در نرم‌افزارهای دیگر، عمدتا پس از ارسال پیام است که نفر مقابل وضعیت آنلاین فرد را می‌بیند.

تلگرام

در نرم‌افزار تلگرام، گزینه‌های بیشتری برای مدیریت حریم خصوصی خود دارید.

مسیر Settings » Privacy and Security » Last Seen را طی کنید. خواهید دید تلگرام هم یک فهرست استثنائات (exceptions) مشابه واتس‌اپ دارد. کسانی که در این قسمت تعیین می‌کنید، هرگز متوجه «آخرین زمان آنلاین بودن» شما نخواهند شد. سیستم رسید رویت آن هم ساده است: یک تیک یعنی پیام ارسال شده است. تیک دوبل یعنی پیام خوانده شده است. تنها تفاوتی که در این مورد بین تلگرام و واتس‌اپ مشاهده شد، این بود که وقتی از قابلیت پاسخ سریع تلگرام در اندروید 6 استفاده می‌شود، تنها آن پیامی تیک دوبل می‌خورد که پاسخش را می‌دهید، اما در واتس‌اپ با یک پاسخ سریع تمام پیام‌ها تیک دوبل می‌خورند. متاسفانه در iOS و آن دسته از گوشی‌های اندرویدی که خود سیستم‌عامل به گزینه پاسخ سریع مجهز است، این‌گونه نیست و با پاسخ سریع به یک پیام، تمام اطلاعات حضور آنلاین‌تان برای مخاطبان نمایش داده خواهد شد. البته برخی نرم‌افزارهای تکمیلی مانند موبوگرام،‌امکانات افزوده‌ای را برای تلگرام طراحی کرده‌اند از جمله حالت «روح» که باعث تیک نخوردن پیام‌های خوانده شده می‌شود.

فیسبوک مسنجر

نرم‌افزار Facebook Messenger، گزینه لازم برای تقویت حریم خصوصی را در جایی عجیب قرار داده است. به جای این که در تنظیمات نرم‌افزار دنبال گزینه لازم بگردید، باید دکمه people (دست راست پایین تصویر) را لمس کنید سپس به زبانه active بروید. در اینجا دکمه‌ای خواهید دید که با آن می‌توانید حضور خود را پنهان کنید.

البته تمام شرایط این نرم‌افزار با واتس‌اپ یکسان نیست. حتی با فعال کردن گزینه مورد نظر هم بعد از این که از پاسخ سریع این نرم‌افزار استفاده کردیم، فیسبوک آخرین زمان آنلاین بودنمان را به مخاطب نشان می‌داد.

سیاوش شبهازی