برچسب ها - تاریخ

روز ملی مازندران؛ از هیرکانی تا دماوند

"لال شو"؛ سنتی به قدمت تاریخ

" لال شو" مراسمی است که مردم سوادکوه میراث‌دار آن هستند. این رویداد تاریخ ی را می‌توان از برنامه‌های جمعی و اجتماعی منحصر بفرد و جذابی دانست که شاید نمونه‌ی آن را نتوان در هیچ فرهنگی دید.

کد خبر: ۱۴۲۹۲۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۴

برآیند شواهد و مستندات تاریخ ی نشان می دهد که مناطق شمال ایران در اوایل دوران اسلامی به خاطر داشتن امنیت، مامنی برای امامزادگان و بزرگان شیعه شد و به همین علت، نخستین حکومت شیعی ایران در غرب استان مازندران تاسیس گردید.

کد خبر: ۱۴۲۹۱۴۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۱۳

درخشش نگین ۳۰۰۰ساله انگشتر تاریخ کرمان

بناهای تاریخ ی قلعه‌اردشیر و قلعه‌دختر شهر کرمان با قدمتی بیش از ۳۰۰۰سال پس از سال‌ها بی‌توجهی که به آسیب و تخریب بخش‌های مختلف آنها توسط عوامل طبیعی و انسانی منجر شده بود، اکنون قرار است در قالب پروژه‌ای ساماندهی و مرمت شود. اتفاقی که می‌تواند دوباره این بناها را همچون نگینی درخشان بر رکاب انگشتر میراث تاریخ ی شهر کرمان بدرخشاند.

کد خبر: ۱۴۲۷۶۶۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۸/۰۴

روایت‌های آتشین در طول تاریخ

قصه‌های آتشین

به گمان ‌من وقتی انسان دور آتش می‌چرخید و برای داشتن چنین کشفی به خود می‌بالید، بعدتر وقتی او را با خدای خود اشتباه گرفت و به‌خطا او را پرستید، در تصورش نمی‌گنجید که این نعمت روزی بتواند کاری فراتر از پختن غذا و گرم کردن بچه‌هایش برای او انجام دهد؛ گاه بتواند چنان شری در زندگی‌اش راه بیندازد که داغش تا مدت‌ها روی سینه‌اش سنگینی کند یا گاه بتواند مسیر تازه‌ای را در دل تاریخ هموار کند. به مناسبت دومین سالگرد از شهادت نوجوان دهه هشتادی، این‌بار در صفحه قطب‌نما آتش به‌پا کرده‌ایم.

کد خبر: ۱۴۲۴۱۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۶

درباره‌ مرزهایی که در جهان تاریخ‌ساز شدند

هرکجا مرز کشیدند بیا پل بزنیم

وقتی افراسیاب تورانی به ایران لشکرکشی کرد و پادشاه ایرانی را به محاصره خود درآورد، وقتی که با هم توافق کردند تا مرز‌ها را همانجایی قرار بدهند که تیر آرش کمانگیر نشست، گمان نمی‌کرد پهلوانی باشد که جان خود را در تیر بگذارد و برای مرز‌های وطنش جان بدهد. بعد‌تر هم چنین گمان نمی‌کردند، وقتی که عراق را برای حمله‌ با ما علم می‌کردند‌، در خیال هیچ‌کس نمی‌گنجید که مرزهای ما بعد از هشت سال جنگ ثابت بماند.به مناسبت هفته دفاع‌مقدس و اخبار درگیری‌های مرزی آذربایجان و ارمنستان، در این صفحه از قطب‌نما سراغ مرزهایی رفتیم که هر‌کدام به‌نوعی سرنوشت‌ساز بوده‌اند.

