یک فیلم کودک تنهای تنهای تنها

حال ناخوش سینمای کودکان در سال‌های اخیر واقعیتی تاسف‌بار است که بارها از آن صحبت شده، اما ظاهرا هیچ گوشی نمی‌خواهد صدای نیاز بچه‌ها را بشنود. جام جم بامناسبت و بی‌بهانه و در حد وظیفه مطبوعاتی و رسانه‌ای خود به این مساله پرداخته و همین چند وقت پیش بود که در گزارشی با عنوان چراغ‌های خاموش سینمای کودک نسبت به وضعیت ناامیدکننده این ژانر قدیما محبوب و موفق در ایران واکنش نشان داد.

اگر از فیلم «ننه نقلی» که کارگردانش همین هفته پس از سپری کردن یک دوره سخت بیماری درگذشت و روزهای پایانی اکرانش را پشت سر می‌گذارد، بگذریم، ـ که البته بی‌اعتنایی و اکران فاجعه‌بار آن هم نیاز به بررسی دارد ـ ، باید به فیلم «دزد و پری» ساخته شاد و موزیکال حسین قناعت اشاره کنیم که این روزها به‌عنوان تنها فیلم مهم سینمای کودک روی پرده برخی سینماهاست. اما این فیلم در اکران، تنهاست و حمایت آنچنانی برای دیده شدن از آن نمی‌شود. جالب اینجاست که «دزد و پری» در جشنواره بیست و هشتم کودکان و نوجوانان، برنده بهترین فیلم از نگاه تماشاگران شد، اما اکران آن دو سال به تاخیر افتاد و حالا هم فقط برخی سئانس‌های بعضی سینماها را دراختیار دارد. به نظر بد نیست که مدعیان حمایت از سینمای کودک و مسئولان ارشاد و سازمان سینمایی و بنیاد سینمایی فارابی در این زمینه پاسخگو باشند. یکی هم لطف کند، بگوید خروجی اثرگذار تصمیمات و جلسات فراوان دو ساله شورای سیاستگذاری و راهبردی سینمای کودک چیست؟

یک شاسخین سینمایی

حتما سریال کمدی «چارخونه» ساخته سروش صحت را به یاد دارید؛ بهنوش بختیاری در این مجموعه نقش دختری به نام پرستو را بازی می‌کرد و برخی تکیه کلام‌هایش نقش مهمی‌در شهرت و محبوبیت این اثر داشت. عروسک بزرگ او به نام شاسخین هم به‌طور غیرقابل منتظره و بامزه‌ای به یک کاراکتر همراه و مکمل پرستو تبدیل شده بود. در واقع این هنر بختیاری بود که حضور یک عروسک بی‌جان را برجسته می‌کرد. کار حتی به جایی رسید که این مدل عروسک خرس‌های گنده، به میزان زیادی در دستور تولید قرار گرفتند! ظاهرا بختیاری هم در مصاحبه‌ای گفته بود که عروسکی مشابه و همنام این در کودکی داشته است. این بامزگی‌ها نشان از روحیه هنوز باصفا و کودکانه بختیاری دارد که هر وقت کار خوبی به او پیشنهاد شود، در سینمای کودک و نوجوانان حاضر می‌شود. این بازیگر «دزد و پری»، همین یکی دو هفته پیش، بازی در یک فیلم کودکانه دیگر، «قهرمانان کوچک» را به پایان رساند. کاری اتفاقا باز هم به کارگردانی حسین قناعت.

وقتی خان دایی پلیس می‌شود

خان‌دایی بی‌اعصاب و در عین حال بامزه «ساعت خوش»، هنوز با روحیه مهربان، شوخ طبع و خونگرم جنوبی‌اش در فیلم‌ها و سریال‌های مختلف ظاهر می‌شود و سعی می‌کند با ایفای درست نقش‌ها، کمک حال آثار برای جلب و رضایت مخاطبان باشد. برای نادرسلیمانی، اندازه نقش مهم نیست، بلکه برای او ارائه درست و باکیفیت آن اهمیت دارد.

در 50 کیلو آلبالو، او فقط نقش یک راننده خوش مشرب آبادانی را بازی می‌کند که شخصیت‌های اصلی قصه سوار ماشین او می‌شوند. واقعا میزان حضور او در این نقش، به یک دقیقه هم نمی‌رسد، اما سلیمانی آنقدر همین قدر حضور را هم شیرین بازی می‌کند که در یاد تماشاگر می‌ماند. او به دلیل علاقه به بچه‌ها و کار کودک، انرژی مضاعفی در این آثار می‌گذارد. موردی که در همین «دزد و پری» هم می‌توان آن را دید.

