رفتینگ، هم هیجان بالا دارد و هم آرامش بیپایان. شما مجموعهای از تناقضها را روی آب که خود بستری از این تضادهاست، تجربه میکنید و مهمتر آن که از کار گروهی لذت میبرید. آب شما را مهمان جریان نابی میکند که از ادامه آن خبر ندارید و همین بیخبری است که رفتینگ را لذیذتر میکند.
رفتینگ چیست؟
رفتینگ به معنی «کلکسواری» یا «قایقرانی در رودخانههای خروشان» است. این فعالیت تفریحی ـ ورزشی بسیار جذاب و هیجانانگیز بوده و یکی از بهترین نمونههای سفرهای اکوتوریستی، گردشگری ماجراجویانه و ورزشی است.
رفتینگ یکی از پرطرفدارترین شاخههای گردشگری بوده و شرکتهای بسیاری در سراسر دنیا به صورت تخصصی اقدام به طراحی و اجرای این گونه سفرها میکنند. با توجه به این که اجرای سفرهای رودخانهای بسیار تخصصی و دشوار بوده و مخاطرات بسیاری گردشگران را تهدید میکند، بنابراین برگزارکنندگان این گونه سفرها باید در این زمینه متخصص بوده و راهنمایان آن سالها تحت تعلیم بوده تا بتوانند از عهده اجرای آنها به نحو مطلوب برآیند.
در رفتینگ، مسافران سوار بر قایقهای مخصوص ضمن لذت بردن از هیجان رویارویی با امواج رودخانهها، از میان جنگلها، کوهها، دشتها، مزارع، روستاها و... گذر کرده و مناظری را تماشا میکنند که با هیچ وسیله دیگری میسر نیست.
دانستن این نکته خالی از لطف نیست که بدانید به این دلیل به رفتینگ «قایقرانی در رودهای سفید» میگویند که در مسیر، قسمتهای خروشان آب کف کرده و به رنگ سفید دیده میشود. از سویی این ورزش چون اکوتوریستی است از تمام اصول اکوتوریسم تبعیت میکند؛ یعنی شما سفر مسئولانهای به محیطهای طبیعی خواهید داشت که باعث حفاظت از محیط طبیعی شده و نفع جوامع محلی را در نظر دارید.
تجربههای یک روز رفتینگی
شما در حالی که یک کار گروهی انجام میدهید، میتوانید از مناظر زیبای رودخانه دیدن کنید و لذت ببرید. ماهیها و سنگهای کف رودخانه، حیواناتی که در حاشیه روخانه در پی شکار کمین کردهاند، درختان سبزی که با موسیقی آب میرقصند، پلهای چوبی دستساز روستاییانی که بعد از هر خروش آب لرزه بر اندام نحیفشان میافتد و... .
در حین پارو زدن به سکوت طبیعت گوش کنید، صدای جریان آب به شما آرامش بیوصفی میدهد. ناگهان صدای امواج خروشان را میشنوید که در فاصلهای نهچندان دور انتظار شما را میکشند. هیجان سراپای وجودتان را میگیرد و برای رویارو شدن با امواج متلاطم آماده میشوید، جای خود را در قایق محکم میکنید. اول به آرامی وارد امواج میشوید، ولی در یک چشم بههم زدن تکانهای شدیدی به قایق وارد میشود. از همه طرف به رویتان آب میریزد و برای لحظاتی نمیتوانید دوستان خود و محیط اطراف را بهطور واضح ببینید و صدای یکدیگر را به صورت منقطع میشنوید. لحظاتی شورانگیز را با تمام وجودتان حس میکنید. جریان آب کمکم آرام شده و دوباره احساس آرامش خواهید کرد تا دوباره برای تلاطمی جذاب آماده شوید.
رودخانههای مناسب رفتینگ در ایران
اگر فکر کردید رفتینگ ورزشی است کاملا خارجی و در ایران نمیتوانید آن را تجربه کنید، سخت در اشتباه هستید. ایران چند سالی است که میزبان علاقهمندان این ورزش است و خیلی حرفهای به آن پرداخته و مربیان زیادی را در این زمینه آموزش داده است.
استان چهارمحال و بختیاری و لرستان بیشترین رودخانهها را برای رفتینگ دارد، بهترین زمان برای سفر به این استانها اواخر بهار و اوایل تابستان است که هم میتوانید از طبیعت بکر آن لذت ببرید و هم این ورزش هیجانانگیز را تجربه کنید. به طور نمونه رودخانه ارمند در این استان سرآمد در رفتینگ است.