کد خبر: ۱۴۲۳۴۱۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱

روایت تاریخ از کارنامه روحانیت(بخش هفتم)

حوزه‌های متعدد و علمای بزرگ

در طول تاریخ غیبت، حوزه‌های دیگری در جهان اسلام به وجود آمد که همیشه به مراجع نجف یا سامرا یا قم چشم دوخته بودند مانند حوزه جبل‌عامل، حوزه کربلا، حوزه خراسان، تبریز، اصفهان، تهران، ری و... پیروان اهل‌بیت(علیهم‌السلام) با همه فراز و فرودها، به هدایت و زعامت مراجع و علماء توانستند خود را از همه معرکه‌ها و قیام‌های نافرجام، سالم بیرون آورده و آنها که در زمان حضرت علی بن ابیطالب(علیه‌السلام) از انگشتان دست تجاوز نمی‌کردند، در اوایل قرن چهارم هجری به نیرویی قابل ملاحظه و قدرتمند تبدیل شدند و در دورانی که دولت عباسیان رو به ضعف نهاد، توانستند در نقاط مختلف جهان اسلام، قدرت سیاسی به دست آورند.

کد خبر: ۱۴۲۱۰۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۷

یادداشت و پاسداشت عبدالباقى گلپینارلی

ستاره فروزان مشرق‌زمین

عبدالباقى گلپینارلی در ژانویه۱۹۰۰میلادی در استانبول چشمان خود را به جهان گشود. از آنجایی پدرش اهل روستای گل بولاق گنجه در آذربایجان بود، پس از تصویب قانون نامگذاری، نام خانوادگی گلپینارلی را به خود گرفت.

کد خبر: ۱۴۲۰۶۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۴

بارانی برای همه ایران

«ایدئو‌لوژی باستان‌گرایی» یا «زنده‌باد ایران باستان» یک «استراتژی فرهنگی حسابگرانه فراماسونری» بود؛ که می‌خواست ایران بعد از کودتای ۱۲۹۹ رضاخان قزاق را، از هویت دینی و اسلامی و شیعی، دور سازد و «ساخت روحی ایران» را در برابر نفوذ زیبایی‌ها و ارزش‌های انگلیسی، نرم و تاثیرپذیر نماید و بدین‌گونه، قدرت سیاسی حاکم بر ایران را، تا آنجا که می‌تواند با قدرت ارزش‌های استعماری، همسو و همرنگ کند.

کد خبر: ۱۴۱۹۹۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۹

ردپای نفوذ در تاریخ معاصر

چهره‌های ایرانی مهره‌های انگلیسی!

از آغاز سلسله قاجار، ردپای سیاست‌های انگلیس در ایران با هدف گرفتن امتیازهای تجاری، سیاسی و فرهنگی هر روز بیشتر از قبل شد و در ادامه توسعه یافت. در این دوره نسبتا طولانی، انگلیسی‌ها همواره با سیاست‌های استعماری خود توانستند برخی سیاستمداران را با خود همراه کنند و از این طریق به خواسته‌های خود برای نفوذ، اثرگذاری و جهت‌دهی سیاست‌های کلان برسند.

کد خبر: ۱۳۹۴۸۸۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۸

در گفت‌وگوی «جام‌جم» با محمد فیلی بازیگر مجموعه «گیل‌دخت» بررسی شد

جذابیت خرده روایت‌های تاریخ ی برای مردم

محمد فیلی یکی از بازیگران پیشکسوت در سه حوزه سینما، تئاتر و تلویزیون است. علاقه‌مندان و دوستدارانش در این سال‌ها، علاوه بر فیلم‌ها و تئاترهای مختلفی که این هنرمند باسابقه در آنها حضور داشته است، شاهد ایفای نقش او در سریال‌های تاریخ ی‌ای چون روزی‌‌روزگاری، تفنگ‌سرپر، مختارنامه، پشت کوه‌های بلند، بانوی عمارت، شب هزارویکم، جلال‌الدین و ... هم بوده‌اند. طی ماه‌های اخیر مجموعه تلویزیونی «گیل‌دخت» از شبکه یک سیما به کارگردانی مجید اسماعیلی در حال پخش است. به ‌بهانه حضور این بازیگر در این سریال با او به گفت‌وگو نشسته‌ایم.

