سفر ‌به‌ شهر ‌چشمه‌های‌ جوشان

به گزارش جام جم آنلاین ، سرعین، شهر معروف به چشمه‌های جوشان است. شهری که مسافران زیادی را به خود می‌خواند و جزو مهم‌ترین مقاصد توریستی داخلی کشور خصوصا در بهار و تابستان به شمار می‌رود. گشت و گذار مجازی مان در سرعین را با مرور مشخصات جغرافیای و طبیعی این شهر آغاز کنیم.

سرعین کجاست؟

سرعین شهری کوچک در ۳۰ کیلومتری غرب اردبیل است. این شهر به علت چشمه‌های آبگرم فراوان شهرت دارد و یکی از مناطق گردشگری در استان اردبیل است. طبق آمارهای اعلام شده از سوی مسئولان این شهر هر سال حدود 4 میلیون گردشگر از سراسر ایران برای بازدید و استفاده از این چشمه‌ها به این شهر سفر می‌کنند.

فاصله این شهر از تبریز 230 کیلومتر و از تهران 619 کیلومتر است. ســرعـین در فـرهنگ لغت فـارسی به مـعـنی سرچشمه است. در ادوار گذشته از این منطقه به نام‌های ساری قیه، سارقین، سرائین و سرقین یاد می‌شده است.

متوسط حداکثر درجه حرارت هوا 25 درجه سانتی‌گراد و حداقل متوسط دمای آن 8.7­ درجه سانتی‌گراد است.

میزان بارندگی سالیانه حدود 520 میلی‌متر است. جاذبه‌های گردشگری شهر سرعین آب‌های گرم این شهر و طبیعت زیبای سبلان است.

از لحاظ کشاورزی محصولات به عمل آمده در منطقه سرعین اعم از میوه‌جات (سیب، گلابی، آلوچه، آلوچه وحشی، گیلاس، زردآلو و گردو) و حبوبات و غله (سیب‌زمینی، گندم، جو، عدس، لوبیا، شلغم و...) است و بیشتر به مصرف مردم شهر و روستاهای منطقه می‌رسد. حالا مروری کنیم به جاذبه‌های گردشگری این شهر پرمسافر.

آبگرم گاو میش گلی

این آبگرم در شهر سرعین و در ارتفاع 1940 متری از سطح دریا واقع شده که پر آب‌ترین چشمه معدنی ‌سرعین از لحاظ آبدهی و وسعت است و آبدهی آن 140 لیتر در ثانیه و دارای استخری روباز به مساحت ۴۰۰ متر با عمق ۱۳۰ سانتی‌متر که آب آن به صورت دائمی و جوشان در جریان است. دهانه آن پراکنده و دمای آب در حوض 46 درجه سانتی‌گراد است.

آب گاومیش گلی ترش مزه بیرنگ و کمی بودار است و گفته می‌شود به علت داشتن ترکیب کلروبی کربناته سدیک و کلسیک برای درمان بیماری‌های عمومی، بیماریهای سیستم حرکتی (دردهای مزمن روماتیسمی) و بیماری‌های زنان، خنازیر و بیماری‌های قلبی و نیز تقویت عمومی بدن مفید است.

در سالیان گذشته آب مازاد چشمه‌های معدنی بخصوص آب گامیش گلی از سمت جنوب شرقی وارد نهری می‌شد و به فاصله 150متری آسیابی را می‌گردانیدند. این آسیاب در آن ایام از گرانبهاترین آسیاب‌های آذربایجان به حساب می‌آمده زیرا بر خلاف آسیاب‌های دیگر آب آن در زمستان یخ نمی‌زده و ‌در‌تمام ۱۲ ماه سال کار می‌کرده است.

آبگرم سبلان

مجتمع آب‌درمانی سبلان به عنوان بزرگ‌ترین مجتمع آب‌درمانی خاورمیانه در ‌شهر سرعین واقع شده و با امکانات و استخرهای متعدد سرپوشیده و حوضچه‌های جکوزی، سونای خشک و بخار، دوش‌ها و وان‌های انفرادی متعدد، خدمات پزشکی و درمانی مجزا برای مردان و زنان، پارکینگ اختصاصی و سایر امکانات آماده ارائه خدمات به مسافران است.

زیربنای آن 7000 مترمربع و در دو طبقه مجزا جهت پذیرایی و سرویس دهی برای مردان و زنان احداث شده است. بهره برداری از آبگرم سبلان در سال 74 انجام شد. این مجتمع دارای سه استخر سرپوشیده (دو استخر عمومی برای زنان و یک استخر عمومی برای مردان)، چهار واحد سونای خشک، دو واحد سونای بخار، حوضچه‌های آب سرد، دوش‌های آب سرد و گرم، واحد جکوزی و بخش فیزیوتراپی است.

آبگرم بش باجیلار

آبگرم بش باجیلار یکی از قدیمی‌ترین آبگرم‌های سرعین است که بین اهالی در قدیم به «دره لر سویی» معروف بوده است.

دره‌ای سرسبز که اطراف آبگرم چمنزار و پر از درختان چنار و سپیدار بوده است. وجه تسمیه نام آن به خاطر جوشیدن آبگرم از پنج مظهر در محل چشمه بوده که آن «پنج خواهر» یا همان بش باجیلار به زبان ترکی نام گرفته است.

