مسلمانان میانمار؛ خشونت در خانه ، آوارگی در مرز

جرقه خشونت‌های تازه اگرچه از یک ماه پیش خورده، اما طی یک هفته گذشته، شدت بیشتری به خود گرفته است. ماجرا از آنجا آغاز شد که اوایل ماه پیش میلادی، گروهی از شبه‌نظامیان، به پست مانگداو در منطقه مرزی چین حمله کردند که در نتیجه، 9 سرباز ارتش میانمار کشته شدند. نیروهای دولتی نیز بسرعت و بدون تحقیقات، گروه‌های اسلامی را عامل پشت پرده حملات معرفی و حملات تازه‌ای را شروع کردند.

آواره در مرزهای چین و بنگلادش

به گزارش تایم از حدود شش هفته پیش تاکنون در جریان خشونت‌ در استان شرقی راخین ـ که محل اصلی زندگی روهینگیاهاست ـ بیش از 100 نفر کشته شدند و صدها نفر توسط نیروهای امنیتی دستگیر و حدود 30 هزار نفر بدون دریافت غذا و کمک‌های دارویی، مجبور به ترک خانه خود شده‌اند. البته خشونت نیروهای دولتی علیه این اقلیت مسلمان به همین‌جا ختم نشده و بنا به گزارش دیدبان حقوق بشر نزدیک به 1200 خانه متعلق به این افراد سوزانده یا به طور کامل تخریب شده است. این در حالی است که دولت میانمار و مقامات ساکن در استان راخین پیش از آغاز دور تازه خشونت‌ها اعلام کرده بودند، قصد دارند 2500 خانه مسکونی، 600 مغازه، ده‌ها مسجد و بیش از 30 مدرسه وابسته به روهینگیاها را به اتهام غیرقانونی بودن به طور کامل تخریب کنند.

همان طور که گفته شد، هزاران نفر از این افراد مجبور به فرار به سمت مرزهای میانمار شده‌اند و بنگلادش و بخش‌های جنوبی چین را به عنوان مقصد خود انتخاب کرده‌اند. اخیرا بی‌بی‌سی با گروهی از این افراد ـ که در کمپ پناهجویان در مناطق مرزی بنگلادش مستقر شده‌اند ـ مصاحبه کرده بود که روایت‌ آنها جنایات نیروهای دولتی را بیش از پیش نشان می‌دهد.

فرهنگ خاتون، بانوی مسلمان میانماری در این زمینه به بی‌بی‌سی گفت: نیروهای امنیتی، مساجد و منازل ما را آتش زدند. دو پسر من ناپدید شدند. آنها در حال کشتن مردم هستند. مجیانما خاتون، دیگر زن مسلمان آواره میانماری نیز با بیان این که نیروهای نظامی، همسرش را با شلیک گلوله به قتل رساندند، گفت: نیروهای ارتش منازل بسیاری را آتش زدند. برخی مردان با شلیک گلوله کشته و برخی دیگر قتل‌عام شدند. من فقط توانستم برخی اموالم را با خود به این جا بیاورم. ما مصیبت عمیقی داریم و حس می‌کنیم از سر استیصال به داخل دریا پریده‌ایم.

در این میان، برای نخستین بار دولت چین اعلام کرد، شمار زیادی از مردم در این درگیری‌ها متواری و وارد روستاها و مناطق مرزی استان یون نن در جنوب غرب این کشور شده‌اند و پناهگاه‌هایی برای آنان در نظر گرفته شده است. تازه‌ترین آمار نشان می‌دهد، با گذشت فقط سه روز از این درگیری‌ها شمار کسانی که از مرزهای میانمار عبور کرده و وارد چین شده و در این کشور پناه گرفته‌اند، به بیش از 3000 نفر رسیده و شمار آنان همچنان در حال افزایش است.

انکار و بی‌توجهی نهادهای داخلی و بین‌المللی

تنها واکنش مقامات استانی میانمار نسبت به دور تازه خشونت علیه مسلمانان، فرافکنی یا به طور کلی انکار بوده است. نمونه مشخص آن، اظهارنظر یکی از مقامات ارشد استان راخین است که در گفت‌وگو با بی‌بی‌سی. ضمن رد تمام خشونت‌ها علیه روهینگیاها، مسلمانان این منطقه را عامل اصلی حمله به نیروهای نظامی معرفی کرد. چند روز پیش و پس از افشای تصاویر ماهواره مبنی بر تخریب بیش از یکهزار خانه اقلیت مسلمان، مقامات دولتی نقش داشتن بودایی‌ها و نیروهای نظامی را به طور کلی انکار کردند. این در حالی است که پس از پیروزی آنگ سان سوچی، فعال سرشناس حقوق بشر و برنده جایزه صلح نوبل در انتخابات سال گذشته و به قدرت رسیدن حزب متبوع او، بسیاری انتظار داشتند تغییری در وضعیت این اقلیت به وجود آید، اما سوچی نه‌تنها در سخنرانی‌های خود اشاره به آنها نکرد، حتی اخیرا اقدامات صورت گرفته علیه آنها را در راستای قانون دانست و زمانی که با سوالی از سوی میشال حسین، خبرنگار بی‌بی‌سی، درباره بی‌اعتنایی‌اش به حقوق بشر در میانمار روبه‌رو شد، به آسانی قافیه را باخت.

آمریکایی‌ها نیز که تا پیش از به قدرت رسیدن حزب سوچی، انتقادات زیادی علیه دولت میانمار در زمینه رعایت حقوق بشر وارد می‌کردند، از سال گذشته نه‌تنها انتقادهای خود را کاهش داده‌اند، بلکه به دلیل آنچه رعایت حقوق بشر خوانده‌اند، بخش زیادی از تحریم‌های اقتصادی علیه میانمار را لغو کرده‌اند.

در سایه همین بی‌توجهی‌های داخلی و بین‌المللی، جنایاتی علیه مسلمانان روهینگیا انجام می‌شود که سازمان‌های حقوق بشری در تازه‌ترین گزارش‌های خود، از آن به‌عنوان بزرگ‌ترین پاکسازی قومی یاد می‌کنند.