کد خبر: ۱۳۹۴۸۱۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۲۷

فیلم‌هایی که تاریخ را تحریف می‌کنند

جنگ روایت‌ها یا چه کسی کندی را کشت؟

در صحنه‌ای از فیلم «جی.اف.کی» ساخته الیور استون در سال ۱۹۹۱، جیم گریسون (با بازی کوین کاستنر) وکیل نیواورلئانی پرونده ترور و قتل جان‌اف‌کندی، با فیلمی مواجه می‌شود که تصاویری از صحنه ترور کندی را نشان می‌دهد و تصاویر به‌روشنی گویاست کندی از چند سوی مخالف مورد اصابت گلوله قرار گرفته است.

کد خبر: ۱۳۹۲۴۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۰/۰۷

اهمیت بازخوانی تاریخ به بهانه پخش سریال «گیل‌دخت»

قصه ظلم «خان» و رنج «رعیت»

«هر که زمینش بیش، قدرتش بیشتر» این خلاصه‌ای از نظام ارباب - رعیتی است که البته گاهی با توجه به قدرت خان در جمع‌آوری مالیات، ضرب سکه و وصول جریمه مرزی فراتر از زمین‌داری هم پیدا می‌کرد. این سیستم که آن را فئودالیسم، تیول‌داری، حکومت ملوک‌الطوایفی و خان‌خانی هم می‌گویند چه در جهان و چه در ایران خودمان سابقه طولانی دارد و هنوز هم گاهی در مکالمات پرکنایه روزمره اصطلاحاتی از آن‌ها را می‌شنویم، هر چند سال‌هاست دیگر به آن شکل گذشته خبری از این ساختار در کشور نیست.

کد خبر: ۱۳۸۷۸۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۹/۰۲

تولد از اعماق تاریخ

تغییر قوانین در برخی کشور‌ها که تا پیش از این محدودیت‌های زمانی سختی برای استفاده از اسپرم‌های منجمد داشتند، امکان استفاده از اسپرم‌هایی که از ۵۰‌سال پیش فریز شده‌اند را هموار کرده است، اما کارشناسان می‌گویند هیچ دلیل علمی وجود ندارد که نتوان از سلول‌های اسپرمی که چند صد‌سال از فریز شدن‌شان بگذرد، استفاده کرد. در کشور ما البته محدودیت زمانی برای سلول‌های اسپرم اهدایی با توجه به امکان بازیابی موفق این سلول‌ها پس از دهه‌ها فریز ماندن، اعمال نمی‌شود.

کد خبر: ۱۳۸۵۳۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۱۰

«بادبان‌های برافراشته» در نگاه تطبیقی با تاریخ

ناگفته‌های مردان کشتی اسپرانتا

این روز‌ها تماشای فیلم‌ها و سریال‌های اواخر دهه۵۰ و سال‌های دهه۶۰ برای بیننده‌هایی که آن سال‌ها اوقات شیرین کودکی نوجوانی و جوانی‌شان راگذرانده‌اند، حال وهوای عجیبی دارد. نسلی که درآن سال‌ها پخش اولین بار این آثار را از تلویزیون‌های سیاه و سفید ۱۴ اینچ و بعضا مبله دیده‌اند، وقتی بعد از گذشت چند دهه همان تصاویر را از تلویزیون‌های رنگی ال‌سی‌دی و ال‌ای‌دی می‌بینند، یقینا آنچه از تصویر و صدا دریافت می‌کنند همانی نیست که فرزندان‌شان می‌بینند و می‌شنوند.