آب این مجتمع از ۵ دهنه چشمه‌ فوق الذکر و پمپاژ مقداری از آب گاومیش گلی تأمین می‌شود که آبدهی آنها روی هم رفته ۱۳ لیتر در ثانیه‌ و به صورت دائمی و جوشان است.

دمای آب در داخل استخر بش باجیلار در حدود 35 درجه با ظاهری کدر، کمی ترش مزه و کمی بودار است که ترکیب آن از نوع کلر و بیکربنات سدیم و گرم است.

این مجتمع دارای استخر بزرگی به مساحت ۲۸۸ متر مربع با عمق 120­140 سانتی متر، تعداد ۶ دوش انفرادی اجباری با دیوارهای کوتاه قوسی شکل۱۶، دوش عمومی در مقابل دوش‌های انفرادی، سونای خشک و بخار هر کدام یک واحد، ۶ واحد جکوزی در قسمت غربی استخر، خدمات پزشکی و درمانی و پارکینگ به عنوان دومین آبگرم شهر سرعین محسوب می‌شود.

از آبگرم بش باجیلارکه به لحاظ گنجایش دومین آبگرم شهر سرعین محسوب می‌شود ‌و برای درمان بیماری‌های عمومی و تسکین دردهای عصبی و مفصلی استفاده می‌شود.

دهکده صخره‌ای باستانی ویند کلخوران

دهکده صخره‌ای باستانی ویند کلخوران در حدود پنج کیلومتری جنوب و جنوب غربی سرعین و در نزدیکی جاده اردبیل – نیر قرار گرفته است و خانه‌های سنگی در قوردی قیه، تپه چله خانه، قره قیه و مسجدیری قرار گرفته‌اند.

ویند کلخوران دهکده‌ای سنگی با مجموعه‌ای از خانه‌های سنگی منفرد که اغلب در زیر تپه‌ای به نام چله‌خانه قرار دارد، به صورت یک پدیده معماری تاریخی و باستانی استثنایی و کم نظیر است.

در دو کیلومتری شمال غرب روستای ویند کلخوران، تپه بلند رسوبی وجود دارد که ضلع جنوبی آن از فرسایش بستر رودخانه بالیخلو به صورت دیوار مرتفعی درآمده است. در ارتفاع تقریبی ۵۰ متر از بستر رودخانه و بر سینه آن، دخمه سنگی با در ورودی و اتاقک چشمگیر کنده شده است.

در حاشیه این دخمه حروفی کنده شده که قسمت عمده آن از بین رفته است دهکده باستانی ویند کلخوران به لحاظ تعداد زیاد و تنوع خانه‌های سنگی و قابل توجه بودن از لحاظ تاریخی، باستانی و گردشگری می‌تواند به صورت یکی از کانونهای علمی، تفریحی و گردشگری ممتاز در آید.

تپه باستانی آناهیتا

این تپه با شماره 1976 به ثبت آثار ملی رسیده و در قسمت غربی شهر سرعین قرار دارد که از کاوش‌های انجام شده در این منطقه اشیا و سفالینه‌هایی به دست آمده که قدمت آنها به اواخر هزاره دوم و اول قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد.

معبد آناهیتا سال‌ها محل عبادت و ریاضت مغ‌ها و موبدان زرتشتی بوده و این معبد و حوالی آن به نام «ساری قیه ییلاق»، آسایشگاه تابستانی حاکمان ساسانی بوده است.

در اوایل دهه 40 به منظور ساختن یک منبع آب آشامیدنی روی تپه آناهیتا، بقایای دیوار قلعه و بنای موجود روی تپه از میان رفت.

معبد آناهیتا سال‌ها به عنوان مسجد مورد استفاده اهالی قرارمی گرفت که بنا بر روایات در زیر این تپه و قلعه آن راه‌های زیرزمینی وجود داشته که خروجی یکی از آنها در محدوده «میدان گاومیش گلی» شهر سرعین است که اکنون مسدود است. البته تونل‌های فرعی دیگری هم در این رابطه با کاربری‌های متفاوت وجود داشته است.

پیست اسکی آلوارس

پیست اسکی آلوارس در دامنه‌های مرتفع سبلان واقع شده و از لحاظ وسعت یکی از بزرگترین پیست‌های اسکی ایران است.

این پیست در فاصله ۱۲ کیلومتری روستای آلوارس و ۲۴ کیلومتری سرعین واقع شده و از آنجا که در ارتفاع ۳۲۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و به جهت دیر ذوب شدن برف‌های این منطقه می‌تواند‌ حدود شش الی هشت ماه از سال مورد استفاده قرار گیرد که از این لحاظ در کشور در رتبه اول است.

علاوه‌بر جاذبه‌های زمستانی این پیست، در بهار و تابستان هم این منطقه جذابیت‌های بالایی برای جذب گردشگر دارد.

ورود عشایر‌ با گله‌های خود به مناطق حوالی آن، هوای خنک و معتدل در اوج تابستان، پوشش گیاهی و گل‌های رنگارنگ از جمله این جاذبه‌هاست.

امیرحسین احمدی - ضمیمه چمدان