رودخانه اَرمند یا کارون علیا یکی از رودخانههای مهم استان چهارمحال و بختیاری است که از مناطق کوهستانی مرتفع شرق و دشتهای مرکزی استان سرچشمه گرفته و پس از عبور از منطقه ارمند، آب رودخانه سرخون را دریافت کرده و با پیوستن به رودخانه بازفت به سد کارون 4 میریزد.
حوضه آبریز رودخانه ارمند بیش از 50 درصد استان چهارمحال و بختیاری را شامل شده و با متوسط آبدهی سالانه حدود 100 مترمکعب، به عنوان اصلیترین پتانسیل آب استان مطرح است. وجود شرایط لازم (عرض و عمق کافی) جهت انجام ورزشهای رودخانهای همچون قایقرانی، دسترسی برخی نقاط رودخانه به جاده، بکر بودن منطقه، وجود جنگلهای بلوط، قلههای سر به فلک کشیده، آبشارهای مرتفع و دیوارهای صخرهای، این منطقه را از نظر گردشگری بویژه برای رفتینگ مناسب کرده است.
اما بجز رودخانه ارمند، رودخانه سفیدرود در استان گیلان، رودخانه سزار در استان لرستان، رودخانه کرج در استان تهران، رودخانه چالوس در استان مازندران، رودخانه سیروان در استان کردستان، رودخانه بختیاری در استان چهارمحال و بختیاری، رودخانه دز در استانهای لرستان و خوزستان، رودخانه زایندهرود در استانهای اصفهان و چهارمحال و بختیاری، رودخانه زهره در استانهای فارس، کهگیلویه و خوزستان، رودخانه کشکان در استان لرستان و رودخانه زاب در استان آذربایجان غربی دارای امکانات لازم برای رفتینگ است.
تجهیزات لازم
هیجان رفتینگ بستگی به درجه خروشان بودن امواج دارد «از درجه یک تا 6» که البته نوع امواج، سرعت آب، سطح آب، ساحل رودخانه و حتی عمق آب نیز در میزان هیجان تاثیرگذار است. امواجی با درجات بین یک تا 4 مناسب کار گردشگری بوده، چون درجات 5 و 6 بسیار خطرناک است و در بسیاری از موارد قایقها واژگون شده و مسافران باید مسیری را در آب شنا کنند.
بنابراین نقش تجهیزات و نیز تجربه قایقرانان در این فعالیت بسیار بارز است. گردشگران معمولا در اولین تجربههای خود امواجی با درجات یک و 2 را تجربه میکنند و در تجربههای بعدی دوست دارند با امواجی با درجه سختی بیشتر دست و پنجه نرم کنند، چراکه دیگر امواج کوچک برایشان لذتبخش نیست و به دنبال هیجان بیشتر هستند.
اما تجهیزات گروهی برای رفتینگ شامل قایق استاندارد رفتینگ، جعبه کمکهای اولیه، طناب نجات، طناب نجات پرتابی، کیسه ضدآب، تلمبه، چادر آشپزخانه و تدارکات (برای سفرهای بیش از یک روز)، چادر توالت (برای سفرهای بیش از یک روز)، چادر سایهبان و ضدباران (برای سفرهای بیش از یک روز)، چادر مسافران و کادر (برای سفرهای بیش از یک روز)، تجهیزات کامل آشپزی و ظروف غذاخوری (برای سفرهای بیش از یک روز)، مواد غذایی و پاروی اضافه است.
تجهیزات انفرادی هم پارو، جلیقه نجات، کلاه ایمنی، لباس مناسب قایقرانی، بادگیر، کیسه ضدآب، کیسه خواب برای سفرهای بیش از یک روز است.
جلیقه نجات مخصوص راهنما، کلاه ایمنی مخصوص، چاقوی رودخانه، طناب پرتابی نجات، طناب و تسمه برگرداندن قایق، سوت نجات و کارابین نیز از لوازم تخصصی است که حتما باید موقع رفتینگ به آن مجهز باشید.
البته پیشنهاد ما این است که رفتینگ را با تورهای معتبر گردشگری تجربه کنید و بی گدار تن به آب نزنید. رفتینگ در کنار هیجان بالا و لذتبخش، خطراتی هم دارد که اگر با یک ورزشکار حرفهای همراه باشید، به حداقل میرسد.
رفتینگ را حتما در رودخانههای ایران همراه با خانواده و دوستان خود تجربه کنید، این گردش هیجانانگیز هم سلولهای بدنتان را شاداب میکند و به شما انرژی میدهد و هم به درآمدزایی روستاییانی که در حاشیه رودخانهها هستند، کمک میکند. هفته بعد منتظر معرفی یک جاذبه گردشگری هیجانانگیز دیگر باشید.
ضمیمه چمدان
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد