چه کار کنیم ترش نکنیم؟ / نشانه های بیماری ریفلاکس

دکتر اکرم پورشمس ، فوق تخصص گوارش و کبد به جام جم آنلاین گفت : در محل اتصال مری به معده دریچه ای وجود دارد که وظیفه آن باز شدن هنگام عبور مواد غذایی از مری به معده و بسته شدن است تا اسید معده به داخل مری برنگردد. در صورتی که دریچه مری و معده به درستی عمل نکند و اسید معده که حاوی مواد سوزاننده است، وارد مری شده، مخاط پوشاننده مری به طور معمول دفاعی در برابر این مواد ندارد و در این صورت دچار آسیب دیدگی و بروز علایم «ریفلاکس» می شود.

وی در ادامه افزود: درد پشت جناق سینه ، سوزش سر دل ، تلخی دهان ، حالت تهوع ،سرفه های مزمن ،علائم شبه آسم ، گرفتگی صدا از جمله نشانه هایی است که باید به ریفلاکس معده در خود شک کرد. همچنین در کودکان عفونت گوش میانی و سینوزیت از نشانه های ریفلاکس تلقی می شود .

پورشمس در رابطه با عوامل تشدید کننده ریفلاکس متذکر شد : قوی ترین علت تشدید ریفلاکس معده استرس و هیجانات بیش از توان بدن است در ادامه عواملی چون تغییرات سبک زندگی، نحوه غذا خوردن و زمان غذا خوردن نیز در بروز این عارضه بی تاثیر نیست .علاوه بر آن باعجله غذا خوردن، پرخوری، مصرف غذاهای تند و پر ادویه و ترشی، دراز کشیدن بلافاصله پس از صرف غذا و افزایش وزن از عوامل تشدید کننده دیگر در این بیماری محسوب می شود .

این فوق تخصص گوارش و کبد در رابطه با خوراکی های ممنوعه ریفلاکس معده گفت : در راس لیست خوراکی ممنوعه نوشیدنی های کافئین دار قرار دارند مانند قهوه ، نسکافه ،نوشابه و چای . همچنین مواد غذایی که سرشار از نیترات هستند سبب می شود دریچه مری و معده شل و گشاد شود و این حالت سبب برگشت غذا از معده به قسمت های ابتدایی دستگاه گوارش می شود.افرادی که بدنشان مستعد ریفلاکس است از خوردن غذاهای نیمه آماده، کنسرو شده، فراوری شده و مخصوصا غذاهای فست فودی به شدت پرهیز کنند همچنین سس مایونز ،کره و خامه جز دشمنان اصلی این بیماری به شمار می روند .

به گفته وی ، با عجله غذا خوردن ،پرخوری و مصرف مایعات در میان غذا از جمله موارد دیگر تحریک معده به ریفلاکس است. نکته دیگر در خصوص ساعت مصرف غذا در طول شبانه روز است و توصیه می شود افراد در ابتدای شب شام شان را میل کنند و بعد از صرف شام بلافاصله دراز نکشند و ابدا به رخت خواب نروند . در فصل امتحانات مصرف قهوه در دانش آموزان و دانشجویان افزایش می یابد و وجود کافئین در این ماده منجر به ریفلاکس معده و سوزش سر دل در آنان می شود.

عضو هئیت مدیره انجمن گوارش و کبد ایران خاطرنشان کرد : در مصرف سبزیجات و میوه ها هیچ منعی وجود ندارد اما برخی از بیماران معتقدند مرکبات ترش این عارضه را تشدید می کند علاوه بر آن سیگار ، قلیان و الکل جز عوامل دیگر در بروز ریفلاکس شناخته شده است و ممکن است آلودگی هوا نیز در پیدایش و تشدید این بیماری نقشی داشته باشند.

پورشمس تصریح کرد : خانم های باردار و چاق بیشتر از هر فرد دیگری مستعد این عارضه هستند و در کل حدود 20 درصد از مردم کشور درگیر این عارضه شایع گوارشی هستند. ناگفته نماند ریفلاکس معده می تواند فرد را دچار کاهش وزن شدید بکند .

به گفته وی ، از مصرف خودسرانه دارو به شدت پرهیز کنید و برای رفع مشکل، به پزشک متخصص مراجعه کنید. برخی داروها محرک ترشح اسید هستند. آسپرین، ایبوپروفن، برخی شل کننده‌‌های عضلانی و داروهای کنترل فشارخون از این قبیل داروها هستند .توصیه می شود قبل از صرف غذا در هر وعده، خوردن یک قاشق عسل طبیعی، تا حد زیادی علایم ریفلاکس معده را می‌کاهد علاوه بر آن مصرف آب بصورت ناشتا برای این افراد بسیار مناسب است .

این متخصص در پایان خاطرنشان کرد : ریفلاکس معده جز بیماری هایی است که درمان قطعی ندارد اما با دارو می توان آن را به راحتی کنترل کرد .