چهره تلخ برف برای باغداران مازندرانی

به گزارش جام‌جم، برخلاف همه مردمانی که بارش باران و برف در هر زمانی از سال می‌تواند برایشان دلنشین و نویدبخش رفع بحران کم آبی و خشکسالی باشد، کشاورزان و باغداران مازندرانی حالشان متفاوت است؛ اگر باران باشد و دما خیلی سرد نشود، خوب است، اما اگر قرار به بارش سنگین برف و کاهش شدید دما باشد، دیگر نه تنها دوست داشتنی نیست، بلکه دشمن باغات و محصولشان شده و به جای قاتق نان، قاتل جانشان می‌شود؛ درست مثل وقوع سرما و بارش برف سنگین سال‌های 86 و 91 که بخشی از محصولات باغ‌های مرکبات مازندران را نابود کرد. گرچه در آن سال‌ها برف سرد و سنگین در فصل زمستان و دی ماه، یعنی زمانی که باغداران بیشتر محصولات باغ‌های مرکبات خود را برداشت کرده بودند، به استان هجوم آورد و نابودی مرکبات و ضرر و زیان فقط از آن کسانی بود که برداشت محصول خود را به تاخیر انداخته بودند.

اما امسال اوضاع متفاوت و البته نگران‌کننده‌تر است، فصل برداشت مرکبات در مازندران با نارنگی زودرس از اواسط شهریور آغاز می‌شود و از اواسط آذر به محصول پرتقال می‌رسد و نیمه اول آذر تا اواخر دی، دوره زمانی برداشت پرتقال و نارنگی دیررس در مازندران است. این یعنی هنوز بخش اعظم مرکبات مازندران برداشت نشده است و بیم وقوع یک خسارت هنگفت برای هموطنان شمالی مان می‌رود.

2میلیون تن مرکبات مازندران در معرض یخ زدگی

آن طور که محمد رضا شعبانی، رئیس اتحادیه باغداران مازندران می‌گوید: از دومیلیون و 700 هزار تن مرکبات استان شامل پرتقال و انواع نارنگی فقط حدود 700هزار تن برداشت شده ( پرتقال فقط 5 درصد برداشت شده) و بقیه هنوز روی درخت است و اگر دمای هوا به زیر منفی 3 درجه برسد و این برودت پایدار باشد، متأسفانه خسارت سنگینی به کشاورزان وارد خواهد شد.

وی در گفت‌وگو با ایرنا می‌افزاید: تنها راهکاری که هم‌اکنون کشاورزان دارند برداشت سریع مرکبات است که قطعا برداشت در کوتاه مدت میسر نیست و باید دست به دعا برداریم که دما به منفی3درجه نرسد.

شعبانی و باغداران مازندرانی از این رو دست به دعا و امیدوارند که دمای هوا به کمتر از منفی 3 درجه نرسد،زیرا مرکبات تا این دما را تحمل می‌کنند، اما برای تحمل کمتر از آن توانی ندارند و تن به یخ‌زدگی و نابودی می‌سپارند. متاسفانه همه اینها درحالی است که سازمان هواشناسی مازندران نسبت به احتمال بارش برف در سطح استان و کاهش دمای هوا به 5 درجه زیر صفر طی روزهای سه‌شنبه تا آخر هفته جاری هشدار داده بود؛ هشداری که رنگ واقعیت گرفت.

غافلگیری باغداران مازندرانی

حالا باغداران مازندرانی دیگر آرامش روز و خواب شب ندارند، طی دو شب گذشته تمام تلاششان صرف این شد که برای نجات دسترنج یک‌ساله شان از هجوم ناگهانی سرما و یخبندان در تکاپو باشند و با روشن کردن آتش و نصب باد شکن در باغات مرکبات خود (که گستره آن در سراسر استان به 110 هزار هکتار می‌رسد)، آنها را در برابر سرمای ناگهانی محافظت کنند.

احمد عباس‌پور، یکی از باغداران روستای سیدکلای بخش بابل‌کنار دراین‌باره می‌گوید که بارش شدید برف و سرمای زیر صفر درجه دو شب گذشته، او و دیگر اعضای خانواده اش را تا صبح بیدار نگه داشته تا با آتش زدن کاه و کلش، دود کردن چوب و حصارکشی موقت با پلاستیک و گونی در اطراف باغ بویژه در مسیر باد، مانع سرمازدگی محصول باغ شوند، با این وصف مطمئن نیستند که آسیبی به محصولات وارد نشده باشد.

عباس محمدی،یک باغدار قائمشهری هم دراین خصوص می‌گوید: بر اساس هشدارهای هواشناسی و جهاد کشاورزی برخی از نکات ایمنی را رعایت کردیم، اما اگر کسی باغدار باشد به این موضوع واقف است که هنگام بارش سنگین برف، کنترل از دست باغدار خارج می‌شود و نکات ایمنی زیاد کاربرد ندارد.

در همین حال دلاور حیدرپور، رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران ضمن ابراز نگرانی از یخ‌زدگی درختان میوه و شکستن شاخه‌های درختان مرکبات در استان به‌دلیل بارش برف و برودت هوا به ایانا می‌گوید: تاکنون فقط 5 درصد پرتقال، 60 درصد نارنگی و 60 درصد کیوی برداشت شده است و متاسفانه درحالی که تا پیش از این دغدغه مازاد تولید داشتیم، اما با سرمای زودرس حادث‌شده نگران آن هستیم که خسارت‌های زیادی به‌وجود آید.

توصیه‌های کارشناسی به باغداران

مسئولان و کارشناسان جهاد کشاورزی مازندران، از باغداران خواسته‌اند تا اقدامات لازم را برای مصون‌سازی محصولات باغ‌های مرکبات از یخ‌زدگی انجام دهند.

مدیرباغبانی سازمان جهاد کشاورزی مازندران از باغداران می‌خواهد تا بعضی از شیوه‌های مرسوم برای برف زدایی از درختان را انجام ندهند، به‌طور مثال به‌هیچ عنوان برف روی شاخ و برگ را تکان ندهند چراکه باعث نفوذ سرما به داخل درخت می‌شود.

محمدتقی شکوهی با تاکید بر این‌که تکاندن برف درختان فقط در صورت احتمال سنگینی شاخه و شکستن آن قابل قبول است، می‌افزاید: باغداران همچنین به هیچ عنوان در زمان بارش برف و سرما، مرکبات را با هدف انبارداری برداشت نکنند. وی یکی از تهدیدهای جدی در صورت ادامه برف و یخبندان برای مرکبات را تلخ شدن میوه برشمرده و تصریح می‌کند: در این صورت چیدن میوه یا نچیدن به منزله انتخاب بین بد و بدتر است و تاثیر چندانی در اصل خسارت وارده به باغدار ندارد .

شکوهی تاکید می‌کند: باغداران امشب و شب‌های بعد باید مراقب دمای هوا در باغ باشند و در صورتی که دما زیر صفر آمد باید با روشن کردن آتش، دما را افزایش دهند.

فاطمه مرادزاده