یک نظامی‌ بازنشسته در مهدکودک

بهزاد فراهانی، بازیگر پیشکسوت تئاتر، تلویزیون و سینمای ایران را عموما با نقش‌آفرینی‌های جدی می‌شناسیم؛ از بازی در نقش معاویه در سریال امام علی(ع) تا بازی‌اش در طوطیا و سگ‌کشی. با این حال او خودش را محدود به فضای خاصی نمی‌کند و اگر پیشنهادهایی مثل کت جادویی هم داشته باشد، آن را بازی می‌کند. فراهانی پیرو همین تجربه بازی در نقش‌ها و فیلم‌های مختلف، حاضر شد در فیلمی‌کودکانه نقشی بامزه بازی کند. او در «دزد و پری»، یک نظامی ‌بازنشسته است که ناچار می‌شود برای 24ساعت، مدیریت مهدکودک دخترش را به عهده بگیرد و خب، قابل حدس است که چه اتفاقاتی دراین صورت خواهد افتاد.

بچه‌های دوست داشتنی

محمدرضا شیرخانلو، یاس نوروزی و پارسیا شکوری‌فرد، سه بازیگر کودکی هستند که در «دزد و پری» بازی می‌کنند. شیرخانلو در این جمع شهرت بیشتری دارد و مردم بازی‌های او را در آثاری چون پادری، دودکش، دلبری، دهلیز و نهنگ عنبر دیده‌اند. پارسیا شکوری‌فرد هم بازیگر تپلوی بامزه ای است که در چند فیلم و سریال او را دیده‌ایم. یاس نوروزی هم در «دزد و پری» نقش پری قصه را بازی می‌کند که دزدها به‌دنبال ربودن او هستند.

گلایه تهیه‌کننده

بهروز مفید، تهیه‌کننده «دزد و پری» از وضعیت اکران فیلمش ناراضی و دلگیر است و معتقد است با این نحوه برخورد مسئولان ارشاد و سینمایی کشور، دیگر انگیزه‌ای برای کار در سینمای کودک ندارد. او به جام‌جم می‌گوید: واقعا چرا باید تعداد تیزر فیلم‌های کودک، یک‌سوم تعداد تیزر فیلم‌های بزرگسال باشد؟ وقتی ما به قانون احترام می‌گذاریم و تیزرهای فیلم‌مان را در اختیار شبکه‌های ماهواره‌ای قرار نمی‌دهیم، انتظار داریم رسانه ملی از ما حمایت بیشتری کند و عنایت بیشتری به سینمای کودک داشته باشد.

«دزد و پری»، فیلمی‌شاد و مفرح و سالم برای بچه‌ها و خانواده‌هاست. درحالی که خیلی از فیلم‌هایی که تبلیغ می‌شوند، پیام و محتوای خاصی ندارند.

این تهیه‌کننده ادامه می‌دهد: توجه و حمایت مسئولان ارشاد و سینما فقط به زمان جشنواره محدود می‌شود و دوستان، فیلم را در زمان اکران رها می‌کنند. در حالی که این توجه و حمایت از اثر باید هنگام نمایش عمومی ‌وجود داشته باشد.

الان فیلم فقط در چند سینما و آن هم بیشتر در سئانس‌های صبح اکران می‌شود که اصلا زمان مناسبی نیست.

بعد می‌گویند چرا وضعیت سینمای کودک ابتر است؟ دلیل آن همین حمایت نکردن و بی‌اعتنایی‌ها و سنگ‌اندازی‌هاست. مسئولان سینما فقط جلوی دوربین‌ها و در مصاحبه‌ها شعار می‌دهند، اما حاضر نیستند، پنج دقیقه به ما برای جلسه وقت بدهند. شورای سیاستگذاری و راهبردی سینمای کودک هم پس از دو سال، فقط در حد یک اسم است و هروقت از دوستان می‌پرسیم که پس چه زمانی از سینمای کودک حمایت می‌کنید و کاری برای این سینما انجام می‌دهید، می‌گویند یک ماه دیگر. من نمی‌دانم این یک ماه دیگر سینمای کودک کی از راه می‌رسد.

علی رستگار