مراقب گاز منوکسیدکربن باشید

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از پایگاه خبری سازمان غذا و دارو، دکتر یسنا به منش گفت: با رعایت روش های بسیار ‌ساده و اهمیت دادن به ایمنی استفاده از وسایل گازسوز، وسایل گرمایشی و وسایلی که سوخت فسیلی همچون نفت و ‌گازوئیل در آنها استفاده می شود، قابل پیشگیری بوده است. ‌

وی با بیان اینکه مسمومیت با گاز منوکسید کربن یکی از مرگبارترین انواع مسمومیت ها است و به مرگ خاموش از آن یاد می شود، ادامه داد: ‌مرگی که در کمال ناباوری فردی که به خواب رفته است را آرام آرام به سوی خواب ابدی می برد. ‌

به منش با اشاره به اینکه علایم و نشانه های مسمومیت با گاز منوکسید کربن می تواند به صورت بسیار متفاوت در افراد ظاهر شود، افزود: در ‌برخی موارد علایم و نشانه های مسمومیت با گاز منوکسید کربن به صورت اختلالات گوارشی همچون تهوع و ‌استفراغ در فرد ظاهر می شود.

دبیر ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم، سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت در ادامه تصریح کرد: در اثر تماس طولانی با منوکسیدکربن، سردرد، گیجی، ضربان شدید شقیقه ها، ‌وزوز گوش و خواب آلودگی، تهوع، استفراغ، تپش قلب، کاهش هوشیاری، آسیب دائمی عصبی، کما و مرگ رخ می ‌دهد.

به منش با بیان اینکه تماس طولانی مدت با مقادیر کم گاز منوکسید کربن می تواند فرد را به بیماری های قلبی- عروقی مبتلا ‌سازد، بیان کرد: ‌ ‌علایم مسمومیت با منوکسیدکربن در کودکان تهوع، استفراغ و اسهال است که با مقادیر پایین تری از ‌منوکسیدکربن بروز می کند.

وی ادامه داد: تماس طولانی مدت با گاز منوکسید کربن به ویژه در کودکان، می تواند با بروز ‌اختلالات رفتاری و کاهش حافظه و ضریب هوشی همراه باشد. ‌ مورد اخیر در اثر آلودگی هوای شهرهای صنعتی ‌رخ می دهد. ‌

دبیر ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم، سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت گفت: در هنگام بروز آتش سوزی علاوه بر ایجاد گاز منوکسید کربن، گاز سیانید از سوختن مواد پلاستیکی ایجاد می ‌شود که شدیداً سمی است. این گازها گرم و سبک هستند و به سمت بالا می روند. بنابراین هنگام قرار گرفتن در ‌محیطی که دچار آتش سوزی شده است هرچه سریعتر باید جلوی صورت، دهان و بینی را با پارچه ای ترجیحاً ‌مرطوب پوشاند و سپس بدون معطلی به صورت خمیده و یا سینه خیز از محیط خارج شد.

به منش تاکید کرد: ممکن است فرد ‌مصدوم در آتش سوزی ها، دچار سوختگی نشود اما مسمومیت با منوکسیدکربن اولاً باعث گیجی و بیهوشی ‌وی خواهد شد و ثانیاً به دلیل عدم توانایی فرد مسموم در خارج شدن از محیط، تنفس گازهای سمی افزایش یافته و ‌فرد دچار مرگ مغزی خواهد شد. ‌

وی با بیان اینکه اولین اقدام در برخورد با فردی که با گاز منوکسیدکربن مسموم شده است، انتقال مصدوم به هوای آزاد است، اظهار کرد: در ‌صورت قطع تنفس بیمار مسموم با منوکسید کربن و گاز های دیگر، باید احیای قلبی ریوی را آغاز کرد و سریعاً ‌با مرکز اورژانس تماس گرفت. ‌

به منش عنوان کرد: با رسیدن فصل سرما و استفاده از وسایل گرمایشی به ویژه گازسوز، توجه به نکات موثر در ‌پیشگیری از مسمومیت با منوکسیدکربن دارای اهمیت می شود و سالانه بخشی از مرگ و میرهای گزارش شده توسط سازمان پزشکی قانونی کشور به مسمومیت ناشی از منوکسید کربن تعلق دارد.

دبیر ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم، سازمان غذا و دارو گفت: این نوع از مسمومیت گرچه با سرد شدن هوا و استفاده از بخاری های گازی و وسایل گرمایشی افزایش می یابد اما بر اساس گزارش پزشکی قانونی کشور در نیمه نخست امسال آمار مرگ ناشی از منوکسید کربن رشد ۳۷ درصدی بوده است.

به منش ادامه داد: از سال ۱۳۹۰ تا پنج ماه نخست ۱۳۹۵، به ترتیب ۹۶۵، ۶۹۷، ۸۲۸، ۶۲۶، ۶۲۶ و ۱۹۳ مورد مرگ ناشی از این گاز کشنده بدون رنگ و بو در کشور گزارش شده است که بالاترین آمار مرگ در سال های اخیر مربوط به سال ۱۳۹۰ بوده است.

وی افزود: همچنین ۱۶ درصد از موارد مرگ ناشی از مسمومیت در آمار به دست آمده از مراکز بیمارستانی لقمان حکیم، بهارلو، در این سال، تعداد مراجعات مسمومیت با منوکسید کربن به ترتیب ۷۴ و ۹۶ مورد بوده است که نسبت به کل مسمومیت در آن بیمارستان ها ۶/۰ درصد و ۳/۳ درصد مسمومیت گزارش شده است.