کد خبر: ۱۳۸۴۴۴۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۸/۰۳

نگاهی به برنامه برسد به دست فردا؛

سوار بر ماشین‌زمان با اسلحه‌دانایی

شاید خیلی از ما در دوران مدرسه علاقه‌ای به درس تاریخ نداشتیم و دائما از خود یا معلمان می‌پرسیدیم چرا باید بدانیم و نگران باشیم که در سال‌های قبل در زمین و آسمان چه گذشته است؟ قرآن به ما می‌‌گوید نگاه کنید و از گذشته ( تاریخ ) درس بگیرید. تاریخ منبعی از اطلاعات را در مورد نحوه رفتار افراد و جوامع در اختیار ما می‌گذارد. این مهم را دست اندرکاران برنامه «برسد به دست فردا» درک کرده‌اند و با بررسی آنچه بر انسان و جوامع در قرن گذشته سپری شده است، برنامه‌ای علمی و اجتماعی را راهی آنتن کرده‌اند. برسد به دست فردا به نویسندگی و تهیه‌کنندگی علی زارعان و کارگردانی فواد صفاریان پور، کاری است از گروه اجتماعی شبکه چهار سیماست که گفت وگو درباره تاریخ یک قرن اخیر ایران در زمینه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی با نگاه به آینده را در دستور کار خود دارد و روی آنتن شبکه چهار سیما می‌رود.

کد خبر: ۱۳۸۴۰۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۷/۳۰

گفت‌و‌گو با عوامل مستند «هشتِ شش»

راوی مرد منحصر به فرد سیاست

در صفحات تاریخ همواره هستند شخصیت‌های مهمی که لایه‌های زندگی‌شان پنهان مانده است. افراد تاثیرگذاری که اگر نبود، ممکن بود تاریخ رنگ دیگری به خود بگیرد. شهید محمدعلی رجایی از چهره‌های شاخص سیاسی و تاریخ است که ناگفته‌های زیادی درموردشان وجود دارد. او نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور منتخب مردم در سال 1360 بود که در تاریخ 8 شهریور همان سال به دست عوامل ضدانقلاب ترور شد و به شهادت رسید. ایشان زندگی پر فراز و نشیبی داشت که قابلیت دراماتیک دارد. صنعت فیلمسازی از ابزارهایی است که در جهت معرفی این افراد به مخاطب استفاده می‌شود و در همه‌جای دنیا مرسوم است که از قهرمانان تاریخ ی‌شان فیلم سینمایی یا مستند می‌سازند. یکی از مستندهایی که در مورد این چهره در دست ساخت است، مستند «هشتِ شش» به کارگردانی محمدصادق بکتاشیان و تهیه‌کنندگی اباذر صالحیان است که برای پخش در شبکه مستند سیما آماده می‌شود.

کد خبر: ۱۳۷۷۸۲۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۵

نگاهی به تاریخ نگاری و کتابت حدیث در دوران پس از پیامبر اسلام (ص)

در زمان پیامبر اسلام (ص)، کتابت احادیث در میان مسلمانان رایج بود و شخص پیامبر (ص) اصحاب را به نوشتن و نقل احادیث تشویق می‌کرده است. اما پس از وفات ایشان، خلفای اول و دوم به بهانه جلوگیری از آمیختن حدیث با قرآن، پیشگیری از اختلاف مسلمانان، ترس از سرگرم‌شدن مردم به چیزی غیر از قرآن و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت، از نقل و نوشتن احادیث پیامبر اکرم (ص) جلوگیری کردند. البته عالمان شیعه، انگیزه منع کتابت حدیث را جلوگیری از نشر فضایل امام علی (ع) و تلاش در جهت تثبیت حاکمیت خلفا می‌دانند. به‌باور شیعیان منع کتابت حدیث موجب جعل حدیث، نابودی نخستین متون حدیثی، پیدایش مذاهب مختلف و تغییر سنت پیامبر اسلام شده است. این ممنوعیت پس از صد سال و تا دوران عمربن عبدالعزیز ادامه داشت.

کد خبر: ۱۳۷۷۶۸۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۶/۰۳