به منش ادامه داد: از این آمار درصد بالایی به افراد بزرگسال تعلق دارد بطوریکه ۸۰ درصد مراجعان به بیمارستان لقمان حکیم و ۹۶ درصد از مراجعین بیمارستان بهارلو در تهران، بزرگسال بوده اند.

وی گفت: در سال ۱۳۹۱ نیز به نقل از سازمان پزشکی قانونی کشور، آمار مرگ ناشی از منوکسید کربن به ۶۹۷ نفر کاهش پیدا کرد و تعداد مراجعات مسمومیت با منوکسید کربن در مراکز بیمارستانی لقمان حکیم ۷۳ نفر (نیم درصداز کل مراجعات)، بهارلوی تهران ۱۳۲ نفر (۸.۳ درصد)، امام رضای مشهد ۶۳ نفر (۶ درصد)، نور و علی اصغر اصفهان ۲۲ نفر (۶ درصد) و بیمارستان های مرجع اهواز همچون گلستان، سینا، رازی و ابوذر ۳۷ نفر (۷ درصد)، گزارش شده است.

به منش گفت: از این میان ۸۵ درصد از مراجعین لقمان حکیم، ۶۶ درصد از مراجعان بیمارستان بهارلو و ۹۴ درصد از مراجعان بیمارستان امام رضای مشهد را بزرگسالان تشکیل می داده اند.

وی در ادامه با ارائه گزارش های مرگ و میر و میزان مراجعات به بیمارستان های کشور ناشی از مسممویت با گاز منو کسید کربن گفت: در پنج ماه نخست امسال نیز ۱۹۳ مورد یعنی ۹ درصد مرگ ناشی از منوکسید کربن از سازمان پزشکی قانونی کشور به ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم رسیده است و متاسفانه این تعداد نسبت به مشابه سال گذشته (۱۴۱ نفر) رشد ۳۷ درصد داشته است که نگران کننده است.

به منش به شهروندان توصیه کرد: در صورت بروز مسمومیت با شماره های ۱۴۹۰ (داخلی ۲) و یا اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند.

دبیر ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم، سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت با بیان اینکه از نگهداری کودک در داخل خودروی روشن و در پارکینگ های مراکز خرید خودداری شود، گفت: به محض رسیدن ‌به درب ورودی این نوع پارکینگ ها، از همراه خود بخواهید کودک را از خودرو خارج کرده و به فضای ‌آزاد ببرد و سیستم جریان هوا از خارج به داخل اتاق ماشین را ببند.

وی ادامه داد: ‌در دود سیگار مقادیری از گاز منوکسید کربن موجود است و این گاز می تواند در اثر مصرف طولانی ‌مدت سیگار سبب بروز مسمویت مزمن در افراد سیگاری شود. ‌

به منش گفت: ‌استفاده از بخاری‌های بدون دودکش تنها در محیط هایی که دارای تهویه و جریان مناسب هوا است همچون مکان های عمومی پر تردد مجاز است و افراد با جدی گرفتن هشدارهای مربوط به استفاده از وسایل ‌گرمایی، می‌توانند خانواده خود را از معرض مرگ خاموش در امان نگه دارند. ‌

وی افزود: ‌در هنگام استفاده از بخاری‌های نفتی و گازی، برای پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن، اطمینان ‌از نصب صحیح و کارکرد مناسب دودکش ها الزامی است. ‌

دبیر ستاد مرکزی اطلاع رسانی داروها و سموم، سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت اظهار کرد: قبل از روشن نمودن بخاری های گازی در ابتدای فصل سرما ابتدا می بایست مطمئن شد که آیا دودکش ‌بخاری درست به بدنه بخاری متصل شده است؟ مسیردودکش سقفی بخاری باز است یا در اثر ‌مانعی در طی فصل های گرم سال، بسته شده است؟ تصال لوله گاز به بدنه بخاری گازی به درستی ‌صورت گرفته است؟، بخاری استاندارد و دارای پیلوت می باشد تا به محض خاموش شدن شعله به ‌هر دلیلی، جریان گاز قطع شود؟ پس از روشن نمودن بخاری آیا لوله دودکش با لمس دست سرد است ‌یا گرم؟ در صورت سرد بودن دودکش، تهویه به درستی انجام نمی شود و گاز در محیط در حال پخش ‌شدن است. ‌

وی ادامه داد: مواردی از مسمومیت های کشنده با منوکسید کربن در رانندگانی گزارش شده است که برای گرم کردن ‌خودروی خود در فصول سرد سال از گاز پیک نیکی استفاده کرده اند. ‌ به منش با بیان اینکه از اجاق های خوراک پزی به منظور ‌گرم کردن محیط استفاده نشود، گفت: حضور در پارکینگ های در بسته که در آن اتومبیل با موتور روشن وجود دارد خطر بروز مسمومیت با ‌منوکسید کربن را به همراه دارد. لذا پیش از روشن نمودن اتومبیل، درب پارکینگ را باز کنید.

به منش با بیان اینکه مواردی از ‌مرگ سرنشینان خودرویی که داخل پارکینگ در بسته با کولر روشن توقف داشته است ملاحظه شده ‌است، خاطرنشان کرد: همچنین‌ ‌استفاده از آب گرمکن نفتی یا گازی و یا دستگاه پکیج در داخل محیط حمام و یا محیط های کوچک در بسته ‌منجر به سوخت ناقص و مسمومیت با گاز خواهد شد. ‌